Adam Lipszyc: Herman Melville to pisarz wiecznie żywotny

Ostatnia aktualizacja: 02.09.2020 14:12
- "Biały kubrak" Hermana Melville’a to niezwykle przejmująca i bardzo błyskotliwa analiza upiornej struktury politycznej. Jest to opowieść o życiu na statku marynarki wojennej. To wnikliwa analiza czegoś, co byśmy dziś nazwali strukturą totalitarną - mówił w "Literackich witaminach" Adam Lipszyc, tłumacz i filozof.
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock.com/iurii

Posłuchaj

08:30 _PR2_AAC 2020_09_01-16-46-33.mp3 Adam Lipszyc o współczesnej literaturze polskiej i Hermanie Melville'u (Dwójka/Literackie witaminy)

Na początku gość Kingi Michalskiej wspomniał o dwóch słupkach książek do czytania. - Mam zaszczyt być członkiem jury Nagrody Literackiej Gdynia, w związku z tym muszę czytać sporo książek. Wydaje mi się, że warto powiedzieć o czymś bardzo radosnym, a przynajmniej czymś, co mnie ucieszyło w tym roku, mianowicie wśród książek, które ukazały się w zeszłym roku, jest mnóstwo rzeczy fantastycznych. Pięć z nich - nominowanych do nagrody - są po prostu świetne: Barbary Klickiej "Zdrój", Doroty Kotas "Pustostany", Katarzyny Michalczak "Klub snów", Wojciecha Nowickiego "Cieśniny" i Radka Raka "Baśń o wężowym sercu". To są wspaniałe rzeczy, zupełnie różne, ze wspaniałym kunsztem językowym, czytałem je z wielką radością - podkreślił tłumacz.

Dominika Słowik i Łukasz Orbitowski w Polskim Radiu >>>

Z literatury środka Lipszyc poleca "Zimowlę" Dominiki Słowik i "Kult" Łukasza Orbitowskiego. Również książki offowe: "Dropie" Natalki Suszczyńskiej, krótkie, absurdystyczne i bardzo przejmujące opowiadania i Marcina Polaka "Stany uprzywilejowane". Dziewięć polskich książek, które wyszły w zeszłym roku, poleca z różnych powodów.

Na drugim słupku, bardziej prywatnym, znajdują się książki tylko jednego autora: Hermana Melville’a, autora słynnego "Moby Dicka", klasyka amerykańskiej literatury XIX-wiecznej. Państwowy Instytut Wydawniczy wznowił trzy jego książki, czyli "Moby Dicka", jego pierwszą książkę "Taipi", oraz ostatnią "Billy Budd". - Na koniec tego roku planowana jest publikacja – tom prawie wszystkich opowiadań Melville’a, z której się bardzo cieszę, byłem też współautorem posłowia. To będę wspaniałe rzeczy – mówił filozof.

"Moby Dick". Egzystencjalny wieloryb Hermana Melville'a >>>

Po polsku w szczególności poleca mało znaną książkę Melville’a - "Biały kubrak". Niesłusznie zapomniana i zepchnięta do kąta literatury marynistycznej czy przygodowej dla chłopców. Jest to niezwykle przejmująca i bardzo błyskotliwa analiza upiornej struktury politycznej. Jest to opowieść o życiu na statku marynarki wojennej. 

Książki Melville’a są zwariowane, nietrzymające się żadnych zasad, reguł, eksperymentujące z formą z fabułą. - Dla mnie niesłychane analizy tego, co to znaczy w ogóle być człowiekiem, co to znaczy być kimś, a nie kimś innym. Są to głębokie analizy tożsamości podmiotowej na tle wnikliwych opisów ówczesnego świata politycznego. Melville jest krytycznym komentatorem kolonializmu, krytycznym obserwatorem świata kapitalistycznego, jego mrocznych stron, niewolnictwa.

 - Jest to enigmatyczny i przewrotny autor, ponieważ można spokojnie obserwować nieustanne zmiany odczytań. Można powiedzieć, że historia XX-wiecznej kultury amerykańskiej, to jest historia, którą można pokazać przez pryzmat recepcji Hermana Melville’a. Widać, że krytycy są troszkę bezradni wobec tego przewrotnego pisarza, co czyni go wiecznie żywotnym - podkreślił Adam Lipszyc.

Czekamy również na Państwa opowieści o książkach, które w tym czasie są "literackimi witaminami". Nasz adres mailowy literackiewitaminy@polskieradio.pl

***

Tytuł audycji: Literackie witaminy

Prowadziła: Kinga Michalska

Gość: Adam Lipszyc (tłumacz i filozof)

Data emisji: 01.09.2020

Godzina emisji: 16.45

Czytaj także

"Dybuk" Szymona An-skiego. "To najsłynniejszy dramat miłosny"

Ostatnia aktualizacja: 19.08.2020 09:00
- Ten dramat ma swoją tragiczną historię. Kiedy An-ski uciekał z wersją jidyszową z opętanej rewolucją Rosji, znalazł się w Warszawie. Przeczytał tekst swoim żydowskim przyjaciołom, którzy powiedzieli krótko: to dzieło niesceniczne. 57-letni autor tak się przejął, że zmarł, ale na jego pogrzebie przyrzekli, że ten dramat wystawią - opowiadała w Dwójce prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska o książce "Dybuk. Na pograniczu dwóch światów".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nowa proza Mikołaja Grynberga i Jakuba Kornhausera

Ostatnia aktualizacja: 23.08.2020 12:38
W audycji omówiliśmy dwie niedawno wydane książki: "Poufne" Mikołaja Grynberga i "Premie górskie najwyższej kategorii" Jakuba Kornhausera.
rozwiń zwiń