Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05
eseistyka

Eksplodujące wiersze. Julian Przyboś, wojna i poezja [POSŁUCHAJ]

123 lata temu, 5 marca 1901, urodził się Julian Przyboś, awangardowy poeta, eseista, teoretyk literatury, a także członek Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Zobacz więcej na temat:  Julian Przyboś wiersze eseistyka pisarz pisarze i poeci poezja literatura literatura polska KSIĄŻKA książki II wojna światowa Tadeusz Peiper PZPR PRL Dwudziestolecie międzywojenne Lwów wojna polsko-bolszewicka HISTORIA

"Hanka. Opowieść o awansie". Maciej Jakubowiak: to historia milionów polskich rodzin

- Zacząłem myśleć o napisaniu tej książki, dlatego że była to historia moja i mojej rodziny. Chciałem poukładać sobie te rzeczy w głowie. Jednak historia własnej rodziny to jeszcze nie jest dobry powód, żeby taką książkę publikować. Odważyłem się na to, gdy zrozumiałem, że to nie jest w żadnym stopniu wyjątkowa historia - mówił w Dwójce Maciej Jakubowiak, autor książki "Hanka. Opowieść o awansie". Zobacz więcej na temat:  literatura książki rodzina społeczeństwo Aldona Łaniewska-Wołłk Dwójka KSIĄŻKA KULTURA eseistyka Maciej Jakubowiak

Jan Józef Szczepański. Pisanie jako poszukiwanie prawdy

- Trwałość świadectwa literatury polega na tym, że jest ona wyniesiona na jakieś wyższe piętro uogólnienia. To jest swoista deformacja rzeczywistości, której celem jest znalezienie tej rzeczywistości sensu - mówił w jednej z radiowych gawęd Jan Józef Szczepański. 12 stycznia 2024 roku mija 105. rocznica urodzin tego znakomitego pisarza. Zobacz więcej na temat:  Jan Józef Szczepański II wojna światowa literatura eseistyka Kraków Jerzy Turowicz Joseph Conrad HISTORIA

"Dlaczego nie było wielkich artystek?". Słynny esej nareszcie po polsku

- Historią sztuki interesuję się od dawna, ale jej kontekstem feministycznym znacznie krócej. Podróżując po Europie i oglądając wystawy różnych artystek, wszędzie widziałam ten tekst opublikowany w różnych językach. Właściwie w każdym muzeum można kupić właśnie to wydanie, które my dopiero po 50. latach możemy czytać także po polsku - mówiła w Dwójce Anna Świtajska, redaktorka naczelna wydawnictwa Smak Słowa, dzięki któremu słynny esej Lindy Nochlin pt. "Dlaczego nie było wielkich artystek?" jest wreszcie dostępny w rodzimym przekładzie. Zobacz więcej na temat:  malarstwo historia sztuki kobieta Jakub Kukla eseistyka Dwójka Linda Nochlin feminizm KULTURA

Jerzy Stempowski. Samotny wędrowiec na ścieżkach XX wieku

Pisał o sobie: "chodziłem zawsze z dala od wielkich dróg, ścieżkami mało wydeptanymi". Jeden z najwybitniejszych polskich eseistów, tłumacz, krytyk literacki, współpracownik paryskiej "Kultury" urodził się 10 grudnia 1893 roku w Krakowie. Zobacz więcej na temat:  literatura Jerzy Stempowski pseud. Paweł Hostowiec Dorota Gacek Małgorzata Szymankiewicz KSIĄŻKA eseistyka podróże Paweł Hostowiec właśc. Jerzy Stempowski

Józef Hen w dniu swych setnych urodzin: najbardziej lubię czytać [POSŁUCHAJ]

- Czuję się normalnie jak na stulatka, także dzięki moim dzieciom. Mieszka ze mną syn, córka mnie często odwiedza i dotrzymuje towarzystwa w razie potrzeby. Najbardziej lubię czytać. Siebie muszę, jeśli przygotowuję jakieś nowe wydanie i trzeba coś zmienić lub skreślić - mówił w Dwójce Józef Hen w dniu swych setnych urodzin.  Zobacz więcej na temat:  Józef Hen Remigiusz Grzela Barbara Giza Dwójka literatura proza eseistyka

Henryk Bereza. Jeden z najoryginalniejszych krytyków literackich II połowy XX wieku

"Był krytykiem w pełni tego słowa niezależnym, autonomicznym i niepodległym. Nikt nie miał wpływu na jego system wartości artystycznych, żaden inny krytyk, żaden pisarz" - pisze w tekście "Henryk Bereza jakiego znałem" krytyk literacki Janusz Drzewucki. 97 lat temu urodził się Henryk Bereza, znany i ceniony krytyk literacki i eseista. Zobacz więcej na temat:  literatura polska eseistyka Marek Hłasko Edward Stachura Wiesław Myśliwski

