Redakcja Polska

Dyplomacja naukowa a poprawa relacji polsko-niemieckich

12.12.2025 17:30
Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki (PNFN) przyznała prawie trzy miliony euro dotacji na zwycięskie projekty badawcze. Wszystkie dotyczą epokowych zmian zachodzących w społeczeństwach polskim i niemieckim
Zdjęcie ilustracyjne
Zdjęcie ilustracyjneFoto: Shutterstock/Maxim Studio

Na konkurs specjalny „Epokowa zmiana? Inwazja Rosji na Ukrainę i jej wpływ na Polskę i Niemcy” napłynęła rekordowa liczba zgłoszeń – ponad 30 polsko-niemieckich wniosków badawczych. Zarząd i Rada Naukowa fundacji wybrały trzy wyróżniające się projekty, „łączące w wyjątkowy sposób znaczenie naukowe, jakość metodologiczną i współpracę dwustronną”.

Naukowcy z Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt, Kolegium im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego dla Europy Wschodniej we Wrocławiu oraz Politechniki w Chemnitz będą wspólnie analizować, jak zmieniła się rola Polski w Europie po 24 lutego 2022 r., kiedy rozpoczęła się zbrojna agresja Rosji przeciwko Ukrainie. Badaczy interesuje też, jakie ma to konsekwencje dla stosunków polsko-niemieckich oraz europejskiego porządku bezpieczeństwa. 



Z kolei zespół z Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie nad Odrą i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zbada, jak miasta w Polsce, Niemczech i Ukrainie reagują na wyzwania związane z wojną i jakie powstają przy tym nowe formy dyplomacji subpaństwowej.

W ramach trzeciego projektu, realizowanego przez Centrum Badań Społecznych i Ekonomicznych CASE w Warszawie oraz Uniwersytet w Marburgu, naukowcy zbadają, w jaki sposób linie konfliktów wewnętrznych w Polsce i Niemczech wpływają na współpracę w zakresie polityki migracyjnej i bezpieczeństwa oraz jakie przeszkody strukturalne istnieją w kontekście europejskim.

Badania rozpoczną się w styczniu 2026 r., autorzy każdego z projektów otrzymali dofinansowanie w wysokości ok. mln euro. Finansowanie konkursu zapewniły niemieckie Federalne Ministerstwo Badań Naukowych, Technologii i Przestrzeni Kosmicznej oraz polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

„W 2025 roku Fundacja przyznała dotacje o łącznej wartości 2,8 miliona euro – to najwyższa roczna kwota dofinansowania od początku jej działalności w 2009 r.” – poinformowano w komunikacie. W porównaniu z poprzednimi latami wysokość dofinansowania wzrosła trzykrotnie, a liczba zatwierdzonych projektów i złożonych wniosków podwoiła się.

„Odzew na nasze konkursy pokazuje w sposób imponujący, jak duży jest potencjał polsko-niemieckiej współpracy. (…) Fundacja wnosi w ten sposób istotny wkład w promowanie doskonałości naukowej, wysyłając silny sygnał wykraczający poza kontekst polsko-niemiecki. Udowadnia, jak skuteczna jest dyplomacja naukowa jako filar polityki zagranicznej w relacjach polsko-niemieckich” – powiedziała cytowana w komunikacie przewodnicząca Zarządu PNFN Cornelia Pieper

Przewodniczący Rady Naukowej PNFN prof. Stefan Troebst, również cytowany w komunikacie, podkreślił, że liczba i jakość nadesłanych projektów świadczą „o wysokiej dynamice polsko-niemieckiego środowiska naukowego”. „Wybrane projekty poświęcone będą badaniu najważniejszych aspektów aktualnych przemian politycznych i społecznych, które są szczególnie ważne dla wzajemnego porozumienia w czasach głęboko sięgających zmian geopolitycznych” – ocenił prof. Troebst.

Polsko-Niemiecka Fundacja na rzecz Nauki powstała w 2008 r. na mocy umowy między Polską a Republiką Federalną Niemiec, by wspierać i promować ponadgraniczną współpracę naukowczyń i naukowców z obu krajów.

PNFN umożliwia polsko-niemieckim zespołom badawczym realizację wspólnych projektów w dziedzinie nauk humanistycznych i społecznych. Od 2009 roku sfinansowała 516 polsko-niemieckich projektów badawczych o łącznej wartości 16,1 miliona euro, w których uczestniczyli naukowczynie i naukowcy z ponad 250 uniwersytetów, szkół wyższych i innych instytucji badawczych w Polsce i Niemczech.

PAP/ks

Minister Sikorski: Polska wspólnie z Niemcami deklaruje pakiet wsparcia dla Ukrainy

03.12.2025 09:39
Polska wraz z Niemcami i Norwegią przekaże 500 mln dolarów w ramach programu zakupu amerykańskiej broni dla Ukrainy - zadeklarował przed posiedzeniem w NATO w Brukseli wicepremier i minister spraw zagranicznych 

Niemieckie Eurofightery od dziś stacjonują w Malborku

06.12.2025 10:06
Pięć niemieckich myśliwców od dziś pełni służbę w Malborku. Przysłanie maszyn do Polski to reakcja Niemiec na naruszenie polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony.

Kanclerz Niemiec w Izraelu. Czas na łagodzenie relacji?

07.12.2025 10:03
Kanclerz Niemiec będzie dziś rozmawiał z premierem Izraela. Spotkanie z Benjaminem Netanjahu jest najtrudniejszym punktem dwudniowej wizyty Friedricha Merza w regionie. Między Berlinem a Tel Awiwem doszło ostatnio do kilku spięć.

Wyciek niemieckiego planu obrony. Czy NATO znalazło się w kryzysie?

09.12.2025 15:00
Informacje o wycieku tajnego planu obrony Niemiec na wypadek konfrontacji z Rosją ponownie skierowały uwagę opinii publicznej na realne słabości infrastrukturalne i logistyczne NATO. Choć większość ogólnych założeń niemieckiego planowania obronnego była wcześniej jawna, nagłośnienie jego treści przez amerykański The Wall Street Journal wywołało pytania o to, czy sojusz jest przygotowany na szybkie reagowanie w przypadku eskalacji zagrożeń.