Historia

Jędrzej Moraczewski – pierwszy premier odrodzonej RP

Ostatnia aktualizacja: 08.09.2018 16:43
Polityk nurtu niepodległościowego i pierwszy premier odrodzonej Rzeczypospolitej Polskiej. Jędrzej Moraczewski to również wieloletni poseł, wielokrotny minister i jeden z przywódców PPS. Na temat bliskiego współpracownika Józefa Piłsudskiego mówilismy w audycji "Wielcy Twórcy Niepodległej". 
Audio
  • 08.09.18 Historycy o postaci Jędrzeja Moraczewskiego.
Członkowie klubu parlamentarnego PPS w kuluarach sejmowych. Widoczni od lewej: Adam Pragier, Jędrzej Moraczewski i z prawej Rajmund Jaworowski.
Członkowie klubu parlamentarnego PPS w kuluarach sejmowych. Widoczni od lewej: Adam Pragier, Jędrzej Moraczewski i z prawej Rajmund Jaworowski.Foto: nac.gov.pl

Jędrzej Moraczewski urodził się 13 stycznia 1870 roku w wielkopolskiej miejscowości Trzemeszno. Jego ojciec, urzędnik pruski, był powstańcem styczniowym i walczył pod komendą Mariana Langiewicza. Rodzina Jędrzeja Moraczewskiego przeniosła się z ziem zaboru pruskiego do Lwowa. Tam ukończył on kolejne stopnie edukacji – gimnazjum, a następnie politechnikę. We Lwowie zetknął się z ruchem niepodległościowo-socjalistycznym. W roku 1893 wstąpił do Polskiej Partii Socjaldemokratycznej, gdzie poznał Józefa Piłsudskiego.

Gdy wybuchła I wojna światowa Jędrzej Moraczewski reprezentował poglądy niepodległościowe – chciał całkowitego uniezależnienia przyszłej Polski od Niemiec czy Austrii, był też zadeklarowanym wrogiem carskiej Rosji. Organizował zbiórki pieniędzy na polskie wojsko i współtworzył oddziały strzeleckie. Służył w I Brygadzie Legionów w stopniu porucznika. Jako zaufany towarzysz Józefa Piłsudskiego został następnie jego przedstawicielem w Naczelnym Komitecie Narodowym. Gdy Piłsudski powrócił z Magdeburga do Polski, podjął decyzję o utworzeniu nowego rządu, na czele którego postawił właśnie Jędrzeja Moraczewskiego.

Gdy w 1920 roku wybuchła wojna polsko-bolszewicka, Jędrzej Moraczewski na ochotnika zaciągnął się do polskiego wojska. Wykazał się odwagą na polu bitwy, otrzymał Order Virtuti Militari i Krzyż Walecznych.

Szerzej o życiu i działalności politycznej, a także niepodległościowej Jędrzeja Moraczewskiego mówili historycy: Jan Engelgard, kierownik Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej - Oddziału Muzeum Niepodległości i prof. Wiesław Wysocki z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Polskie Radio dla Zagranicy/Polskie Radio 24/db

------------------------

Data emisji: 08.09.18

Godzina emisji: 17.06

Czytaj także

Życie i pasje marszałka Józefa Piłsudskiego

Ostatnia aktualizacja: 11.08.2018 08:21
Józef Piłsudski to postać wielowymiarowa. Charyzmatyczny mąż stanu, wybitny strateg i jeden z twórców niepodległej Rzeczypospolitej. O biografii i życiowych pasjach tej wyjątkowej dla polskiej historii osoby rozmawiali goście audycji „Nos Kleopatry”.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Władysław Grabski: gospodarczy ojciec Niepodległej

Ostatnia aktualizacja: 18.08.2018 15:04
Polityk, ekonomista, twórca reformy walutowej. Uznawany jest za ojca polskiego złotego. Władysław Grabski był również dwukrotnym premierem II Rzeczypospolitej oraz ministrem skarbu. O jego życiu i zasługach dla odradzającej się po latach zaborów Polski mówiliśmy w audycji „Wielcy Twórcy Niepodległej”.
rozwiń zwiń