Radiowy "wielki rozweselacz Wielkopolski" mieszkał przy Lodowej

Ulica Chłodna i Lodowa kojarzą się z niskimi temperaturami. Nazwa Lodowej wcale nie pochodzi od mrożonych słodyczy, a od wielkich brył lodu, wycinanych ze stawów. 

Zdjęcie ilustracyjne/Poznań

Foto: Shutterstock/Patryk Kosmider

Psie Budy - ludzie wstydzili się tam mieszkać

- Poznańska historia nazw tych ulic jest bardzo ciekawa. Pokazuje jak wyglądał świat, jak wyglądał teren Poznania, Łazarza ponad 100 lat temu, kiedy ta nazwa powstała - mówi Piotr Ciesielski, przewodnik z grupy PoPoznaniu.

Posłuchaj

05:33 czwórka stacja nauka 12.02.2021.mp3 Skąd się wzięły nazwy ulic Lodowej i Chłodnej w Poznaniu - opowiada Piotr Ciesielski, przewodnik z grupy PoPoznaniu (Stacja Nauka/Czwórka)

 

Warto wspomnieć, że w tamtym czasie Łazarz był odrębną jednostką. - Ta ulica powstała jeszcze za czasów pruskich i nazywała się wtedy "Eis Straße". Po zwycięskim powstaniu wielkopolskim wróciły polskie nazwy ulic i placów, a ta została przetłumaczona - wyjaśnia przewodnik. - Ulica Lodowa rozpoczyna się przy rynku łazarskim i biegnie w kierunku granic dzielnicy. Jeszcze te 100 lat temu granice Łazarza były terenami słabo zamieszkałymi. To były łąki, pola, mieściły się tam też stawy. Z tych stawów wycinano ogromne bryły lodu i wożono je na łazarskie targowisko, do centrum miasta. Wiele brył spadało z wozów, rozbijały się o bruk, przez to na ulicy tworzyła się lekka warstewka lodu. Stąd nazwa tej ulicy - dodaje. 

Ogromne bryły lodu były niezbędne do przechowywania żywności, w sklepach, na straganach wykorzystywano je do zapewnienia świeżości produktów. 

Ślad radia

Przy tej ulicy mieszkał kiedyś Stanisław Strugarek, pedagog, wychowawca, nauczyciel, pisarz, redaktor Polskiego Radia, ale też aktor i kierownik literacki poznańskich teatrów. - Po II wojnie światowej na falach poznańskiego radia upowszechniał gwarę - wspomina rozmówca Oliwii Krettek. - Mówiono o nim, że był "wielkim rozweselaczem Wielkopolski". Ponoć, kiedy zaczynał mówić do mikrofonu w domach zatrzymywał się czas. Jego audycje były powodem przypalonych obiadów i wypalonych żelazkiem dziur w ubraniach - dodaje. 

Mewy w wielkim mieście. Co je tu sprowadza?

Z ulicą Lodową sąsiaduje Chłodna, która ma zaledwie 107 metrów i jest ulicą ślepą. Trudno dziś wyjaśnić genezę jej nazwy. - Może była Chłodna, ze wzglądu na sąsiedztwo Lodowej, a może drzewa dawały tu taki cień - gdyba przewodnik. 

Ciekawym budynkiem u wylotu Chłodniej jest budynek na podporach, pod blokiem mieszkalnym łączą się dwie ulice. - Ten projekt łączy się z koncepcjami Le Corbusiera - podkreśla. 

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał przygotowała: Oliwia Krettek

Data emisji: 12.02.2021

Godzina emisji: 12.44

pj