Redakcja Polska

"Była drugą co do wielkości radiostacją świata". Ciekawa historia radiostacji w Babicach

30.10.2021 18:06
Transatlantycka Radiotelegraficzna Centrala Nadawcza w Starych Babicach pod Warszawą przed wojną była drugą co do wielkości radiostacją świata. Z 10 ogromnych wież – wysokich na 126 metrów – nadawano telegramy przez Atlantyk.
Audio
  • Do wysłuchania rozmowy z Jarosławem Chrapkiem, archeologiem, specjalistą ds. historycznych Domu Kultury Stare Babice, zaprasza Maria Wieczorkiewicz [posłuchaj]
Inauguracja Centrum Nauki - Radiostacja Transatlantycka w Starych Babicach
Inauguracja Centrum Nauki - Radiostacja Transatlantycka w Starych BabicachFoto: Anna Tymko

Warszawska stacja należała do najlepiej technicznie wyposażonych na świecie. Dwa nadajniki maszynowe o mocy 200 kW każdy, były zasilane 500 kW generatorem napędzanym silnikiem Diesla. Technologia pochodziła z Ameryki (Radio Corporation of America).

Dzięki tej stacji odrodzona Rzeczpospolita uzyskała bezpośrednią łączność radiową z Ameryką Północną i Południową (Buenos Aires i Rio de Janeiro), Azją (Tokio), Bliskim Wschodem (Bejrut) i Afryką (Kair). Najpierw transmitowano wyłącznie telegramy. Latem nadawano 30 słów na minutę, a zimą ich  liczba wzrastała dwukrotnie. Dopiero w latach 30. ubiegłego wieku w ośrodku zainstalowano nadajniki krótkofalowe Polskiego Radia. 

Dziś Polskie Radio dla Zagranicy, obchodzące 85 lat istnienia, odwołuje się do tamtych początków. To w roku 1936 zaczęto, dzięki radiostacji Babice, retransmitować właśnie za granicę, do Polonii audycje Polskiego Radia. 

Jarosław Chrapek, archeolog, specjalista ds. historycznych Domu Kultury Stare Babice, gość Polskiego Radia dla Zagranicy mówił, że radiostacja w Babicach obok Portu w Gdyni  i Centralnego Okręgu Przemysłowego była  strategiczną  inwestycją II RP. Umowę na jej budowę podpisano 4 sierpnia 1921 , a 17 listopada 1923 roku  już oddano ją do użytku.

- W roku 100-lecia powstania radiostacji podjęliśmy inicjatywę, która  przywróci pamięć o tej budowli-mówił Jarosław Chrapek. - Postanowiliśmy  wspólnie z wójtem gminy Stare Babice i zaprzyjaźnionymi stowarzyszeniami utworzyć "Centrum Nauki i Muzeum - Radiostacja Transatlantycka". Planujemy wiele inicjatyw, które przybliżą historię radiostacji. W założeniach pomysłodawców placówki, poza działalnością edukacyjną, będą w niej także prowadzone eksperymenty z dziedziny radiotechniki i telekomunikacji, w tym badania nad systemem emisji cyfrowej na falach długich i średnich - DRM (Digitale Radio Mondiale) - dodał gość Polskiego Radia dla Zagranicy.   

Obecnie sam obiekt jest trwałą ruiną wpisaną do rejestru zabytków, ale z pewnością pod ziemią, na terenach dawnej radiostacji znajduje się wiele eksponatów, które można będzie pokazać - mówi gość  naszego programu.

Do wysłuchania rozmowy z Jarosławem Chrapkiem, archeologiem, specjalistą ds. historycznych Domu Kultury Stare Babice, zaprasza Maria Wieczorkiewicz.

Cenna działalność Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie z siedzibą w Londynie

30.10.2021 11:16
Laureatem dorocznej Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie z siedzibą w Londynie został Jan Stanisław Witkiewicz. Pisarz i publicysta, krytyk muzyczny i baletowy, fotograf i autor wystaw, popularyzator kultury polskiej. Regina Wasiak-Taylor, prezes ZPPnO i przewodnicząca jury Nagrody Literackiej, w rozmowie z Polskim Radiem dla Zagranicy, podkreśla, że przyznanie nagrody Janowi Stanisławowi Witkiewiczowi jest wyrazem docenienia bogatej pracy pisarskiej twórcy.

Na Zamku w Łańcucie po raz siódmy zostały wręczone Nagrody im. Benedykta Polaka

30.10.2021 12:15
Nagroda wręczana jest dwóm osobom: polskiemu obywatelowi za "wybitne osiągnięcia eksploracyjne na ziemi, w morzu, w powietrzu i w kosmosie" oraz cudzoziemcowi za "propagowanie polskich tematów badawczych i współpracę z naszymi naukowcami".