W filmie "Dusza i ciało" Ildiko Enyedi jest taka scena, kiedy bohaterka zanurza rękę w misce ziemniaków. W "Smaku curry" jedzenie jest podawane w lunchboksach, ale bez sztućców. Bohaterowie filmów i przedstawiciele różnych kultur wciąż żyją w epoce przed sztućcami.
Posłuchaj
13:05 czwórka sztuka jedzenie 28.06.2020.mp3 O jedzeniu rękami opowiada Magdalena Tomaszewska-Bolałek (Sztuka jedzenia/Czwórka)
- Jedzenie rękami to jeden z pierwszych sposobów w jaki jedliśmy - mówi Magdalena Tomaszewska-Bolałek. - Dziś często przypisuje mu się negatywne konotacje, w jego kontekście mówi się o braku kultury, tymczasem większość świata wciąż je rękami - dodaje. - W wielu kulturach je się rękoma ze względu na to, co to nam daje.
Hindusi serwują dania w wielu miseczkach, w jednej jest ryż, w drugiej sos, w kolejnej kurczak lub tofu. - U Hindusów jedzenie rękoma jest mocno połączone z tradycyjną medycyną hinduską - mówi ekspertka. - Jedzenie zaczyna się w momencie, kiedy dotykamy go opuszkami palców. Ważna jest dla nich lepkość, konsystencja, temperatura. Hindusi uważają, że takie jedzenie pobudza trawienie. Podkreślana jest zmysłowość jedzenia - dodaje.
Z podobną sytuacją mamy do czynienia w Korei, gdzie mimo że większość posiłków spożywana jest przy pomocy pałeczek i łyżki, to przywiązuje się dużą wagę do przygotowywania jedzenia za pomocą ludzkich rąk. Koreańczycy uważają, że przy przygotowywaniu np. kimczi dotykanie jedzenia dłońmi jest bardzo ważne, że dzięki temu przekazujemy swoje emocje, co sprawia, że jedzenie jest smaczniejsze.
Filmy Quentina Tarantino ociekają krwią i dobrze smakują
Magdalena Tomaszewska-Bolałek i Beata Kwiatkowska zauważają też, że często do jedzenia używane są takie "sztućce" jak: chlebki, placki, pity. Kulturoznawczyni podkreśla też różnorodność zwyczajów w kulturach świata: - W Indiach i krajach arabskich do jedzenia używamy prawej ręki, bez względu na to czy jesteśmy prawo czy leworęczni - podkreśla. - Uznaje się, że lewa ręka przeznaczona jest do czynności nieczystych - dodaje.
Nie bez znaczenia dla higieny jest to, że w wielu krajach do jedzenia podaje się miseczkę z wodą, a czasem nawet dwie. - Służą one do mycia rąk przed posiłkiem - mówi specjalistka.
Są też pewne potrawy, których nie sposób zjeść inaczej, jak właśnie przy pomocy dłoni. Do takich zaliczały się choćby raki, często serwowane w dawnej Polsce. - Trzeba pamiętać, że przez wieki głównych sztućcem była łyżka - mówi gość Czwórki. - Widelec przybył do nas dużo później, z Francji, a od nas powędrował do Finlandii - dodaje.
Dziś czystość i higiena są na pierwszym miejscu na całym świecie. Jedzenie rękami, przez wielu uważane za mało higieniczne, okazuje się jednak świetnym rozwiązaniem. Specjaliści zauważają, że dłonie myjemy dziś dużo częściej niż sztućce.
***
Tytuł audycji: Sztuka jedzenia
Prowadzi: Beata Kwiatkowska
Gość: Magdalena Tomaszewska-Bolałek (Kulturoznawczyni, Uniwersytet SWPS)
Data emisji: 28.06.2020
Godzina emisji: 13.16
pj
