Polskie Radio
Section05

eseistyka

Henryk Bereza. Jeden z najoryginalniejszych krytyków literackich II połowy XX wieku

"Był krytykiem w pełni tego słowa niezależnym, autonomicznym i niepodległym. Nikt nie miał wpływu na jego system wartości artystycznych, żaden inny krytyk, żaden pisarz" - pisze w tekście "Henryk Bereza jakiego znałem" krytyk literacki Janusz Drzewucki. 98 lat temu urodził się Henryk Bereza, znany i ceniony krytyk literacki i eseista.
Zobacz więcej na temat:  literatura polska Marek Hłasko Edward Stachura Wiesław Myśliwski

Jarosław Marek Rymkiewicz. "Poeta cudownych sprzeczności", "twórca wielu epok"

Jarosław Marek Rymkiewicz urodził się 89 lat temu, 13 lipca 1935 roku. Poeta bywał gościem audycji nie tylko w Polskim Radiu, lecz także w polskich rozgłośniach BBC, Radia Wolna Europa i Radio France Internationale. Jego głosu możemy posłuchać w serwisie specjalnym przygotowanym przez portal PolskieRadio.pl. 
Zobacz więcej na temat:  Jarosław Marek Rymkiewicz poezja literatura śmierć książki HISTORIA

Wojciech Karpiński. Siła, którą kryły "książki zbójeckie"

- Każde pokolenie ma swoje własne tego typu teksty. Dla mnie w Warszawie w roku 1956, na kilka miesięcy przed Październikiem, taką książką zbójecką, pierwszą i najważniejszą, był "Zniewolony umysł" Miłosza - opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu Wojciech Karpiński. 11 maja 2024 roku wspominamy 81. rocznicę urodzin tego cenionego eseisty, znawcę sztuki i literatury.
Zobacz więcej na temat:  Wojciech Karpiński emigracja PRL literatura Paryż Józef Czapski Zeszyty Literackie HISTORIA historia Polski

Eksplodujące wiersze. Julian Przyboś, wojna i poezja [POSŁUCHAJ]

123 lata temu, 5 marca 1901, urodził się Julian Przyboś, awangardowy poeta, eseista, teoretyk literatury, a także członek Polskiej Organizacji Wojskowej, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.
Zobacz więcej na temat:  Julian Przyboś wiersze pisarz pisarze i poeci poezja literatura literatura polska KSIĄŻKA książki II wojna światowa Tadeusz Peiper PZPR PRL Dwudziestolecie międzywojenne Lwów wojna polsko-bolszewicka HISTORIA

"Hanka. Opowieść o awansie". Maciej Jakubowiak: to historia milionów polskich rodzin

- Zacząłem myśleć o napisaniu tej książki, dlatego że była to historia moja i mojej rodziny. Chciałem poukładać sobie te rzeczy w głowie. Jednak historia własnej rodziny to jeszcze nie jest dobry powód, żeby taką książkę publikować. Odważyłem się na to, gdy zrozumiałem, że to nie jest w żadnym stopniu wyjątkowa historia - mówił w Dwójce Maciej Jakubowiak, autor książki "Hanka. Opowieść o awansie".
Zobacz więcej na temat:  literatura książki rodzina społeczeństwo Aldona Łaniewska-Wołłk Dwójka KSIĄŻKA KULTURA Maciej Jakubowiak

Jan Józef Szczepański. Pisanie jako poszukiwanie prawdy

- Trwałość świadectwa literatury polega na tym, że jest ona wyniesiona na jakieś wyższe piętro uogólnienia. To jest swoista deformacja rzeczywistości, której celem jest znalezienie tej rzeczywistości sensu - mówił w jednej z radiowych gawęd Jan Józef Szczepański. 12 stycznia 2024 roku mija 105. rocznica urodzin tego znakomitego pisarza.
Zobacz więcej na temat:  Jan Józef Szczepański II wojna światowa literatura Kraków Jerzy Turowicz Joseph Conrad HISTORIA

"Dlaczego nie było wielkich artystek?". Słynny esej nareszcie po polsku

- Historią sztuki interesuję się od dawna, ale jej kontekstem feministycznym znacznie krócej. Podróżując po Europie i oglądając wystawy różnych artystek, wszędzie widziałam ten tekst opublikowany w różnych językach. Właściwie w każdym muzeum można kupić właśnie to wydanie, które my dopiero po 50. latach możemy czytać także po polsku - mówiła w Dwójce Anna Świtajska, redaktorka naczelna wydawnictwa Smak Słowa, dzięki któremu słynny esej Lindy Nochlin pt. "Dlaczego nie było wielkich artystek?" jest wreszcie dostępny w rodzimym przekładzie.
Zobacz więcej na temat:  malarstwo historia sztuki kobieta Jakub Kukla Dwójka Linda Nochlin feminizm KULTURA

Józef Hen w dniu swych setnych urodzin: najbardziej lubię czytać [POSŁUCHAJ]

- Czuję się normalnie jak na stulatka, także dzięki moim dzieciom. Mieszka ze mną syn, córka mnie często odwiedza i dotrzymuje towarzystwa w razie potrzeby. Najbardziej lubię czytać. Siebie muszę, jeśli przygotowuję jakieś nowe wydanie i trzeba coś zmienić lub skreślić - mówił w Dwójce Józef Hen w dniu swych setnych urodzin. 
Zobacz więcej na temat:  Józef Hen Remigiusz Grzela Barbara Giza Dwójka literatura proza

Prof. Aleksander Fiut: moje różne zainteresowania pomagały lepiej zrozumieć literaturę

- Można się zajmować literaturą, a w zanadrzu mieć różnego rodzaju zainteresowania. Nie tylko się siedzi i czyta książki, gdyż one wprowadzają w zakresy wiedzy i odkrycia z wielu dziedzin. Jednym z moich mistrzów był Kazimierz Wyka, który uważał, że literatura to niepowtarzalne świadectwo świadomości jednego człowieka - mówił w Dwójce prof. Aleksander Fiut.
Zobacz więcej na temat:  Czesław Miłosz literatura Dwójka literatura polska Uniwersytet Jagielloński

Autor książki "Oblicza Iwaszkiewicza": namiętności aż nim szarpały

- Sam w wielu miejscach pisał np. jak ważne są dla niego podróże, jak wiele z nich czerpie i jak intensywnie, właściwie emocjonalnie, uczuciowo odbiera dane miejsca, niejako ma je w sobie. Oczywiście najsilniejszą namiętnością były dla Iwaszkiewicza jego związki uczuciowe z rozmaitymi mężczyznami, z których najsilniejszy na pewno łączył go z Jerzym Błeszyńskim - mówił w Dwójce Robert Papieski, autor książki "Oblicza Iwaszkiewicza".
Zobacz więcej na temat:  Jarosław Iwaszkiewicz biografia Dorota Gacek Dwójka KSIĄŻKA literatura