We wtorek 11 listopada obchodzone będzie Narodowe Święto Niepodległości. To jeden z kilkunastu dni w roku, kiedy zgodnie z przepisami wszystkie organy państwowe i samorządowe mają obowiązek umieszczenia na budynkach lub przed budynkami, które są siedzibami urzędowymi albo miejscem obrad, flagę państwową Rzeczpospolitej Polskiej.
W przypadku obywateli nie ma takiego obowiązku, każdy ma prawo do wywieszenia biało-czerwonej flagi, kiedy chce - zarówno w święto narodowe, jak i zwykłe dni. Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla, że „każdy ma prawo używać barw Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt lub innych wydarzeń”.
Flaga składa się z dwóch poziomych pasów o równej szerokości – białego na górze i czerwonego na dole – w proporcjach 5:8. Na terenie Polski flaga państwowa ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi flagami.
Podczas wywieszania flagi Polski trzeba pamiętać o właściwym sposobie jej eksponowania. Konstytucja oraz inne akty prawne, w tym Kodeks karny, Kodeks wykroczeń i ustawa o godle, barwach i hymnie, jasno określają obowiązek ich poszanowania oraz przewidują sankcje za ich znieważenie. Niezastosowanie się do zasad dotyczących wywieszania flagi może zostać uznane za jej znieważenie.
Zgodnie z art. 137 Kodeksu karnego kto znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ten sam przepis obejmuje również znieważenie symboli obcych państw, jeśli są one eksponowane w Polsce za zgodą władz.
Jeśli czyn ten ma mniejszą szkodliwość społeczną, zastosowanie ma art. 49 par. 2 Kodeksu wykroczeń, który przewiduje karę aresztu do 30 dni lub grzywnę do 5 tys. zł za naruszenie przepisów dotyczących barw narodowych.
Zasady ekspozycji flagi RP opisuje m.in. wydane w 2018 r. opracowanie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Resort przypomina w nim, że flaga eksponowana publicznie musi być czysta i mieć czytelne barwy, nie może być pomięta lub postrzępiona; na terenie Polski flaga państwowa RP ma zawsze pierwszeństwo przed wszystkimi innymi; nie powinno się podnosić i wywieszać flagi w dni deszczowe i przy bardzo silnym wietrze; w czasie burzy, bardzo silnego wiatru lub śnieżycy flagi należy jak najszybciej opuścić i zdjąć; flaga nigdy nie może dotknąć podłogi, ziemi, bruku lub wody; flagą nie oddaje się honorów żadnej osobie, nie pochyla się jej przed żadną inną flagą lub znakiem; flaga nie może służyć jako nakrycie stołu lub opakowanie jakiegoś przedmiotu; na fladze państwowej RP nie wolno umieszczać żadnych napisów i żadnego rodzaju rysunków; godnym sposobem zniszczenia zużytej flagi lub banneru jest niepubliczne spalenie jej. Możliwe jest także godne zniszczenie flagi przez rozdzielenie barw - radził resort.
PAP/pż