Żebractwo. Jak pomagać, by nie zaszkodzić proszącym o wsparcie?

Ostatnia aktualizacja: 11.07.2024 11:29
W sezonie wakacyjnym, szczególnie w miejscach turystycznych, wzrasta liczba osób proszących o datki. Społeczeństwo często postrzega żebractwo jako oznakę degradacji jednostki. W Czwórce dyskutujemy z ekspertami o zjawisku żebractwa, jałmużnie oraz różnorodnych formach pomocy potrzebującym. 
Kim są ludzie, których mijamy na ulicy?
Kim są ludzie, których mijamy na ulicy?Foto: Daniel Tadevosyan/Shutterstock
  • Na naszych ulicach jest dużo osób proszących o finansowe wsparcie. 
  • Sposób udzielenia pomocy - w formie finansowej, zakupu posiłku czy wskazania miejsc oferujących wsparcie - pozostaje indywidualną decyzją każdego z nas. 
  • Czwórkowi eksperci wskazują na różnorodne przyczyny żebractwa, w tym zjawisko, za którym kryje się zorganizowany proceder wykorzystujący osoby w trudnej sytuacji życiowej. 

W opinii wielu osób żebractwo to często świadomy wybór, sposób na łatwy zarobek, a nawet - styl życia. Sposobów wyłudzania datków jest wiele. To nie tylko wyciąganie ręki, proszenie czy epatowanie nieszczęściem, ale również żebractwo czynne. Jakub Jamrozek do Czwórkowego mikrofonu zaprosił ekspertki i eksperta: Katarzynę Nicewicz, arteterapeutkę, pedagożkę i prezeskę fundacji "Daj Herbatę" Elżbietę Szadurę-Urbańską, psychologa z warszawskiego koła Towarzystwa im. Świętego Brata Alberta, Joannę Garnier, współzałożycielkę fundacji "La Strada" Ogólnopolskiej Sieci Organizacji Pozarządowych Przeciwko Handlowi Ludźmi, oraz Piotra Żyłkę z organizacji "Zupa na Plantach".

Wraz z naszymi gośćmi zastanowiliśmy się m.in. nad tematami:

Kim są ludzie, których mijamy na ulicy?
Dlaczego tam są?
Czy wśród nich są młodzi ludzie?
Jak ich postrzegany?
Czy dawać pieniądze?
Czy lepiej pomagać w inny sposób?
Czy zatem zawsze dawać ofiary?
Czy lepiej pomagać w inny sposób?


Posłuchaj
77:43 czwóka bez tabu 9.07.2024 żebractwo.mp3 O żebractwie i pomocy osobom żebrzącym w "Bez tabu" opowiadają eksperci (Bez tabu/Czwórka)

Czy dawać pieniądze? 

Czwórkowi goście wskazują, że każdy z nas sam powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, czy dawać pieniądze osobom żebrzącym, czy nie. Każdy ze specjalistów ma do tego odrębny stosunek, uwarunkowany własną sytuacją. Podkreślają, że kompetentna rozmowa, wskazanie miejsc pomocy może przynieść więcej dobrego niż dwa złote, które osoba w kryzysie przeznaczy np. na używki. 

Zdarza się, że pomoc finansowa może oddalić żebrzącego od wyjścia z kryzysu, utrudni drogę do dostępnych źródeł pomocy. - Staram się zachować tak, żeby to nie było poniżające dla drugiego człowieka, żeby nie odbierać mu wolności - mówi Piotr Żyłka z krakowskiej organizacji "Zupa na Plantach". - Osoby żebrzące nie myślą długofalowo, myślą, jak przetrwać dobę. 

Elżbieta wyjaśnia, że Karta Praw Osób w kryzysie bezdomności informuje, że mają one prawa do takich zachowań, które będą ratowały ich życie i zdrowie.

Żebranie - zorganizowany proceder?

Proszenie o jałmużnę może być indywidualną decyzją osoby w kryzysie, która znalazła się na krawędzie, ale też efektem zorganizowanego procesu przestępczego, na co wskazuje Joanna Garnier, współzałożycielka fundacji "La Strada" Ogólnopolskiej Sieci Organizacji Pozarządowych Przeciwko Handlowi Ludźmi. 

- Zwracam szczególną uwagę na żebrzące osoby, które nie są obywatelami Polski - one nie żebrzą dla siebie, dlatego że potrzebują jedzenia, a po to, by sprawcy, którzy ich wystawili na ulicę i zmusili do żebrania, mogli zarobić i dobrze żyć. W takiej sytuacji zawsze staramy się do takiej osoby zagadać w którymś ze znanych nam języków. 

Jak działa taki proceder, opisał Konstantin z Rumunii. Jego historię czyta Andrzej Seweryn. 

Andrzej Seweryn. Trafikoteka część 2. Fundacja "La Strada"/Ogólnopolska Sieć Organizacji Pozarządowych Przeciwko Handlowi Ludźmi

Często żebractwo, kryzys bezdomności wiąże się z uzależnieniem. Dziś aktywiści, osoby pomagające osobom w kryzysie bezdomności wskazują na działanie metodą małych kroków. Ich kluczem jest redukcja szkód. 

W Czwórkowym studiu eksperci wskazują na wiele powodów żebractwa, ale także na to, że przez osoby decydujące się na proszenie o jałmużnę jest ono postrzegane jako bardziej upokarzające niż sprzedaż własnego ciała czy kradzieże. 

***

Tytuł audycji: Bez tabu

Prowadzi: Jakub Jamrozek

Goście: Katarzyna Nicewicz (arteterapeutka, pedagożka i prezes fundacji "Daj Herbatę"), Elżbieta Szadura-Urbańska (psycholog, Towarzystwo im. Świętego Brata Alberta, koło warszawskie), Joanna Garnier (współzałożycielka fundacji "La Strada" Ogólnopolskiej Sieci Organizacji Pozarządowych Przeciwko Handlowi Ludźmi), Piotr Żyłka (organizacja "Zupa na Plantach").

Data emisji: 09.07.2024

Godzina emisji: 20.15

pj/wmkor

Czytaj także

"Powiem TAK!" - przełamywanie tabu. Jak uwrażliwić innych na problemy OzN?

Ostatnia aktualizacja: 30.04.2024 15:45
Już niedługo w Krakowie odbędzie się druga edycja konferencji poświęconej zmianie postrzegania osób z niepełnosprawnościami "Powiem TAK!". - Chciałbym przełamać tabu dotyczące niepełnosprawności i uwrażliwić innych na problemy OzN - mówi Juliusz Zgliński, pomysłodawca i organizator konferencji. - Ciągle trzeba uświadamiać o tym, że osoby z niepełnosprawnościami to są tacy sami ludzie. Też mają potencjał, swoje pasje, plany i marzenia. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Działalność społeczna. Jak się w nią włączyć?

Ostatnia aktualizacja: 12.06.2024 12:50
Oliwia Żytkowicz i Maciej Geratowski od lat angażują się w akcje społeczne, sami są inicjatorami wielu z nich. W Czwórce podkreślają, że w tej działalności chodzi o efekty - one dają im energię do dalszego działania. 
rozwiń zwiń