Fonetyka, fraza, afekt. I etap Konkursu Moniuszkowskiego sprawdza nie tylko głos

Arie barokowe, pieśni romantyczne, język polski jako wyzwanie i narzędzie ekspresji. Za nami pierwszy etap Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki; etap, który weryfikuje nie tylko warsztat, ale przede wszystkim osobowość muzyczną.

Uznanie jurorów 12. Konkursu Moniuszkowskiego zyskał m.in. baryton z Armenii Aksel Daveyan

Foto: Teatr Wielki - Opera Narodowa / Mirosław Pietruszyński

Podsumowanie na podcasty.polskieradio.pl >>>

W pierwszym etapie tegorocznego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki wzięło udział około 70 osób. Wśród nich znaleźli się reprezentanci Polski, a także innych krajów z Europy i świata. Uczestnicy musieli zmierzyć się nie tylko z repertuarem obejmującym arie od baroku po XIX wiek, ale przede wszystkim – z pieśnią polską. Dla wielu zagranicznych śpiewaków była to próba nie tylko wokalna, ale i kulturowa: próba zrozumienia języka, niuansu emocji i literackiego kontekstu.

Polska pieśń na pierwszej linii

Dorota Kozińska zwróciła uwagę, że właśnie taki dobór programu pozwala już na wstępie odróżnić artystów świadomych od rzemieślników – tych, którzy budują interpretację z wrażliwością i rozumieniem tekstu. I choć – jak przyznała – niewielu uczestników wyszło z tej próby obronną ręką, ci, którym się to udało, zrobili to z imponującą siłą wyrazu.

– Taki repertuar już na tym etapie pomaga rozstrzygnąć, czy śpiewak jest wystarczająco wszechstronny. I tutaj nie chodzi o to, czy on zostanie na dobre śpiewakiem operowym czy też estradowym. Chodzi raczej o to, żeby się przekonać, czy umie budować interpretację, budować tekst muzyczny i tekst słowny bez względu na to, z jaką formą muzyczną i z jakim rodzajem muzycznego wyrazu ma do czynienia – podkreśliła krytyczka muzyczna i operowa. – Z tego obronną ręką wyszło zaskakująco niewielu Polaków, ale ci, którzy wyszli, wyszli triumfująco – dodała.

Czytaj też:

• Aleksandra Kurzak, Long Long, Jakub Józef Orliński. Poczet laureatów Konkursu Moniuszkowskiego
• Historia Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki

Konkurs Moniuszkowski – zachwyty i olśnienia

Uwagę komentatorów radiowej Dwójki w pierwszym etapie przykuło kilkoro śpiewaków. Wśród nich znalazł się m.in. pochodzący z Wielkiej Brytanii baryton Samuel Stopford i jego interpretacja pieśni Znasz-li ten kraj Stanisława Moniuszki. Dorota Kozińska zwróciła uwagę na jego nienaganną dykcję i bardzo dojrzałą interpretację. Pozytywnie zaskoczyła również Ukrainka Mariana Poltrorak, która zaśpiewała Jestem i płaczę z Poematów Jana Kasprowicza op. 5 Karola Szymanowskiego.

Uznanie Marcina Majchrowskiego i Doroty Kozińskiej zyskał również baryton z Armenii Aksel Daveyan, który wykonał pieśń Leci liście z drzewa Fryderyka Chopina do słów Wincentego Pola. – Daveyan zinterpretował ją bardzo dojrzale, z potężną siłą wyrazu i wydaje mi się, że wydobył z niej wszystkie najistotniejsze sensy – podkreślili.

W poszukiwaniu artysty wszechstronnego

Jakiego śpiewaka poszukują jurorzy 12. Międzynarodowego Konkursu im. Stanisława Moniuszki? Zdaniem Olgi Pasiecznik powinien być to artysta wszechstronny – nie tylko musi wspaniale posługiwać się swoim instrumentem, ale również mieć odpowiednią osobowość. – Podchodzę do tego jak najobiektywniej, jak tylko może to zrobić muzyk artysta, czyli poszukuję kogoś podobnego – muzyka, artystę, osobowość – tłumaczyła wybitna śpiewaczka.

Podobne zdanie ma John Allison. Przewodniczący jury, a także redaktor naczelny "Opera Magazine" uważa, że nie liczy się wyłącznie technika, ale też przekaz i osobowość.

– W pewnym sensie wszyscy szukamy tego samego, choć docieramy do werdyktu różnymi drogami i mamy różne perspektywy. Być może to ja odstaję od tego grona jako krytyk muzyczny, a nie śpiewak, dyrektor teatru operowego czy szef programu dla młodych śpiewaków. Niezależnie od tego wszyscy szukamy kogoś interesującego, kto nas porusza. Ważna jest umiejętność tworzenia dramaturgii. To rozczarowujące, kiedy na estradzie pojawia się ktoś obdarzony pięknym głosem, ale mający niewiele do przekazania. Nie wydaje mi się, żebyśmy szukali przede wszystkim śpiewaków operowych. Szukamy po prostu dobrych śpiewaków – wyjaśnił krytyk muzyczny.

Lista wszystkich zakwalifikowanych do drugiego etapu do odnalezienia na stronie teatrwielki.pl/dzialalnosc/konkurs-moniuszkowski. Wyniki drugiego etapu zostaną ogłoszone 5 czerwca. Przesłuchania finałowe, a także recital pianisty Martína Garcíi Garcíi oraz ceremonia wręczenia nagród w Programie 2 Polskiego Radia 7 czerwca o godz. 17.00.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadzenie: Marcin Majchrowski i Dorota Kozińska

Data emisji: 4.06.2025

Godzina emisji: 19.10

am/k