Gościni Poranka - Marianna Oklejak - opowiedziała o jej najnowszej wystawie „Nożyczkami”, której wernisaż odbędzie się dziś (18.10) o 16:00 w Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie.
>>> Wysłuchaj rozmowy na stronie podcastowej Polskiego Radia
Marianna Oklejak łączy inspiracje polską sztuką ludową z fascynacją abstrakcją i eksperymentem w duchu Bauhausu. Jej prace przywołują na myśl twórczość Henriego Matisse’a, Paula Klee czy Marka Chagalla, lecz zachowują wyraźnie osobisty ton.
Z płaskich, barwnych elementów Oklejak buduje kompozycje niemal trójwymiarowe – świetliste, pełne ruchu i głębi, które emanują własnym światłem.
Znana jako jedna z najwybitniejszych współczesnych polskich ilustratorek i autorek książek obrazkowych (m.in. Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych, Cuda niewidy), Marianna Oklejak od kilku lat rozwija nowy, całkowicie analogowy nurt swojej twórczości. Zamiast cyfrowych narzędzi wybiera papier, farby i nożyczki. Jak sama mówi – to powrót do źródeł, do rysunku i prostoty, w której mniej znaczy więcej.
Jej wycinanki i kolaże są współczesną pochwałą wyobraźni – pełne koloru, czułości i poczucia humoru. W świecie coraz bardziej zdominowanym przez technologię, Oklejak przypomina, że sztuka może być rękodziełem, zabawą i zachwytem nad światem – a przede wszystkim, że może czynić nas lepszymi.
Pisze kuratorka wystawy „Nożyczkami” Blanka Wyszyńska Walczak
Jak artystka podkreślała w rozmowie z Małgorzatą Nieciecką-Mac:
- Na wystawie każdy znajdzie coś dla siebie. Nie wszystkie ilustracje są z książek dla dzieci. Pewne są zupełnie odrębne i skierowane do dorosłych.
Dla Marianny Oklejak praca przy analogowych ilustracjach to doskonałe ćwiczenie drobnej motoryki, wyobraźnie, ale i odwagi mierzenia się z konsekwencjami: „jeżeli przetniemy nożyczkami papier to już koniec. To nie jest czynność, którą można cofnąć”. Obcowanie z nożyczkami i papierem uczy nas także uważności. To czynność doskonała zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Nie bójmy się zmienić w Henri Matisse'a, który tworzył wielkoformatowe wycinanki!
- Bardzo lubię w wycinance to, że pozwala na oszczędność formy, na jakąś syntezę, taki skrót myśli, który sprawia, że to jest bardzo ekspresyjna dla mnie forma wyrazu – wskazuje Oklejak.
Ilustratorka Małgorzacie Niecieckiej-Mac opowiadała także o darze synestezji, który pielęgnuje od dziecka: „myślę kolorami, bo tak się składa, że do wieku dorosłego doniosłam dar synestezji i ja naprawdę różne rzeczy odczuwam w kolorach. Dla mnie odczucia mają kolory, muzyka ma kolory, dźwięki mają kolory. Litery, cyfry mają i kolory, i swoją twardość...”. Jak wyglądają prace tworzone przez wibrujący kolorami umysł? Można sprawdzić to w Muzeum Wycinanki w Konstancinie-Jeziornie, wernisaż dziś o 16.00.
Zobacz także:
Cuda wianki powstały z zachwytu
Marianna Oklejak obrazami opowiada o muzyce
Marianny Oklejak sposoby na jesienną melancholię
Stroje ludowe z regionu Banat w Rumunii charakteryzują się białymi lnianymi lub bawełnianymi koszulami, które stanowią podstawę zarówno strojów męskich, jak i kobiecych
Banat w Rumunii: multikulturowe eldorado?
W sobotnim „Poranku Dwójki” zapraszamy na spotkanie towarzyszące premierze najnowszego, 57. numeru „Herito”.
Banat od zawsze krył się na rubieżach, w zawijającym się od wilgoci rogu mapy Dacji, Imperium Osmańskiego, monarchii Habsburgów i wreszcie Austro‑Węgier, które traktowały ten region jak strefę buforową oddzielającą dwa światy. Z rozmachem kolonizowany, stał się jednak nowym domem dla wabionych obietnicą dobrobytu Europejczyków – od Barcelony po Wisłę. Czy ci, którzy ostatecznie zostali, stworzyli multikulturową atmosferę, czy wyłącznie zamknięte enklawy, rozrzucone chaotycznie po mapie? Czy wieloetniczność Banatu to slogan marketingowy, czy jednak fenomen na światową skalę? Czym jest dzisiaj region, którego nawet nazwa jest habsburską koncepcją, i w jaki sposób pielęgnuje swoje wielowiekowe dziedzictwo?
