Stary Hel - historia zatopionego miasta

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2022 18:20
Legendę o Atlantydzie zna chyba każdy. Mało kto jednak wie, że i Polska ma swoje zatopione miasto. Co wydarzyło się w Starym Helu?
Stary Hel znajdował się ok. 1.5 km na południowy wschód od obecnego miasta. (zdj. ilustracyjne)
Stary Hel znajdował się ok. 1.5 km na południowy wschód od obecnego miasta. (zdj. ilustracyjne)Foto: Shutterstock

Od bogactwa do rozpusty

Tak jak mityczna Atlantyda była krainą mlekiem i miodem płynącą, tak i Stary Hel miewał się całkiem dobrze. W XII wieku był ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym, a o jego zamożności świadczył ratusz z zegarem mechanicznym. W szczytowym okresie rozwoju miasto liczyło blisko 1,2 tys. mieszkańców, a na zabudowę składało się co najmniej 180 domów. - Stary Hel był bogaty i prężnie się rozwijał. Miało to też swoje złe strony, bo w związku z nadmiernym bogaceniem się mieszczan helskich dochodziło do rozpusty i wyzysku biedniejszych warstw społecznych - opowiada przewodnik Jakub Zaniewski. - Według legendy doszło wówczas do potopu, a Stary Hel został połknięty przez fale podczas jednej z rozpasanych uczt.

Co zdarzyło się w Zielone Świątki?

Kiedy w domu jednego z tamtejszych kupców goście bawili się w najlepsze, na morzu szalał sztorm. Fale wznosiły się coraz wyżej i biły o wybrzeże z niespotykaną siłą. Nagle ściany zaczęły pękać, a dom chwiać się w posadach. Wśród gości zapanował chaos. Nim jednak ktokolwiek zdołał wydostać się na dwór, budynek zapadł się pod ziemię, a całe miasto zostało zalane. - Stało się to w Zielone Świątki i można uznać, że była to pewnego rodzaju kara nałożona na miasto przez Neptuna - wyjaśnia przewodnik Jakub Szumilas. - Przekazy mówią, że tego dnia w Helu słychać dzwony z kościoła, który także został pochłonięty przez Bałtyk.

Gdzie znajdował się Stary Hel?

W tej historii jest ziarno prawdy - Stary Hel był bowiem bogaty i nastawiony na handel. Mieszkańcy zawdzięczali to obfitym łowiskom śledzi. Dawna osada znajdowała się ok. 1,5 km na południowy wschód od obecnego miasta. - Jakbyśmy mieli umiejscowić Stary Hel, to znajdował się on prawdopodobnie tam, gdzie dziś jest port wojenny. A pierwsze wzmianki o tym grodzie pojawiały się już w XII wieku - dodają rozmówcy Jędrzeja Rosiewicza. - Mieszkańcy grodu korzystali z dogodnego położenia i nie szczędzili sobie kontaktów z piratami. Ale też ich miasto ciągle było narażone na niszczycielskie działanie fal, które uderzały w piaszczysty brzeg cypla z trzech stron.

Sprawdź także:

Co się stało z ruinami?

W Wielkanoc 1572 roku doszło do pożaru miasta, który okazał się klamrą kończącą historię Starego Helu. Na pierwsze ślady zaginionego miasta natrafiono niecałe 100 lat temu. - Ruiny Starego Helu odkryte zostały w czasie budowy portu Marynarki Wojennej w 1930 roku. Znaleziono wówczas fundamenty starych chałup i murów miejskich. Niestety tempo prac nie pozwoliło na przeprowadzenie szczegółowych badań archeologicznych - podsumowują przewodnicy. 

Posłuchaj
04:05 CZWÓRKA Czat Czwórki - stary hel 30.11.2022.mp3 Stary Hel - gdzie leżał na mapie i co się z nim stało? (Czat Czwórki/Czwórka)

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotował: Jędrzej Rosiewicz

Data emisji: 30.11.2022

Godzina emisji: 15.43

kul/kor

Czytaj także

Pałac Saski. Pierwsze efekty prac związanych z odbudową jeszcze w tym roku

Ostatnia aktualizacja: 29.09.2022 17:36
Rekonstrukcja pałacu Saskiego będzie nie tylko odtworzeniem pięknego zabytku - powstały budynek wypełni przestrzeń miejską. Przywrócenie do życia tego obiektu to nie lada wyzwanie, w trakcie prac archeologicznych badacze mogą natrafić na prawdziwe skarby.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Piramidy - nie tylko w Egipcie. Gdzie ich szukać w Polsce?

Ostatnia aktualizacja: 16.11.2022 22:30
Aby móc podziwiać tajemnicze grobowce, nie trzeba rezerwować wycieczki do Egiptu. Wystarczy jedynie podróż samochodem, bowiem piramidy w Polsce również potrafią zaskoczyć ciekawą historią i architekturą.
rozwiń zwiń