30:04 robert schuman___1217_03_iv_tr_0-0_108143583141bd0a[00].mp3 Robert Schuman - audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku". (PR, 11.05.2003)
Zanim stał się ojcem założycielem
Rozpoczął karierę polityczną po I wojnie światowej, kiedy jego rodzinna Lotaryngia została przywrócona Francji.
– Schuman był człowiekiem pogranicza francusko-niemieckiego. Wykształcony nie tylko na francuskich, ale i na niemieckich uniwersytetach, doktor praw, cywilista i to głównie z prawa niemieckiego. Problem budowy większych konstrukcji w Europie był dla niego jasny i zrozumiały – powiedział prof. Jan Zamoyski w audycji z cyklu "Postacie XX wieku".
W czasie II wojny światowej działał w ruchu oporu. Pozwoliło mu to zdobyć duży autorytet, dzięki któremu w latach 1947-48 pełnił urząd premiera Francji, a następnie do 1953 roku był ministrem spraw zagranicznych.
Odważna wizja budowania europejskiej wspólnoty
W latach pięćdziesiątych mało kto rozumiał potrzebę tworzenia ponadpaństwowych instytucji współpracy międzynarodowej.
– Pamiętajmy, że doświadczenia okresu międzywojennego były niedobre – mówił historyk prof. Jerzy Eisler. – Liga Narodów okazała się nieskuteczna. Wielu uważało, że idea Paneuropy czy ruchów ponadpaństwowych jest ideą utopijną i nierealną. Żeby po doświadczeniach II wojny światowej wystąpić z pomysłem budowania europejskiej wspólnoty, potrzeba było dużej odwagi i pewnej wizji. Tym bardziej, że tę wspólnotę trzeba było budować w sojuszu z Niemcami.
Plan Schumana
9 maja 1950 Robert Schuman przedstawił na posiedzeniu rządu francuskiego plan utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, nazwany później Deklaracją Schumana. W maju 1950 roku, we współpracy z francuskim politykiem i ekonomistą Jeanem Monnetem i kanclerzem Niemiec Konradem Adenauerem, doprowadził do porozumienia między Francją a Niemcami w sprawie wspólnego zarządzania przemysłami stalowym i węglowym na terenie Zagłębia Ruhry.
Miało ono zapewnić kontrolę nad przemysłem ciężkim, co po kilku latach od zakończenia II wojny światowej miało tym większe znaczenie.
- Ta propozycja stanie się pierwszą konkretną podstawą Federacji Europejskiej, niezbędnej dla zachowania pokoju – mówił Robert Schuman w 1950 roku. – Zgromadzenie narodów europejskich wymaga, by usunięta została odwieczna wrogość Francji i Niemiec.
Deklarację podpisano 9 maja 1950 roku. Jej konsekwencją było powstanie w 1952 roku Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Uznaje się ją też za początek procesu integracji europejskiej. Dla upamiętnienia tego wydarzenia, 9 maja świętowany jest jako Dzień Europy, nazywany oficjalnie Dniem Schumana. Francuski polityk, uważany za jednego z ojców Europy, pełnił w latach 1958-1960 funkcję przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
mk
