Polskie Radio
Section05

160. rocznica powstania styczniowego

Orzeszkowa ratuje Traugutta, czyli pisarze wobec powstania styczniowego

Wielu polskich literatów – tych największych, ale i tych nieco już zapomnianych – miało bezpośredni lub pośredni związek z powstańczym zrywem 1863 roku. Walczyli w bitwach, należeli do Rządu Narodowego, pomagali ukrywać się generałom albo starali się, mocą swojego talentu, świadczyć o tym, co wówczas się wydarzyło.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Adam Asnyk Eliza Orzeszkowa literatura Romuald Traugutt Stefan Żeromski wspomnienie HISTORIA

"Elegia Styczniowa" Piotra Skotnickiego w reżyserii autora

Powstanie Styczniowe, najdłuższy zryw w naszych dziejach okazał się brzemienny w skutkach na pokolenia. Mimo, iż umiędzynarodowiono sprawę polską, a chłopi zostali uwłaszczeni to powstanie przyniosło ogromne straty w inteligencji szlacheckiej i mieszczańskiej. Bohaterowie słuchowiska należą do różnych pokoleń, ale ten czas jest dla nich najważniejszym życiowym przełomem. Stracić mogą wszystko: miłość, honor, sens życia, bohater może stać się zdrajcą, a konformista rewolucjonistą. Losy bohaterów przeplatają się tragicznie, na co wpływ mają zarówno ich decyzje, jak i zwykły przypadek. Reżyseria i muzyka: Piotr Skotnicki. Reżyseria dźwięku: Agnieszka Szczepańczyk. Obsada: Wiktoria Gorodeckaja, Leszek Teleszyński, Leon Charewicz, Krzysztof Szczepaniak, Dorota Liliental, Ewa Kania, Marcin Mroziński, Zbigniew Konopka, Michał Sitarski, Michał Żurawski, Dominik Piotrowski, Jan Kulczycki, Rafał Zawierucha
Zobacz więcej na temat:  Piotr Skotnicki Powstanie Styczniowe pr poleca Zobacz także

Powstanie styczniowe. Historyk: każdy koniec jest początkiem

- Obawiano się, że jeśli naród polski w ciągu najbliższych lat nie odzyska państwowości, to może ulec rozpłynięciu, zatraceniu w obrębie innych narodowości europejskich - mówiła prof. Alicja Kulecka z Wydziału Historii UW. W 160. rocznicę jego wybuchu powstania styczniowego rozmawialiśmy o największym i najdłużej trwającym polskim zrywie narodowowyzwoleńczym w XIX wieku.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Dwójka Michał Nowak niepodległość rozbiory Polski

Bohaterowie powstania styczniowego, o których się nie mówi

Powstanie styczniowe było jednym z ważniejszych wystąpień zbrojnych w historii Polski. Miało ono szanse powodzenia, spotkało się także z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Polakom nie udało się zwyciężyć, ale i tak osiągnięto część celów stawianych na początku walki. Poza tym w kadrach powstania było wielu, którzy później wpłynęli na nowoczesność świata, a nie mówimy zbyt wiele o ich dokonaniach.
Zobacz więcej na temat:  Roman Czejarek Powstanie Styczniowe historia Polski Maciej Walecki

Powstanie styczniowe w literaturze i dziejach polskich pisarzy

Styczeń jest miesiącem rocznicy wybuchu powstania styczniowego. W tym roku mija 160 lat od największego i najdłuższej trwającego polskiego zrywu wyzwoleńczego. Dzieje powstania zostały zawarte w utworach wielu pisarzy; niektórzy z nich poza twórczością zaangażowali się wówczas w walkę wyzwoleńczą.
Zobacz więcej na temat:  Małgorzata Raducha literatura literatura polska Powstanie Styczniowe Bolesław Prus Eliza Orzeszkowa

Bolesław Prus jako powstaniec styczniowy. "Chciał się odciąć od tego"

- Bardzo długo nie wracał do wspomnień o swoim udziale w powstaniu 1863 roku. To było dla niego przeżycie traumatyczne – podkreślała w Polskim Radiu prof. Ewa Paczoska, opowiadając o wczesnej biografii Bolesława Prusa. Wypowiedź tę, obok wielu innych radiowych nagrań, znajdziemy w nowo utworzonym serwisie specjalnym prus.polskieradio.pl.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Prus literatura Powstanie Styczniowe HISTORIA

Pozytywizm warszawski. Kiedy naród "przestał walczyć i spiskować, a zaczął myśleć"

Pozytywizm warszawski był tworzony w Królestwie Kongresowym po 1863-64 roku, po klęsce powstania styczniowego. Jednym z jego twórców był młody Aleksander Świętochowski, który - tak, jak i jego zwolennicy - doszedł do przekonania, po krwawym stłumieniu zrywu przez Rosję i podliczeniu strat, że walka o niepodległość z bronią w ręku nie ma sensu, a do celu można zmierzać przez rozwój cywilizacyjny: oświatę, rozwój gospodarki, nauki, kultury. 
Zobacz więcej na temat:  Aleksander Świętochowski Powstanie Styczniowe Dorota Truszczak prof. Andrzej Nowak