Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

niepodległość

Hans von Beseler. "Żeby zrozumieć Polaków, przeczytał nawet "Chłopów" Reymonta"

– Był człowiekiem z jednej strony żałującym losu Polaków i ich ciężkich doświadczeń historycznych, z drugiej strony był pruskim wojskowym i politykiem, który na pierwszym miejscu stawiał interesy Cesarstwa - podkreślał prof. Piotr Szlanta w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl. 175 lat temu urodził się Hans von Beseler, generalny gubernator warszawski w czasach I wojny światowej. Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa odzyskanie niepodległości rozbiory Polski Dwudziestolecie międzywojenne II RP

Św. Urszula Ledóchowska. Powołana do służby Bogu i Polsce

- Matce Urszuli zależało na tym, by w pedagogice realizowanej przez siostry, wyraźnie łączyć wychowanie religijne z patriotycznym. Sama często mówiła o dwóch ojczyznach. Powtarzała, że zadaniem urszulanek ma być wychowanie dzieci dla Boga, czyli dla ojczyzny niebieskiej i dla Polski, czyli dla ojczyzny ziemskiej - wyjaśniła autorka książki o życiu świętej, siostra Małgorzata Krupecka. Zobacz więcej na temat:  Kościół katolicki katolicyzm patriotyzm Dwudziestolecie międzywojenne Urszula Ledóchowska chrześcijaństwo

Drugi hymn Polski "Warszawianka". "Kto przeżyje, wolnym będzie, kto umiera ‒ wolnym już"

"Oto dziś dzień krwi i chwały, oby dniem wskrzeszenia był!" Tymi słowami rozpoczyna się tekst "Warszawianki", hymnu towarzyszącemu powstaniu listopadowemu, napisanemu przez Casimira François Delavigne’a. 5 kwietnia 1831 roku w warszawskim Teatrze Wielkim odbyło się premierowe wykonanie tej pieśni do słów w tłumaczeniu Karola Sienkiewicza i z muzyką Karola Kurpińskiego. Dziś mijają 194 lata od tego wydarzenia. Zobacz więcej na temat:  powstanie listopadowe Francja Teatr Wielki - Opera Narodowa pieśń hymn narodowy

Adam Mickiewicz awanturował się u papieża. "Jak nie krzyczeć, kiedy ojczyzna zabita!"

Według świadków Adam Mickiewicz podczas audiencji u Piusa IX – wiosną 1848 roku – był bardzo rozemocjonowany. Mówił przy tym ponoć takie rzeczy, na które urażony papież reagował: "Zapominasz się!". Jakie były okoliczności spotkań polskiego poety z Piusem IX? Zobacz więcej na temat:  Adam Mickiewicz chrześcijaństwo papież Rzym katolicyzm literatura Włochy wiosna ludów poezja wspomnienie

Jan Baudouin de Courtenay. Człowiek, który naraził się wszystkim

Przywoływany jest w podręcznikach historii tylko jako kandydat mniejszości narodowych na pierwszego prezydenta RP. Tymczasem ten Polak o obcobrzmiącym nazwisku był jednym z najlepszych lingwistów świata. Był też nietuzinkowym wolnomyślicielem, co przysporzyło mu wielu wrogów. 13 marca przypada 180. rocznica jego urodzin. Zobacz więcej na temat:  NAUKA język polski II Rzeczpospolita Gabriel Narutowicz mniejszości narodowe

280 lat temu urodził się Kazimierz Pułaski, bohater walk o wolność Polaków i Amerykanów

Kazimierz Pułaski był jednym z dowódców konfederacji barskiej i wielu zwycięskich bitew, twórca kawalerii Stanów Zjednoczonych. Pamięć o nim jest wciąż żywa zarówno w kraju, jak i za oceanem. Z okazji rocznicy urodzin słynnego Polaka lokalnie, w niektórych stanach, jak Illinois, Wisconsin czy Indiana, obchodzony jest Dzień Kazimierza Pułaskiego. Zobacz więcej na temat:  USA Polonia historia Polski Polacy za granicą

Adam Koc. Żołnierz, polityk, niepodległościowiec

56 lat temu, 3 lutego 1969 roku, w Nowym Jorku zmarł płk Adam Koc. W swoim życiu pełnił wiele funkcji: był współzałożycielem Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierzem Legionów Polskich, a w okresie międzywojennym wiceministrem skarbu państwa i liderem Obozu Zjednoczenia Narodowego.  Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka Adam Koc Józef Piłsudski Legiony Polskie emigracja

Stany Zjednoczone Polski? Zaskakujący pomysł słynnego polityka

Na początku 1917 roku Ignacy Jan Paderewski – za pośrednictwem płk. Edwarda M. House’a – przekazał prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi dokument, w którym uzasadniał konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Państwo to miałoby przybrać formę Stanów Zjednoczonych Polski, składać się z czterech królestw, a na jego czele stałby prezydent-król. Zobacz więcej na temat:  Ignacy Jan Paderewski II Rzeczpospolita I wojna światowa USA odzyskanie niepodległości prezydenci USA Stany Zjednoczone dyplomacja Woodrow Wilson

Mija 106 lat od wybuchu powstania wielkopolskiego. Co wiemy o tym zrywie?

Choć 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, jeszcze długo walczono o wyznaczenie granic. Miało to miejsce m.in. w Wielkopolsce. 26 grudnia 1918 roku powracający do Polski Ignacy Jan Paderewski - w drodze do Warszawy, gdzie miał objąć funkcję premiera - zatrzymał się w Poznaniu. Wygłosił wówczas słynne przemówienie do tłumów zebranych przed hotelem Bazar.  Zobacz więcej na temat:  powstanie wielkopolskie Wielkopolska Grzegorz Kalinowski Zobacz także historia Polski

106. rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego. "Powstańcy byli świetnie przygotowani do walki"

11 listopada 1918 roku, po 123 latach, Polska odzyskała niepodległość, ale Polacy musieli jeszcze walczyć, aby miała wyznaczone granice. Wielkopolanie stoczyli długą i zaciekłą walkę o to, by Wielkopolska została włączona formalnie do odradzającego się państwa polskiego. Dziś, 27 grudnia obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Zobacz więcej na temat:  Sława Bieńczycka powstanie wielkopolskie