Geneza powstania styczniowego. Łysiak: jego początku można dopatrywać się już kilka lat wcześniej

- Tak zafascynowałem się tym okresem kilku lat przed wybuchem powstania styczniowego, że wręcz zmieniłem plany i postanowiłem napisać o tych dużo mniej znanych latach 1860-1862, aż do stycznia 1863 roku. Doszedłem do wniosku, że właściwie być może gdzie indziej należy szukać początku powstania - mówił w Polskim Radiu 24 Tomasz Łysiak, autor "Cytadeli". 

Scena z powstania styczniowego – rycina

Foto: PAP/Classic Image / Alamy Stock Photo

"Cytadela" - pierwszy tom powieści Tomasza Łysiaka "Nieśmiertelni" - to napisana z wielkim rozmachem opowieść o powstaniu styczniowym. Na tle bogato zarysowanego tła historycznego autor ukazuje losy Polaków uosabiających dwie postawy: pozytywistyczną i romantyczną. Dzieło Łysiaka to doskonała propozycja dla wszystkich miłośników dobrej prozy w stylu wielkich powieści XIX-wiecznych - można przeczytać na stronie wydawnictwa Narodowego Centrum Kultury. 

O genezie powstania styczniowego mówił w PR 24 autor "Cytadeli". 

- Szykując się do powieści, która miała dotyczyć powstania styczniowego na 150. rocznicę, zdecydowałem się przesunąć akcję o kilka lat wcześniej. Sięgnąłem do wielu opracowań, źródeł [...]. Tak zafascynowałem się tym okresem kilku lat przed wybuchem powstania styczniowego, że wręcz zmieniłem plany i postanowiłem napisać o tych dużo mniej znanych latach 1860-1862, aż do stycznia 1863 roku. Doszedłem do wniosku, że właściwie być może gdzie indziej należy szukać początku powstania - podkreślił Łysiak.  

W ocenie gościa audycji początków zrywu powstańczego można dopatrywać się m.in. w manifestacji podczas pogrzebu Katarzyny Sowińskiej, 11 czerwca 1860 roku.

Czytaj więcej:

• W Cytadeli Warszawskiej uczczono 159. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego
• "Powstanie styczniowe wywarło duży wpływ na następne pokolenia". Uczczono rocznicę zrywu

- Mamy rok 1860. Najpierw był pogrzeb generałowej Sowińskiej. Na tych uroczystościach pojawiła się młodzież. To był taki pierwszy moment, kiedy popatrzyli sobie w oczy, poczuli, że są blisko. Idą w tym pogrzebie i coś się dzieje. [...] Później był 29 listopada. Uważam, że wtedy praktycznie jest pierwsza iskra, która spowoduje wybuch. Jest to okrągła rocznica powstania listopadowego. Młodzi studenci - Karol Nowakowski wraz z kolegami - organizują manifestację modlitwy za ojczyznę [...]. Nagle ten tłum rusza w stronę Starego Miasta. We wspomnieniach znajduje się niesamowita rzecz - oto podjeżdżają Rosjanie, podjeżdża Fiodor Triepow - oni nie za bardzo wiedzą, co zrobić, ponieważ idą ludzie, którzy śpiewają, modlą się i nie wykonują żadnych agresywnych ruchów, w związku z tym nie za bardzo wiadomo, co z tym zrobić - opowiadał Łysiak. 

Posłuchaj

23:12 PR24_mp3 2022_01_24-22-05-56.mp3 Tomasz Łysiak o genezie powstania styczniowego ("Towarzystwo niepokornych")

Więcej w nagraniu.

***

Audycja: "Towarzystwo Niepokornych"

Prowadzący: Paweł Nowacki, Arkadiusz Gołębiewski, Jan Ruman

Gość: Tomasz Łysiak (autor powieści "Cytadela")

Data emisji: 24.01.2022

Godzina: 22:05  

kmp