- To nie tylko nowa aranżacja, ale również nowa opowieść - podkreślał dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu, prof. Andrzej Betlej, podczas konferencji prasowej. - Nie pokazujemy wyłącznie mieczy, szpad czy pancerzy, ale także obrazy, tkaniny, obiekty, które nigdy wcześniej nie były eksponowane. Zmieniliśmy perspektywę – mówimy o znaczeniu tych przedmiotów, o ich symbolice i kontekście - mówił.
>>> Posłuchaj audycji "O wszystkim z kulturą"
Nowa opowieść o dawnych orężach
Efektem współpracy ponad dwustu osób jest wystawa, na której zaprezentowano wydobyte z magazynów rzadkie zbroje i szable. Po raz pierwszy od lat publiczność może zobaczyć także chorągiew nagrobną wojewody krakowskiego Stanisława Barziego, zmarłego w 1571 roku. Wśród nowo zakupionych eksponatów znalazła się głownia papieskiego miecza poświęcanego, wiązana z królem Janem Kazimierzem.
Wawel jako twierdza, rezydencja i miejsce triumfu
Kurator ekspozycji, Krzysztof J. Czyżewski, zwraca uwagę, że nowa Zbrojownia łączy w sobie historyczną i symboliczną rolę wzgórza wawelskiego. - Odwołujemy się do Wawelu jako twierdzy i rezydencji królewskiej, w której przechowywano nie tylko szaty cywilne, ale i uzbrojenie monarchów. Pokazujemy też Wawel jako miejsce triumfalne. Przestrzeń, gdzie składano wota i świętowano zwycięstwa - podkreślał.
Zgromadzone eksponaty tworzą wielowarstwową opowieść: od hełmu greckiego hoplity po współczesny obraz Łukasza Stokłosy, nawiązujący do królewskich militariów. W ten sposób wystawa po raz pierwszy łączy antyk i współczesność, pokazując ciągłość idei obrony, mocy i piękna w sztuce oręża.
Czytaj także:
Podziemia i odkrycia archeologiczne
Nowa Zbrojownia to również dwie udostępnione przestrzenie w podziemiach Wieży Duńskiej. W pierwszej z nich można zobaczyć pierścień sprzed tysiąca lat, odnaleziony w 2023 roku dokładnie w miejscu, w którym jest dziś eksponowany. Druga kryje relikty romańskiej wieży obronnej z pierwszej połowy XII wieku, jednej z najstarszych murowanych budowli na wzgórzu.
Historia i ciągłość w wawelskiej Zbrojowni
Zbrojownia na Wawelu otwiera się na odwietrzających od 1930 roku. To stała ekspozycja, która prezentuje polską i europejską sztukę militarną – od średniowiecznych mieczy i pancerzy po zdobioną broń palną. Nowa aranżacja przywraca jej blask i znaczenie – nie tylko jako muzealnej kolekcji, ale też miejsca refleksji nad historią, kulturą i tym, jak zmienia się pojęcie obrony w świecie dawnym i współczesnym.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadzenie: Małgorzata Nieciecka-Mac
Goście: Krzysztof J. Czyżewski i dr Rafał Ochęduszko.
Data emisji: 3.12.2025
Godz. emisji: 20.00
