Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

odzyskanie niepodległości

Miasto, muzeum, pamięć: Poznań o niepodległości

W samym centrum Poznania, w zabytkowym Odwachu na Starym Rynku, opowiadana jest niezwykła historia wielkopolskiej drogi do niepodległości. To miejsce, w którym przeszłość spotyka się z żywą pamięcią miasta, a muzealna ekspozycja prowadzi przez najważniejsze wydarzenia lat 1793-1939. Gościem Katarzyny Sanockiej był Marcin Wiśniewski - kierownik Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Zobacz więcej na temat:  wystawa Poznań 11 listopada

Scalanie kraju po zaborach. Od trzech światów do jednej Polski

„Z trzech odmiennych światów, z trzech państw, z trzech cywilizacji, z trzech różnych urządzeń społecznych, zrosło się jedno państwo, jeden naród. Zrosło się, ale szwami, które długo jeszcze się jątrzyć będą” — pisał Stefan Żeromski w Przedwiośniu. Te słowa doskonale oddają trudny proces, który rozpoczął się po 11 listopada 1918 roku — połączenia trzech zupełnie różnych części dawnej Rzeczpospolitej w jedno państwo polskie. O tym, jak wyglądało „zszywanie Polski”, opowiada dr Stefan Artymowski, kustosz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Zobacz więcej na temat:  Święto Niepodległości 11 listopada Józef Piłsudski wolność historia Polski

Niemcy na wschodzie. Mniej znany aspekt odzyskiwania przez Polskę niepodległości

Gdy 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, na froncie wschodnim wciąż znajdowały się tysiące niemieckich żołnierzy. Ich obecność niosła ze sobą zagrożenie dla młodego państwa polskiego, a na terenach, które okupowali, dochodziło do krwawych walk z polskimi patriotami. Jednocześnie niespiesznie ewakuowane oddziały niemieckie tworzyły strefę buforową, która przez kilka miesięcy oddzielała Polskę od bolszewickiej Rosji. Tak czy inaczej niektóre polskie miasta musiały czekać na niepodległość nawet pół roku dłużej. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II Rzeczpospolita 11 listopada Józef Piłsudski wojna polsko-bolszewicka

Paderewski. Artysta, który wywalczył Polskę

Ignacy Jan Paderewski - światowej sławy pianista, kompozytor i mąż stanu, który swoją artystyczną sławę potrafił przekuć w skuteczną dyplomację. Zapraszamy do wysłuchania reportaży Jakuba Tarki "Jedyne takie miejsce" i "Wirtuoz" Po reportażach Dorota Boniecka-Górny porozmawia z dr. Michałem Przeperskim, historykiem i rzecznikiem prasowym Muzeum Historii Polski w Warszawie. Zobacz więcej na temat:  reportaż Dorota Boniecka-Górny ignacy paderewski 11 listopada Święto Niepodległości

165 lat temu urodził się Ignacy Paderewski, pianista, współtwórca niepodległej Polski

165 lat temu, 6 listopada 1860 roku, urodził się Ignacy Jan Paderewski, światowej sławy pianista i kompozytor, współtwórca niepodległej Polski. Jego działalność w dziedzinie polityki i kultury zapewniła mu miejsce w gronie najwybitniejszych osobowości pierwszej połowy XX wieku. Zmarł w 1941 roku.Artysta działał na międzynarodowym forum dyplomatycznym na rzecz odrodzenia państwa polskiego. Po wyjeździe do Stanów Zjednoczonych w 1915 roku zorganizował tam kilkaset spotkań połączonych z koncertami, na których wzywał do udzielania pomocy walczącym o wolność Polakom. Zobacz więcej na temat:  Ignacy Jan Paderewski niepodległość historie

Prezydent-król w Stanach Zjednoczonych Polski?

W 1917 roku Ignacy Jan Paderewski – za pośrednictwem płk. Edwarda M. House’a – przekazał prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi dokument, w którym uzasadniał konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Państwo to miałoby przybrać formę Stanów Zjednoczonych Polski, składać się z czterech królestw, a na jego czele stałby prezydent-król. Zobacz więcej na temat:  Ignacy Jan Paderewski II Rzeczpospolita I wojna światowa USA prezydenci USA Stany Zjednoczone dyplomacja niepodległość Woodrow Wilson

"Dmowski nie był wodzem, a był autorem II RP". Rocznica urodzin jednego z Ojców Niepodległości

- Jeżeli jest coś takiego, jak prawa autorskie do pomysłu, to Dmowski był autorem II RP, ponieważ co najmniej półtora roku zanim ona zaczęła się formować, na papierze zawarł jej kształt: zarówno terytorialny, jak i ustrojowy oraz odnośnie polityki zagranicznej - podkreślał historyk prof. Krzysztof Kawalec w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl. Zobacz więcej na temat:  Roman Dmowski Narodowa Demokracja niepodległość Józef Piłsudski