Polskie Radio
Section05

historia Polski

Bolesław Leśmian. "Stworzył język, którym można mówić o śmierci"

W twórczości tego poety - uznawanego za najbardziej oryginalną indywidualność artystyczną polskiej literatury XX wieku - tematyka nieistnienia należała do kwestii podstawowych i zarazem najtrudniejszych. - U niego wszystko jest bytem ku śmierci - mówił w archiwalnej audycji o Bolesławie Leśmianie prof. Michał Głowiński.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Leśmian filozofia literatura poezja śmierć Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA

Białoruś: młodzi patrioci na zniszczonym cmentarzu AK w Surkontach

W Dzień Wszystkich Świętych młodzi sympatycy portalu "Wirtualna Białoruś" z Grodzieńszczyzny upamiętnili poległych żołnierzy Armii Krajowej, odwiedzając cmentarz w Surkontach, zniszczony wcześniej przez reżim Łukaszenki. W atmosferze skupienia zapalili znicze, zawiesili biało-czerwone wstążki i odmówili modlitwę nad grobami tych, którzy zginęli w bitwie z NKWD – nazywanej "Kresowymi Termopilami".
Zobacz więcej na temat:  Białoruś Wszystkich Świętych Kresy II wojna światowa NKWD

Jan Matejko jako dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. "Uczniowie go kochali"

Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy znany jest głównie jako twórca przedstawiający dzieje naszego narodu, chwałę i upadek państwa. Mniej znana jest natomiast działalność dydaktyczna wielkiego mistrza malarstwa historycznego, który przez dwie dekady, nie bez kontrowersji, prowadził Szkołę Sztuk Pięknych w Krakowie. Mistrz i niestrudzony dydaktyk Jan Matejko zmarł dokładnie 131 lat temu, 1 listopada 1893 roku.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Jan Matejko Kraków Stanisław Wyspiański Akademia Sztuk Pięknych

Polskie sieroty wywiezione do Nowej Zelandii. Audioserial Instytutu Pileckiego i Polskiego Radia

Osiemdziesiąt lat temu do Nowej Zelandii przypłynął statek z 733 polskimi dziećmi na pokładzie. Były to sieroty - ofiary sowieckich wywózek. W założeniu miały zostać w tym kraju do końca wojny. W praktyce większość z nich została tam już na zawsze.
Zobacz więcej na temat:  Dwójka wywózka Nowa Zelandia II wojna światowa dzieci Instytut Pileckiego Polskie Radio Jan Kanty Zienko Martyna Wojtkowska

"Naszym obowiązkiem jest pamiętać". Oświęcimianie oddali cześć ofiarom Auschwitz

W przeddzień Święta Wszystkich Świętych mieszkańcy Oświęcimia oddali hołd ofiarom byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. W symbolicznych miejscach pamięci – przy Ścianie Straceń oraz przed zbiorową mogiłą przy obozie Auschwitz I – zapłonęły znicze złożone przez młodzież i lokalnych funkcjonariuszy policji.
Zobacz więcej na temat:  Auschwitz święto zmarłych Wszystkich Świętych

Portret trumienny. "Główny bohater" staropolskiego pogrzebu  

- W polskim obyczaju pogrzebowym główną rolą grał nieboszczyk, a właściwie jego surogat: portret trumienny. To był punkt centralny całej dekoracji kościoła, całej pompy, którą na tę okazję przygotowano - mówił w audycji Polskiego Radia historyk sztuki prof. Mariusz Karpowicz. Czym były portrety trumienne i jak wyglądały staropolskie pogrzeby? 
Zobacz więcej na temat:  Wszystkich Świętych pogrzeby zwyczaje SZTUKA Kościół katolicki cmentarz

Wileńskie nekropolie – milczący świadkowie polskiej historii

Na starych wileńskich cmentarzach, takich jak Rossa, Bernardyński i Piotra i Pawła na Antokolu, wciąż dominuje polska historia, choć cmentarze te noszą ślady upływu czasu, dewastacji i kradzieży. Położone malowniczo na wzgórzach, wśród bujnej zieleni, stanowią nie tylko miejsce pamięci zmarłych, ale też symbole wspólnej historii Polski, Litwy i Wielkiego Księstwa Wileńskiego.
Zobacz więcej na temat:  cmentarz Litwa Wilno

Florian Czarnyszewicz: pisarz, żołnierz, policjant

Florian Czarnyszewicz (1900-1964) nie doczekał publikacji swoich powieści w kraju. Tworzył na emigracji, w Argentynie. Jego niewielki dorobek, ledwie cztery powieści, spotkał się jednak, zarówno na emigracji, jak i po latach, w kraju, z entuzjastycznym przyjęciem. Porównania np. do Mickiewicza, Reymonta, Sienkiewicza padały z wielu ust. Zachwycali się jego twórczością Wańkowicz, Pawlikowski, Giedroyc, Czapska...
Zobacz więcej na temat:  Dwójka literatura Wacław Holewiński Florian Czarnyszewicz Bartosz Bajków

Polskie miejsca pamięci na Białorusi – świadectwa historii pod presją współczesnych wyzwań

Na Białorusi znajdują się setki polskich miejsc pamięci – cmentarze, groby powstańców styczniowych, żołnierzy wojny polsko-bolszewickiej, Armii Krajowej, a także mogiły wybitnych postaci kultury polskiej. Te historyczne miejsca przetrwały dziesięciolecia i stanowią symbol trwałości polskiej pamięci na terenie Białorusi, choć w ostatnich latach ich sytuacja staje się coraz trudniejsza.
Zobacz więcej na temat:  Białoruś cmentarz