Historia

Wojna rosyjsko-japońska: jak Dawid pokonał Goliata

Ostatnia aktualizacja: 08.02.2022 05:30
Konflikt na dalekich rubieżach imperium carów unaocznił słabość Rosji. Państwo zajmujące nieomal jedną piątą lądu zostało pokonany przez maleńki Kraj Kwitnącej Wiśni.
Bitwa pod Cuszimą
Bitwa pod CuszimąFoto: Wikimedia Commons/dp

W nocy z 8 na 9 lutego 1904 roku Japończycy storpedowali bez wypowiedzenia wojny rosyjski Port Artur, dając początek wojnie rosyjsko-japońskiej.

Zwycięstwo potrzebne od zaraz

Kraje poróżnił podział wpływów na Dalekim Wschodzie. Japonia właśnie co uzyskała od pokonanych Chin tereny w Azji kontynentalnej, Rosja założyła niezamarzający port w chińskich wybrzeży - Port Artur, gdzie stacjonowała rosyjska Flota Pacyfiku. Konflikt o panowanie nad Mandżurią i Koreą wisiał w powietrzu. Zarówno car rosyjski, jak japoński cesarz pilnie potrzebowali sukcesu: ten pierwszy borykał się z niepokojami we własnych granicach, ten drugi do ugruntowania władzy po epoce szogunatu.

Rosyjska
Na zdjęciu: Rosyjska baza morska we Władywostoku, źr. Wikimedia Commons/dp

Logistyczna porażka Rosjan

Rosjanie byli niemal pewni zwycięstwa: posiadając niemal niewyczerpane zasoby ludzkie i miażdżącą przewagę gospodarczą nie wzięli pod uwagę olbrzymiej odległości, jaką dzieliło centrum państwa od dalekowschodnich rubieży. Transport żołnierzy drogą lądową, dzięki Kolei Transsyberyjskiej, okazał się przedsięwzięciem niezwykle trudnym logistycznie. Na domiar złego - flota we Władywostoku tkwiła w zamarzniętym porcie. Rosja miała jeszcze do dyspozycji dwa potężne zgrupowania: Flotę Czarnomorską i Bałtycką. Ta  pierwsza miała zamkniętą drogę przez Bosfor i Dardanele, natomiast druga nie została przepuszczona przez Kanał Sueski przez Brytyjczyków (sojuszników Japonii) i musiała opływać Afrykę, co znacznie wydłużyło dotarcie na teren działań wojennych.

Wojna
Wojna rosyjsko-japońska - japońskie wzmocnienia pod Yentai 1 listopada 1904, po bitwie pod Cha- Ho, Fotografia magazynu " Collier Weekly ", źr. Wikimedia Commons/dp

Co tam robił Piłsudski?

Kompromitację Rosji, w jaką przerodziła się wojna, planował wykorzystać Józef Piłsudski. Przyszły Marszałek udał się nawet do Kraju Kwitnącej Wiśni z propozycją dla rządu cesarskiego: Japonia miała poruszać kwestię polską na arenie międzynarodowej, dozbrajać i dofinansowywać PPS, zaś Polacy zorganizowaliby bunt na tyłach wroga, a nawet utworzyli legion polski w Japonii. Propozycja spotkała się jednak z chłodnym przyjęciem, po części ze względu na działania Dmowskiego, który przedstawiał Japończykom PPS jako bandę niepewnych wywrotowców.
Japonia była zresztą już bliska zwycięstwa. Przyszło ono wraz z bitwą pod Cuszimą (27-28 maja 1905), w której flota japońska rozgromiła rosyjską Flotę Bałtycką.

Car Mikołaj II był zmuszony zawrzeć pokój w Portsmouth. Porażka Rosji była jej kompromitacją i jednym z czynników zapalnych rewolucji 1905 roku.

- Byłem drugi rok oficerem, dowodziłem na pancerniku "Imperator Nikolai Pierwyj" - posłuchaj wspomnień generała Jerzego Wołkowickiego, świadka bitwy pod Cuszimą.


Posłuchaj
04:56 generał jerzy wołkowicki - świadek bitwy pod cuszimą.mp3 Generał Jerzy Wołkowicki - świadek bitwy pod Cuszimą - posłuchaj wspomnień nagranych przez Józefa Bilińskiego dla BBC (12.10.1980)

 

bm

Czytaj także

14 lutego 1919. Wybuch wojny polsko-bolszewickiej

Ostatnia aktualizacja: 14.02.2024 06:00
Podpisanie rozejmu w Compiegne po I wojnie światowej nie oznaczało pokoju w Europie. Niebawem Stary Kontynent mogła zalać fala bolszewizmu, która jednak opór znalazła już w Polsce.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Akt 5 listopada - powrót sprawy polskiej

Ostatnia aktualizacja: 05.11.2023 05:35
- Największą wartością listopadowego manifestu był niezamierzony, międzynarodowy rezonans – mówił na antenie Polskiego Radia dr Janusz Osica. – Nadał sprawie polskiej wyraźny impuls i rozpoczął swoistą licytację na dyplomatycznym forum.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bojownicy PPS. Wieczorem zamach, rano do pracy (wersja 600 znaków)

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2015 23:30
Zabijali po godzinach. Działali w tajemnicy wtapiając się w tłum. Uderzali z zaskoczenia. Robotnicy – terroryści – mordercy – patrioci. Kim byli bojownicy PPS?
rozwiń zwiń