Włoska tożsamość - kuchnia, kino i piłka nożna
17:21 czwórka sztuka jedzenia 04.04.2021.mp3 Jajka w sztuce i architekturze (Sztuka jedzenia/Czwórka)
Jajko, jako doskonały, naturalny kształt uwielbiają też architekci i projektanci. - Jajko fascynuje architektów, jako forma, która pochodzi z natury, ale jest w nim coś zagadkowego - mówi Tomasz Fudala, kurator z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. - Formę jajka raz przybiera ratusz w Londynie, raz kabina prysznicowa na plaży, a innym razem budynek biblioteki czy teatru.
Przedstawiciel Muzeum zauważa, że statystyczne jajko waży około 57 gramów, 11 procent to skorupka, 58 procent to białko, 31 procent żółtko.
Mało jest w jajku skorupki, a mimo to jest bardzo trwałe. Architekci szukają struktur, które są możliwie innowacyjne, ciekawe i bardzo często sięgają do natury Tomasz Fudala
- We współczesnej architekturze w jajku interesuje projektantów to, że struktura budynku może się dostosowywać do słońca, do światła, poprzez to, że powierzchnia jajka jest zagięta - mówi ekspert. - Budynek lepiej łapie światło. Dzięki temu architekci uzyskują efekt oszczędnościowy, ergonomiczny, ale też ekologiczny. Przeszklone budynki jajka są dużo bardziej wydajne energetycznie - dodaje.
Posłuchaj:
Zainteresowanie jajkiem w architekturze ma dłuższą historię. Zachowały się świadectwa historyczne mówiące o umieszczaniu jaj w oknach budynków, co miało chronić przed piorunami. Zakopywano jajka pod ziemią, w miejscu gdzie planowano budowę. - W średniowieczu dodawano jajka do zaprawy, by ją wzmocnić - mówi gość Beaty Kwiatkowskiej. - Działo się to przy budowlach krzyżackich, kościołach jak i w budynkach angielskich. To była powszechna praktyka w Europie. Jajka odkryto w zaprawi Mostu Karola w Pradze - dodaje.
Włoski designer Bruno Munari, związany z Mediolanem mówił, że jajko ma perfekcyjny kształt.
Dziś swoją uwagę najczęściej kierujemy na budynki nowe, nowoczesne. Wśród nich na pierwszy plan wysuwają się te londyńskie, z pracowni sir Normana Fostera. - To usytuowany nad Tamizą londyński ratusz z 2002 roku, budynek w kształcie jaja, o podwójnej szklanej fasadzie - mówi Tomasz Fudala. - I drugi, często nazywany "ogórkiem" lub "korniszonem" wieżowiec 30 St. Mary Axe. Z tego samego biura projektowego "wyszła" berlińska biblioteka filologiczna, która mieści 700 tysięcy książek - dodaje.
Nie są to jedyne "jajeczne" budynki świata . W Barcelonie jest Torre Agbar zaprojektowany przez francuskiego architekta Jeana Nouvela, budynek pokryty ledami. W Pekinie Teatr Narodowy to leżące jajo, zbudowane ze szkła i tytanu zgodnie z projektem francuskiego architekta Paula Andreu. Szalonym, ekscentrycznym jajem może pochwalić się Bombaj, to działo autorstwa Jamesa Lawa, w którym zastosował mnóstwo przyjaznych środowisku rozwiązań.
Gry kulinarne. "Tu ogranicza cię tylko wyobraźnia"
Salvador Dali uwielbiał jajka. Nie dziwi więc fakt, że Muzeum Salvadora Dalego w Figueres (140 km od Barcelony) jest zwieńczone jajkami. Budynek został zaprojektowany przez samego artystę, jest czerwonym, gigantycznym klockiem zwieńczonym gigantycznymi jajami. - Jajka miały szokować i zaskakiwać, jak cała jego sztuka - podkreśla gość Czwórki.
***
Tytuł audycji: Sztuka jedzenia
Prowadzi: Beata Kwiatkowska
Gość: Tomasz Fudala, kurator z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
Data emisji: 04.04.2021
Godzina emisji: 13.06
pj
