Historia

Batory pod Pskowem, czyli gra o Inflanty

Ostatnia aktualizacja: 06.02.2024 05:40
- Od władania nad Inflantami zależał układ sił politycznych w basenie Morza Bałtyckiego – mówił prof. Antoni Podraza na antenie Polskiego Radia. Wiedział o tym król Stefan Batory, którego politykę wschodnią zdominowała kwestia odzyskania tych utraconych na rzecz Moskwy ziem.
Stefan Batory pod Pskowem. Obraz Jana Matejki
Stefan Batory pod Pskowem. Obraz Jana MatejkiFoto: Wikipedia/Public Domain

6 lutego 1582 roku zakończyło się nieudane oblężenie Pskowa przez króla Stefana Batorego. Mimo taktycznej porażki bitwa okazała się strategicznym zwycięstwem Rzeczpospolitej.

W 1561 roku ostatni mistrz Zakonu Kawalerów Mieczowych, podobnie jak wcześniej Albrecht Hohenzollern, zsekularyzował swoje państwo i podzielił swoje państwo: część została przyłączona do państwa polsko-litewskiego, a część stała się pozostającym w zależności lennej od Korony i Litwy księstwem Kurlandii.

Inflanty stanowiły łakomy kąsek dla agresywnego i ekspansywnego państwa Iwana IV Groźnego. Car potrzebował dostępu do morza, by bez problemu rozwijać handel rosyjskimi towarami. W 1577 roku Iwan zajął Inflanty.

Dwa lata wcześniej tron Rzeczypospolitej objął Stefan Batory. Wojowniczy król postawił sobie za cel wypędzenie Moskwy z północnej flanki kraju.

Kampania pskowska była trzecią wyprawą Batorego na Inflanty. Król stosował bardzo skuteczną taktykę. Jaką? 

Posłuchaj
10:16 Oblężenie Pskowa_bojarska.mp3 Polityka zagraniczna Stefana Batorego - fragment audycji Elizy Bojarskiej z cyklu "Widnokrąg". (PR, 19.06.1986)

 

Celem wyprawy była twierdza Psków. Oblężenie miasta trwało niemal pięć miesięcy. - Psków bronił się bardzo dobrze – oceniał prof. Antoni Podraza w audycji Elizy Bojarskiej z cyklu "Widnokrąg".

Nie powiodły się szturmy na miasto. Warowni nie udało się zdobyć, jednak kampania zakończyła się sukcesem. Sukces Rzeczpospolitej spowodowany był śmiałymi działaniami zaczepnymi hetmana Krzysztofa Radziwiłła, który nękał państwo moskiewskie i nie pozwolił na koncentrację wojsk przeciwnika. Ostatecznie Iwana do podpisania rozejmu zmusiła interwencja Szwecji, która wykorzystała inflancką awanturę i zaatakowała skupioną na walce z Rzeczpospolitą Moskwę.

Na mocy rozejmu w Jamie Zapolskim Iwan zwrócił Batoremu Inflanty oraz uznał jego władzę w województwie połockim. Mieszkańcy Inflant niedługo cieszyli się względnym spokojem. Już na początku XVII stulecia północna rubież Rzeczpospolitej stała się areną walk ze Szwecją.

bm

Czytaj także

Stefan Batory. "Dobra marka u potomnych za sprawą błysku miecza przeciwko Rosji"

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2023 05:40
- Legenda Batorego zaczęła się już w XVII stuleciu wraz z klęskami militarnymi, które spadają wtedy na Polskę. Przypominano, że to on potęgą swojego miecza potrafił ochronić Polskę przed Rosją. Batory to dobra marka u potomnych właśnie za sprawą błysku miecza przeciwko Rosji - mówił w Polskim Radiu prof. Janusz Tazbir. 12 grudnia przypada 437. rocznica śmierci Stefana Batorego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Elekcja 1575 roku. Stefan Batory i Anna Jagiellonka zasiadają na polskim tronie

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2023 05:40
15 grudnia 1575 roku szlachta okrzyknęła Annę Jagiellonkę królem Polski, przeznaczając na jej męża Stefana Batorego. Droga siedmiogrodzkiego księcia ku polskiej koronie nie była jednak usłana różami. Przyszły władca musiał bowiem pokonać wielu innych pretendentów do tronu, w tym m.in. cara Rosji Iwana IV Groźnego. Ostatecznie o jego elekcji przesądziła arogancja jego głównego rywala - cesarza Maksymiliana II Habsburga.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Rozejm w Jamie Zapolskim. Batory odzyskuje Inflanty

Ostatnia aktualizacja: 15.01.2024 05:45
Zawarty 15 stycznia 1582 roku układ przywracał Rzeczpospolitej panowanie nad obszarem obejmującym tereny dzisiejszej wschodniej Łotwy i południowej Estonii. Z punktu widzenia polsko-litewskiej racji stanu najistotniejsze było odepchnięcie Moskwy od wybrzeża Morza Bałtyckiego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wojna Rzeczpospolitej z Gdańskiem, czyli Batory i przekop Mierzei Wiślanej

Ostatnia aktualizacja: 12.12.2023 05:45
Podczas konfliktu między królem i gdańskim patrycjatem po raz pierwszy pojawiła się koncepcja utworzenia kanału żeglugowego, który otworzyłby Zalew Wiślany na handel z Bałtykiem. O zaniechaniu tych planów i wyniku samej wojny zadecydowała inwazja Rosji na Inflanty.
rozwiń zwiń