Nad tymi pytaniami, które stały się punktem wyjścia do prac nad 57. numerem „Herito” o regionie nierównomiernie podzielonym między Rumunię, Serbię i Węgry, którego mieszkańcy mają jednak wspólną ojczyznę, zastanowimy się w „Poranku Dwójki”, podczas którego zaprosimy na spotkanie odbywające się w sobotę o 17:00 w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie. Będzie ono poświęcone najnowszemu numerowi „Herito” i jego tematowi głównemu, Banatowi. O jego fenomenie, na spotkaniu w Krakowie porozmawiają m.in. serbista, językoznawca i badacz kultury Wojwodiny, Tomasz Kwoka, oraz tłumaczka i rumunistka, Olga Bartosiewicz-Nikolaev. Na spotkanie zaprosił Gość Poranka - redaktor naczelny magazynu „Herito” - Bartosz Sadulski.
08:28 _PR2 (mp3) 2025_10_18-08-36-58.mp3 Banat w Rumunii: multikulturowe eldorado? Opowiada redaktor naczelny magazynu „Herito” - Bartosz Sadulski
Poza tym w folkowym Poranku Dwójki:
- Zapraszamy na XI Kongres Kultury Regionów w Nowym Sączu „Między tkliwym a dotkliwym”. Monika Gigier rozmawia z Małgorzatą Brodą - kierowniczką Działu Wydarzeń i Współpracy w Instytucie Dziedzictwa Niematerialnego Ludów Karpackich – oddziale MCK SOKÓŁ. Od pierwszego kongresu autorką koncepcji i konsultantką programową tego wydarzenia.
07:16 _PR2 (mp3) 2025_10_18-08-12-25.mp3 XI Kongres Kultury Regionów. Między tkliwym a dotkliwym. Rozmowa z Małgorzatą Brodą
- O świętym Łukaszu w dniu jego wspomnienia opowiada Łukasz Ciemiński. POsŁUCHAJ
- W cyklu Aldony Łaniewskiej-Wołłk „Twarze tradycji”: Żywa Pracownia
- Wraz z pomysłodawczynią wydarzenia Hanną Szczęśniak zapraszamy młodych muzykantów do wzięcia udziału w 6 odsłonie konkursu „Nasze Muzyczne Źródełko”.
- Od początku zaskakujące było dla nas w jak wielu miejscach w Polsce dzieci muzykują i grają tradycyjne melodie. Oczywiście, to zasługa ognisk muzycznych, domów kultury, ale też rodzin – mówi Hanna Szczęśniak, pomysłodawczyni Naszego Muzycznego Źródełka. – Zainteresowanie konkursem jest duże. I cieszę się z tego. To znaczy, że ta muzyka żyje i będzie kontynuowana.
Nagrodą w konkursie jest występ na koncercie finałowym (tym razem, planowanym na wiosnę). To nie tylko pokaz talentu młodych laureatów, organizatorzy tworzą z nimi małe spektakle, w których biorą udział specjalnie zaproszeni goście.
- Mamy też nagrodę nieregulaminową, wynikającą z chęci utrzymania kontaktu z naszymi finalistami i wspierania ich – dodaje Szczęśniak. – To możliwość nagrania płyty. Już za tydzień do studia Polskiego Radia wchodzi dziecięca orkiestra dęta Podróżniacy, laureaci konkursu sprzed dwóch lat. Nagrany album dołączy do serii płytowej Źródełko, bo Źródełko to nie tylko konkurs, ale i audycja, i seria płyt.
Wszelkie szczegóły, regulamin i formularz zgłoszeniowy czekają tu: www.zrodelko.polskieradio.pl
07:19 _PR2 (mp3) 2025_10_18-09-15-36.mp3 6. konkurs dla młodych muzyków Nasze Muzyczne Źródełko. Do zgłoszeń zachęca Hanna Szczęśniak
PLAYLISTA
Medusa Quartet - Vuglar Bulgar
Puuluup, Suusta mu Lumi
Stefano Landi (komp.) Passacaglia della vita - wyk. Marco Beasley, I'Arpeggiata, Christina Pluhar
Giridhar Udupa and Kasia Kapela, Krakowianka
Yo-Yo Ma, Earth Hymn Live from Saefellsnes
Trio SR9, Blick Bassy - One Last Time
igrane Kazazian, Lucy Khanyan, Thomas Ostrowiecki - Blue Tango
John Dowland, Come again! Sweet love doth now invite , wyk. Lea Desandre (sopran), Thomas Dunford (lutnia), zespół wokalny Jupiter
Erato 2025
HrayBery - Polka szarpana
J. Eccles (komp.), The Mad Lover, Ground Air V; Theotime Langlois de Swarte, Thomas Dunford
Puuluup, 5miinust - uhe mehe naine oli kaubanduses
CIAC BOUM, La Poraie
Mulatu Astatke The Way To Nice
Kapela Zdzisława Kwapińskiego – Capri
Antonin Dworzak Kwintet smyczkowy op. 97 nr 3, II. Allegro vivo - Minore. Un poco meno mosso , wyk. Jerusalem Quartet, Veronika Hagen
Chris Thile - Bach: Partita No. 3 in E major, BWV 1006: III. Gavotte en rondeau
Leo Matheus , Jose Siqueira de Alcantara, Duo Saracoteando, Bossa no Choro
New Orleans Nightcrawlers, Oye Como Va
***
Tytuł audycji: Folkowy Poranek Dwójki
Prowadziła: Małgorzata Nieciecka-Mac
Data emisji: 18.10.2025
Godzina emisji: 9.30
at/mg/mat.promocyjne
