Język polski - zmienia się, ale jest w dobrej formie

- Odkąd ludzie zajęli się myśleniem o języku w kategoriach poprawności, zawsze były narzekania, że zmiany tylko mu szkodzą. Ja jednak nie podzielam utyskiwań na to, że polszczyzna umiera - przekonuje językoznawca Mateusz Adamczyk.

21 lutego obchodzimy Światowy Dzień Języka Polskiego

Foto: Juan Ci/shutterstock.com

Sposób mówienia wyraża stosunek do świata

Nasz język ojczysty podlega ciągłym zmianom, ewoluuje też sposób komunikowania się. To wiele mówi o użytkownikach samego języka oraz o tym, jak zmienia się świat. - To, jak mówimy, pokazuje, jak funkcjonujemy na poziomie psychicznym: jak postrzegamy rzeczywistość, jaki mamy do niej stosunek i jak się zachowujemy - tłumaczy ekspert. - Istnieją badania potwierdzające korelację między zdrowiem psychicznym a sposobem wysławiania się. Składnia osób cierpiących na depresję bywa poszarpana, bo ta choroba ogranicza możliwości kognitywne człowieka.  

Zapożyczenia nie są złe

W języku polskim pojawia się coraz więcej słów i zwrotów zapożyczonych m.in. z angielskiego. Z jednej strony może to świadczyć o ekspansji kultury anglosaskiej oraz o tym, jak łatwo się jej poddajemy. Ale gość Czwórki ma też inne wytłumaczenie. - Według mnie asymilowanie zapożyczeń dobrze o nas świadczy, bo jest to przejaw kontaktowania się z innymi kulturami. Ale oczywiście nie zawsze jest to potrzebne - wyjaśnia. - Jeśli korzystamy z zapożyczeń, bo są one niezbędne do opisania świata tu i teraz, to nie mamy za bardzo czasu na to, żeby nasz język wypracował odpowiednie nazewnictwo. Jeśli jednak używamy obco brzmiących słów, by podkreślić naszą światowość i oczytanie, to nie zawsze musi to być dobrze odebrane. Na szczęście mamy wiele badań, które pokazują, że Polacy mają dobry stosunek do mowy ojczystej.

Posłuchaj

08:54 CZWÓRKA Czat Czwórki - jezyk 21.02.2022.mp3 Jak zmienia się język polski? (Czat Czwórki/Czwórka) 

Dwudzionek zamiast weekendu

Jak mówi Mateusz Adamczyk, język polski traktujemy jako wartość samą w sobie. Chcemy go chronić i opiekować się nim. - Narzekamy na to, co nam się w języku nie podoba, ale odbieram to właśnie jako rodzaj troski - mówi językoznawca. - Warto jednak podkreślić, że polszczyzna jest językiem, który nadążą za rzeczywistością i zmienia się także w dobrą stronę. Ostatnio dużą popularnością cieszy się "dwudzionek" jako określenie weekendu. To nie jest nowa nazwa, ale my coraz chętniej sięgamy do tradycji, żeby "odkopać" słowa dawno temu zapomniane.

Sprawdź też:

• Kordowska, Zagi, Mimi. Za co wokalistki pokochały piosenki po polsku?
• Śpiulkolot. Oto Młodzieżowe Słowo Roku 2021!

Internet pobudza język do działania

Dziś najwięcej kreatywności językowej znajdziemy w internecie. To przestrzeń, która pobudza do takiego działania, a przy okazji zbiera różne obszary języka. - Niektórzy twierdzą, że to narzędzie, które psuje polszczyznę, bo na przykład rezygnujemy z polskich znaków i to jest rzeczywiście błąd. Ale z drugiej strony internet to taka agora, na której wszyscy mogą wymienić się językowymi doświadczeniami. I to pokazuje, jak różnorodna jest polszczyzna - dodaje rozmówca Piotra Firana. 

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Gość: Mateusz Adamczyk (językoznawca)

Data emisji: 21.02.2022

Godzina emisji: 15.18

kul