Prof. Aleksander Fiut: moje różne zainteresowania pomagały lepiej zrozumieć literaturę

- Można się zajmować literaturą, a w zanadrzu mieć różnego rodzaju zainteresowania. Nie tylko się siedzi i czyta książki, gdyż one wprowadzają w zakresy wiedzy i odkrycia z wielu dziedzin. Jednym z moich mistrzów był Kazimierz Wyka, który uważał, że literatura to niepowtarzalne świadectwo świadomości jednego człowieka - mówił w Dwójce prof. Aleksander Fiut. Zobacz więcej na temat:  Czesław Miłosz literatura Dwójka eseistyka literatura polska Uniwersytet Jagielloński

Wojciech Karpiński. Siła, którą kryły "książki zbójeckie"

- Każde pokolenie ma swoje własne tego typu teksty. Dla mnie w Warszawie w roku 1956, na kilka miesięcy przed Październikiem, taką książką zbójecką, pierwszą i najważniejszą, był "Zniewolony umysł" Miłosza - opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Wojciech Karpiński. 18 sierpnia 2023 roku wspominamy 3. rocznicę śmierci tego cenionego eseisty, znawcę sztuki i literatury. Zobacz więcej na temat:  Wojciech Karpiński emigracja PRL literatura Paryż Józef Czapski Zeszyty Literackie eseistyka

Autor książki "Oblicza Iwaszkiewicza": namiętności aż nim szarpały

- Sam w wielu miejscach pisał np. jak ważne są dla niego podróże, jak wiele z nich czerpie i jak intensywnie, właściwie emocjonalnie, uczuciowo odbiera dane miejsca, niejako ma je w sobie. Oczywiście najsilniejszą namiętnością były dla Iwaszkiewicza jego związki uczuciowe z rozmaitymi mężczyznami, z których najsilniejszy na pewno łączył go z Jerzym Błeszyńskim - mówił w Dwójce Robert Papieski, autor książki "Oblicza Iwaszkiewicza". Zobacz więcej na temat:  Jarosław Iwaszkiewicz biografia Dorota Gacek eseistyka Dwójka KSIĄŻKA literatura

Jarosław M. Rymkiewicz - w pierwszą rocznicę śmierci

- Wobec tego co pisał zawsze stawiał znaki zapytania, często ironiczne, mnożył byty, umieszczał siebie w tych historiach. Były one zawsze pisane przez filtr jego świadomości, wiedzy, przygotowania kulturowego, doświadczenia badacza itd. Tak naprawdę nie wiemy, czy Rymkiewicz naprawdę wierzył w to, co pisał - mówił w Dwójce literaturoznawca prof. Grzegorz Marzec. W piątek (3.02) minęła pierwsza rocznica śmierci cenionego poety, prozaika, dramatopisarza i eseisty. Zobacz więcej na temat:  Jarosław Marek Rymkiewicz literatura Katarzyna Hagmajer-Kwiatek Dwójka KULTURA rocznica eseistyka

"Muzeum wyobraźni". Niewielka, ale pełna treści książka Anny Romaniuk

- Za punkt honoru niemalże postawiłam sobie, aby zawrzeć jak najwięcej w jak najmniejszej ilości słów. W pewnym momencie aż mój przyjaciel się śmiał, że piszę książkę w telefonie. Nigdy wcześniej tego nie robiłam, ale rzeczywiście szłam na spacer i nagle przychodziły mi do głowy pewne frazy, które w zasadzie były już skończone - mówiła w Dwójce Anna Romaniuk, autorka książki "Muzeum wyobraźni. Notatki o sztuce". Zobacz więcej na temat:  Biblioteka Narodowa Jakub Kukla Dwójka KSIĄŻKA literatura eseistyka

Piotr Wierzbicki: jedyne, co potrafię, to pisać [ZOBACZ WIDEO]

- Mój stosunek do dzieła sztuki zawiera się w słowie "podziw", nie "przeżycie", choć jestem zdolny tego doświadczać, jak prawie każdy. U mnie się to z wiekiem skrystalizowało - to jest podziw. Słucham Chopina nie po to, żeby się wzruszać, tylko żeby podziwiać - mówił w Dwójce Piotr Wierzbicki, pisarz, dziennikarz, publicysta i krytyk muzyczny. Zobacz więcej na temat:  eseistyka Piotr Wierzbicki Dwójka KULTURA Robert Mazurek Fryderyk Chopin