Procesje Bożego Ciała w tradycji

Ostatnia aktualizacja: 20.06.2019 09:20
O tradycjach Bożego Ciała i dni w okolicach tego święta opowiadali m.in. Antoni Taczanowski i Janina Chmiel. O tym co robiono w przednówek i czym były "'dni krzyżowe" opowiadała Zofia Wydro z Zespołu Obrzędowego Lasowiaczki z Baranowa Sandomierskiego.
Audio
  • Antoni Taczanowski, Janina Chmiel i Zofia Wydro opowiadają o dawnych zwyczajach związanych ze świętem Bożego Ciała (Dwójka/Źródła)
Procesja Bożego Ciała. Zdjęcie ilustracyjne
Procesja Bożego Ciała. Zdjęcie ilustracyjne Foto: Shutterstock

 Boże Ciało obchodzimy dziesięć dni po Zielonych Świątkach, a początki tego święta jako święta kościelnego datujemy na wiek XIII. W Polsce Boże Ciało obchodzimy od pierwszej połowy wieku XV i zawsze było to połączenie tradycji kościelnej i tradycji ludowej. Święto to kojarzy się z procesją podczas której wierni obchodzą ołtarze znajdujące się przy ulicach miast i wsi. Jednak nie zawsze tak było. Niegdyś procesja nie wychodziła poza mury kościoła, a wierni obchodzili ołtarze znajdujące się przy kościele. Wybór pięknie udekorowanych ołtarzy nie był przypadkowy, znajdują się one przy figurkach, krzyżach przydrożnych, domach. Dawniej przy ołtarzach rozkładano chodnik, wieszano obrazy świętych i pamiętano o przystrojeniu ołtarza listkami, ziołami i witkami brzozowymi. Dawniej wierzono, że gałązki te mają ogromną moc.

O procesjach i wiankach tak opowiadał w archiwalnych nagraniach z lat 80. Antoni Taczanowski:

- Na święto Bożego Ciała jest wielki ruch z wiankami. Wiją panny po domach, wiją i starsze gospodynie ze wszystkich ziołów jakie najbardziej pachną. Będą to: macierzanka, rozchodnik, rosiczka, nawrotka, lubczyk i skrzyp. Skrzyp ususzony, kruszony ma oddalać od zagrody chmury, grady i różne klęski grożące rolnikowi. Oprócz tego wianeczki te wieszano w oknach, nad obrazami, wszędzie gdzie ludzie się poruszają, bo te wianki na mieszkańców domu mają szczególną łaskę boską ściągać. W każdej chałupie na wsi wisi wianek i służą one do różnych pobożnych czynności.

W "Źródłach" posłuchaliśmy także pieśni na Boże Ciało i na oktawę tego święta. 

Zapraszamy do odsłuchania podcastu audycji.

***

Tytuł audycji: Źródła

Rozmawiała: Magdalena Tejchma

Goście:  Antoni Taczanowski, Janina Chmiel, Zofia Wydro (regionaliści)

Data emisji: 20.06.2019 

Godzina emisji: 15.15


gs


Czytaj także

Morawski strój ludowy

Ostatnia aktualizacja: 07.06.2019 06:50
Morawski strój ludowy z wiejskiego krajobrazu pogranicza śląsko-morawskiego zniknął kilka lat temu wraz ze śmiercią ostatnich, noszących go na co dzień, mieszkanek. Staje się reliktem oglądanym tylko w nielicznych domach, gdzie trzymany jest z sentymentu, w muzeach oraz przy okazji wydarzeń regionalnych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wiejskie orkiestry dęte Roztocza Gorajskiego

Ostatnia aktualizacja: 10.06.2019 11:30
W audycji przypomnieliśmy muzykę wiejskich orkiestr dętych okolic Goraja. Niegdyś działające w prawie każdej wiosce, dziś ograniczają się praktycznie do dwóch - słynnej orkiestry ze Zdziłowic oraz skupiającej muzyków pozostałych, nieistniejących już grup, Gminnej Orkiestry Dętej w Goraju.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Śpiywy i bigle. U źródeł muzyki Górnego Śląska

Ostatnia aktualizacja: 14.06.2019 16:00
W "Źródłach" o bogatych tradycjach muzycznych regionu rozmawialiśmy z członkami zespołu Krzikopa oraz organizatorami II Śląskiego Taborze w Ornontowicach, Katarzyną Dudziak i Mateusz Dyszkiewiczem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Jaworski - dobre uszy i smykałka do grania

Ostatnia aktualizacja: 19.06.2019 09:35
- Zrobiłem kiedyś skrzypce z dechy, struny były druciane, z linii elektrycznych, co po Niemcach zostały. Struny robiłem sam. Dobrze to brzmiało - mówił skrzypek Jan Jaworski.
rozwiń zwiń