Polskie Radio
Section05

emigracja

"Blask Montparnasse'u". Sylwia Zientek tropem bohemy międzywojennego Paryża

- Artystki i artyści z Montparnasse'u to były osoby, które emigrowały i bardzo często spędzały w Paryżu resztę swojego życia, miały często obywatelstwo francuskie. Więc formalnie byli obywatelami obcego kraju i w czasach PRL-u nie mieli szansy być potraktowani jako polscy artyści - mówiła w Dwójce Sylwia Zientek, autorka książki "Blask Montparnasse'u".
Zobacz więcej na temat:  Jakub Kukla Sylwia Zientek Paryż SZTUKA KULTURA KSIĄŻKA Dwójka

Sławomir Mrożek: nie chciałem być pisarzem [POSŁUCHAJ]

- Dzięki opowiadaniom i dramatom stałem się sławny i było mi w Polsce coraz lepiej - mówił Mrożek o latach przed wyjazdem z kraju. - A jednak cała nędza tej rzeczywistości ukazała mi się bardzo bezpośrednio. Gdy zupełnie zerwałem z Polską Ludową, przyniosło mi to kolosalną ulgę - przyznawał. 29 czerwca wspominamy 95. rocznicę urodzin tego wybitnego dramatopisarza, prozaika, satyryka, eseisty i rysownika.
Zobacz więcej na temat:  Sławomir Mrożek literatura komunizm PRL

Jan Lechoń: tragiczny los skamandryty. Nagrania poety [POSŁUCHAJ]

"A wiosną - niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę" - pisał poeta w 1920 roku, postulując zerwanie z martyrologią. Nie wiedział wówczas, że za niespełna dwie dekady los zdecyduje, że wiosen zobaczy jeszcze wiele, lecz Polski już nigdy. Jan Lechoń, poeta, pisarz, współtwórca grupy Skamander, zmarł 8 czerwca 1956 roku.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Jan Lechoń Julian Tuwim Kazimierz Wierzyński poezja

Wacław Grubiński mało nie przypłacił "Lenina" życiem

- Kiedy mnie przesłuchiwał śledczy, krzyczał na mnie, że ta sztuka jest gnuśna. Ale potem powiedział: "Ja nie mówię, pan jest dobry pisarz, ale pan tego Dzierżyńskiego okropnie spostponował". Myślę sobie: "To niedobrze, jak mnie chwali, bo dopóki mnie ganił, to było do zniesienia. Teraz może zacznie bić" - wspominał Grubiński przesłuchanie NKWD.
Zobacz więcej na temat:  gułag HISTORIA literatura Wacław Grubiński

"Ślub" to czy sen? Witold Gombrowicz odreagowuje czas wojny

Swój dramat "Ślub" Witold Gombrowicz napisał podczas emigracji w Argentynie. Główny bohater – Henryk – śni o powrocie z wojny do domu, który z każdą sceną coraz mniej przypomina rzeczywistość. Radiowej adaptacji sztuki będzie można wysłuchać już 26 maja na antenie radiowej Trójki w ramach cyklu teatralnych słuchowisk na żywo, realizowanego wspólnie przez Polskie Radio i STUDIO teatrgaleria w Warszawie.
Zobacz więcej na temat:  Witold Gombrowicz Argentyna ślub Teatr Studio Tadeusz Kabicz Dwójka KULTURA dramat

Andrzej Towiański. Mistyk romantyzmu czy rosyjski szpieg?

Jako pierwszy głosił idee ekumeniczne, pisał listy do samych papieży tłumacząc swoje idee. Mistyk, który wierzył, że rola narodu polskiego jest bardzo istotna w procesie dziejowym. Przez lata uważano, że Towiański był szpiegiem rosyjskim, co mogło się przyczynić wydalenia go z Francji.
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Towiański Kościół romantyzm Adam Mickiewicz Francja Powstanie Styczniowe Napoleon Juliusz Słowacki

Wojciech Karpiński. Siła, którą kryły "książki zbójeckie"

- Każde pokolenie ma swoje własne tego typu teksty. Dla mnie w Warszawie w roku 1956, na kilka miesięcy przed Październikiem, taką książką zbójecką, pierwszą i najważniejszą, był "Zniewolony umysł" Miłosza - opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Wojciech Karpiński. 11 maja 2024 roku wspominamy 82. rocznicę urodzin tego cenionego eseisty, znawcę sztuki i literatury.
Zobacz więcej na temat:  Wojciech Karpiński PRL literatura Paryż Józef Czapski Zeszyty Literackie eseistyka historia Polski