Jarosław M. Rymkiewicz - w pierwszą rocznicę śmierci. "Wierzył w odkrywczą moc języka"

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2023 22:00
- Wobec tego co pisał zawsze stawiał znaki zapytania, często ironiczne, mnożył byty, umieszczał siebie w tych historiach. Były one zawsze pisane przez filtr jego świadomości, wiedzy, przygotowania kulturowego, doświadczenia badacza itd. Tak naprawdę nie wiemy, czy Rymkiewicz naprawdę wierzył w to, co pisał - mówił w Dwójce literaturoznawca prof. Grzegorz Marzec. W piątek (3.02) minęła pierwsza rocznica śmierci cenionego poety, prozaika, dramatopisarza i eseisty.
Jarosław Marek Rymkiewicz
Jarosław Marek RymkiewiczFoto: PAP/Rafał Guz

Historia według Jarosława M. Rymkiewicza

Najistotniejszą częścią dorobku Jarosława Marka Rymkiewicza (1935-2022) są, obok poezji, eseje historyczno-literackie i historiozoficzne. Jego pierwsza z głośnych biograficznych książek była poświęcona Aleksandrowi Fredrze, którego okrągłą rocznicę urodzin świętujemy w tym roku. 

Później były być może jeszcze ważniejsze dzieła poświęcone Juliuszowi Słowackiemu, a przede wszystkim Adamowi Mickiewiczowi. Następnie przyszedł czas publikacji poświęconych krytycznym momentom w polskiej historii, jak "Wieszanie" z okresu insurekcji kościuszkowskiej, "Kinderszenen" o Powstaniu Warszawskim, "Samuel Zborowski" i "Rejtan. Upadek Polski"- były to książki intensywnie czytane i komentowane.

Rocznicowy przyczynek do rozmowy

W "Strefie literatury" z okazji pierwszej rocznicy śmierci Jarosława Marka Rymkiewicza - - poety, prozaika, dramatopisarza, historyka literatury, eseisty, historiografa - rozmawialiśmy o znaczeniu i charakterze jego esejów historyczno-literackich i historiozoficznych.

Serwis specjalny poświęcony Jarosławowi Markowi Rymkiewiczowi >>>

- Rymkiewicz na pewno wierzył w odkrywczą moc języka, tekstu literackiego. Wierzył w to, że gdzieś w tym tekście pojawią się "prześwity", jak to nazywał Heidegger, że nawet jeśli nasze prawdy, wiara w to, co się wydarzyło jest złudna, to tam się jakieś rzeczy wydarzają. Z pewnością doszedł on do eseju historyczno-literackiego jako właściwej formy pisarstwa historycznego, co było w mojej ocenie rewolucyjne na polskim gruncie - stwierdził prof. Grzegorz Marzec, dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN.


Posłuchaj
29:00 2023_02_03 21_30_46_PR2_Rozmowy_po_zmroku.mp3 W pierwszą rocznicę śmierci Jarosława Marka Rymkiewicza (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

Jarosław Marek Rymkiewicz bywał gościem audycji nie tylko w Polskim Radiu, lecz także w polskich rozgłośniach BBC, Radia Wolna Europa i Radio France Internationale. 

Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 13 lipca 1935 r. w Warszawie w rodzinie prozaika Władysława Szulca, pochodzenia niemiecko-polskiego, i lekarki Hanny z Baranowskich herbu Tuhan, pochodzenia tatarsko-niemieckiego. Rodzina Szulców zmieniła nazwisko po niemieckim przodku pod wpływem wojennych przeżyć w połowie lat 40. XX w. (nazwisko Rymkiewicz było przedwojennym pseudonimem literackim Władysława Szulca).

Jarosław Marek Rymkiewicz jest znany głównie z twórczości poetyckiej. Pierwszy tomik poezji wydał w 1957 roku. W roku 2003 otrzymał Nagrodę Literacką "Nike" za tom poezji "Zachód słońca w Milanówku". W 2008 roku jego książka o insurekcji kościuszkowskiej "Wieszanie" została nagrodzona Nagrodą Literacką imienia Józefa Mackiewicza. Jarosław Marek Rymkiewicz tłumaczył też poezję anglojęzyczną i hiszpańskojęzyczną. Znany jest również jako dramaturg, tragediopisarz i komediopisarz, napisał także dwie powieści.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński w 2016 r. wyróżnił Rymkiewicza "za całokształt twórczości jako eseistę, dramaturga i autora m.in. tomu »Zachód słońca w Milanówku«". W tym też roku pisarz otrzymał Nagrodę im. Lecha Kaczyńskiego.

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadziła: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

Goście: prof. Grzegorz Marzec (literaturoznawca, dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN), dr Mikołaj Mirowski (historyk, redaktor naczelny kwartalnika "Pleograf")

Data emisji: 3.02.2023

Godzina emisji: 21.30

mo/pg/mg


Czytaj także

Jarosław Marek Rymkiewicz. "Poeta cudownych sprzeczności", "twórca wielu epok"

Ostatnia aktualizacja: 03.02.2024 05:50
Jarosław Marek Rymkiewicz zmarł 2 lata temu, 3 lutego 2022. Poeta bywał gościem audycji nie tylko w Polskim Radiu, lecz także w polskich rozgłośniach BBC, Radia Wolna Europa i Radio France Internationale. Jego głosu możemy posłuchać w serwisie specjalnym przygotowanym przez portal PolskieRadio.pl. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jarosław Marek Rymkiewicz – patriota z radykalną wizją polskości

Ostatnia aktualizacja: 13.07.2022 13:53
– Pytania, które stawiał Jarosław Marek Rymkiewicz, nie są tak łatwo przyswajalne dla każdego Polaka – mówił w Trójce filozof i publicysta Mateusz Matyszkowicz. Dziś przypada 87. rocznica urodzin zmarłego kilka miesięcy temu wybitnego poety, dramaturga, eseisty i krytyka literackiego.
rozwiń zwiń