Historia

Jerzy Braun. Chrześcijanin w czasach barbarzyństwa

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2023 05:40
Ostatni Delegat Rządu na Kraj, poeta, wreszcie: konsultant podczas obrad Soboru Watykańskiego II - po harcersku służył Bogu i ojczyźnie w czasach, w których oddanie obu tym wartościom tępiono.
Tablica upamiętniająca pisarza, poetę i polityka Jerzego Bruna na domu w którym mieszkał, przy ul. Narutowicza w Tarnowie
Tablica upamiętniająca pisarza, poetę i polityka Jerzego Bruna na domu w którym mieszkał, przy ul. Narutowicza w TarnowieFoto: Mateusz Opasiński, źr.Wikimedia Commons/CC

Jerzy Braun zmarł 48 lat temu, 17 października 1975 roku w Rzymie.

Młodość w harcerstwie

Jako uczeń tarnowskiego gimnazjum związał się z harcerstwem. To wówczas spod jego ręki wyszły utwory - pieśni i wiersze o tematyce skautingowej. Rozpoczęte na Uniwersytecie Jagiellońskim studia polonistyczne przerwała wojna polsko-bolszewicka. Jerzy Braun zgłosił się do obrony kraju na ochotnika. Później odmówił przyjęcia medalu za zasługi na polu bitwy, tłumacząc, że obrona ojczyzny była jego obowiązkiem.

W konspiracji

W czasie okupacji stał się jednym z przywódców "Unii" - organizacji konspiracyjnej o chrześcijańskim charakterze. "Unii" podległy był m.in. Teatr Rapsodyczny, w którym występował młody Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II.

Jerzy Braun wziął udział w Powstaniu Warszawskim.

- Ludzie nie rozpaczali, nie biadali nad utratą swych dóbr osobistych, nad utratą swych domów i sprzętów, była w nich jakaś cudowna imponująca obojętność dla materii - tak Braun wspominał  przedostatni, sześciedziąty drugi dzień Powstania.


Posłuchaj
05:04 braun.mp3 Program dokumentalny Władysława Bartoszewskiego: 1.X.1944 r. - wrażenia Jerzego Brauna - poety, filozofa, działacza chrześcijańsko-demokratycznego - z godzin zawieszenia broni w Śródmieściu (wspomnienia zamieszczone w "Tygodniku Warszawskim" w 1947 r.)

 

Ostatni Delegat Rządu na Kraj

Po aresztowaniu przywódców Podziemia Niepodległościowego (co doprowadziło później do tzw. procesu szesnastu), zastąpił jednego z podstępnie zatrzymanych - Kazimierza Pużaka - na stanowisku przewodniczącego Rady Jedności Narodowej. Funkcję Delegata Rządu na Kraj powierzono mu 27 czerwca 1945. 1 lipca RJN rozwiązała się w efekcie powstania Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.

11 grudnia 1948 został aresztowany wraz z żoną. Był okrutnie torturowany, pobyt w stalinowskim więzieniu przypłacił utratą oka i wybiciem wszystkich zębów.

Jerzy Braun został skazany dożywocie. Gniew komunistów sprowadziła na niego działalność niepodległościowa w czasie okupacji i przewodniczenie redakcji "Tygodnika Warszawskiego", który prowadził otwartą polemikę z władzą. Braun wyszedł na wolność w 1956 roku.


Sobór Watykański II

Ostatnią dekadę życia Jerzy Braun spędził w Rzymie. Tam zaangażował się w prace Soboru Watykańskiego II (1962-65) - był konsultantem w sprawach ekumenizmu i apostolstwa świeckich. Współpracował z prymasem Stefanem Wyszyńskim i biskupem Karolem Wojtyłą. Dwukrotnie gościł na audiencji u papieża Pawła VI.  

Jerzy Braun zmarł w Rzymie, 17 października  1975 roku. Podczas pogrzebu zagrano "Płonie ognisko i szumią knieje" - pieśń, której był autorem.

Posłuchaj wspomnień Jerzego Brauna z Powstania Warszawskiego,zamieszczonych w "Tygodniku Warszawskim", przedstawionych na antenie Radia Wolna Europa w audycji "Kronika Powstania Warszawskiego".

bm

Korzystałem z noty biograficznej poświęconej Jerzemu Braunowi autorstwa Marii Żychowskiej.


Czytaj także

Aleksander Kamiński: moją bronią jest pióro

Ostatnia aktualizacja: 28.01.2024 05:55
- Wszyscy ci, którzy skłonni są we mnie widzieć takiego faceta jak w westernach, albo jak to pokazują znakomite filmy polskie z okresu okupacji, mogą przeżyć zawód. Moje wyczyny nie były wyczynami, w których pistolet, granat działały. To był inny rodzaj walki - mówił na antenie RWE Aleksander Kamiński.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:45
109 lat temu urodził się Jan Nowak-Jeziorański. Legendarny kurier z Warszawy, pisarz i polityk, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 6 sierpnia 1944. Harcerska Poczta Polowa – zwiastun radości

Ostatnia aktualizacja: 06.08.2024 05:55
- Chłopcy szli w teren, niosąc wiadomości. Rzadko były to wiadomości złe, bo jeżeli ktoś pisał, był to sygnał, że żyje, poszukuje i jest. Dlatego byli przyjmowani wszędzie z niesłychanym entuzjazmem i podnosili nastrój walczącego miasta – wspominał naczelnik Szarych Szeregów Stanisław Broniewski.
rozwiń zwiń