Polskie Radio
Section05
Roman Dmowski

Pogrzeb Romana Dmowskiego. Wielka manifestacja narodowców i bojkot obozu sanacji

Dokładnie 85 lat temu, 7 stycznia 1939 roku, na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie pochowany został Roman Dmowski. Zdaniem organizatorów w uroczystościach udział wzięło 200 tysięcy ludzi, 1000 pocztów sztandarowych i 300 delegacji z wieńcami. W pogrzebie nie uczestniczył jednak żaden przedstawiciel obozu rządzącego.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Roman Dmowski II Rzeczpospolita II RP Stronnictwo Narodowe Narodowa Demokracja Józef Piłsudski

Roman Dmowski - jedna z najbardziej znanych postaci historii najnowszej Polski

Roman Dmowski to współtwórca ruchu narodowego, Narodowej Demokracji, przez wiele lat jego przywódca, niekwestionowany autorytet, dyplomata, nazywany jednym z ojców niepodległości, największy adwersarz Józefa Piłsudskiego. 2 stycznia 2024 roku minęło 85 lat od jego śmierci. Jak zapisał się w pamięci współpracowników, przyjaciół, współczesnych jego czasom?
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski Roman Dmowski niepodległość Jan Żaryn Ignacy Jan Paderewski Józef Piłsudski

85 lat temu zmarł Roman Dmowski, polityk i publicysta, twórca podstaw ideologii narodowej w Polsce

85 lat temu, 2 stycznia 1939 roku, zmarł Roman Dmowski, jeden z "ojców" niepodległości Polski, zaliczany do grona najwybitniejszych, a zarazem najbardziej kontrowersyjnych polityków w naszej historii najnowszej. Był współzałożycielem i głównym ideologiem Narodowej Demokracji. Miał inną od Józefa Piłsudskiego wizję odradzającej się w 1918 roku Polski, odegrał jednak wielką rolę w tworzeniu II Rzeczpospolitej.
Zobacz więcej na temat:  Roman Dmowski niepodległość historia Polski Józef Piłsudski II Rzeczpospolita

Prof. Jabłoński: prezydent nieprzypadkowo odwoływał się w swym przemówieniu do Witosa

- To był wielki proces - mówił w Programie 1 Polskiego Radia dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro, odnosząc się do ciągu wydarzeń, które doprowadziły do odzyskania przez Polskę niepodległości. Dr Adam Buława z UKSW wtórował, że wybranie 11 listopada jako daty symbolicznej było dobrym pomysłem. Z kolei prof. Arkadiusz Jabłoński z KUL komentował dzisiejsze przemówienie Andrzeja Dudy. - Pan prezydent często cytował Wincenta Witosa. Nie widzę w tym przypadku - stwierdził. 
Zobacz więcej na temat:  POLSKA Święto Niepodległości niepodległość Andrzej Duda Robert Kostro Muzeum Historii Polski Arkadiusz Jabłoński Adam Buława Józef Piłsudski Roman Dmowski Wincenty Witos Ignacy Jan Paderewski historia Polski tożsamość bezpieczeństwo Krzysztof Grzesiowski

Armia Polska we Francji. Posłuchaj wspomnień Józefa Hallera, dowódcy Błękitnej Armii

Komitet Narodowy Polski, polska reprezentacja polityczna uznawana przez rządu Ententy, zabiegała o utworzenie Armii Polskiej we Francji. Alianci zapewniali uzbrojenie i wyposażenie, ochotnicy napływali z obozów dla jeńców i środowisk polonijnych. Brakowało tylko odpowiedniego dowódcy. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Józef Haller Armia Polska we Francji I wojna światowa Francja Roman Dmowski Witold Lutosławski Lucjan Żeligowski Michał Rola-Żymierski Charles de Gaulle

Międzynarodowy Dzień Psa. Pupile Ojców Niepodległości. Dorek, Moryc, Bystrek i... Pies

To, że pies jest najlepszym przyjacielem człowieka, wiadomo nie od dziś. Słabość do tych czworonogów przejawiali również mężowie stanu. Dziś obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Psa. Z tej okazji przypominamy pupili Ojców Niepodległości. Zwierzęta te były ich wiernymi towarzyszami, obrońcami, a nawet... natchnieniem literackim. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA pies PSY Józef Piłsudski Roman Dmowski Ignacy Jan Paderewski Wojciech Korfanty Wincenty Witos Ignacy Daszyński wakacje 2021

Komitet Narodowy Polski - gabinet nieistniejącego państwa

Organ, który narodził się, by przejąć kierownictwo nad powstającą na Zachodzie polską armią, stał się wkrótce swoistym rządem nieistniejącego jeszcze państwa polskiego, który cieszył się wsparciem państw Ententy. To jego przedstawiciele kładli podpis pod postanowieniami traktatu wersalskiego. Dziś 106. rocznica powstania Komitetu Narodowego Polskiego.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA I wojna światowa niepodległość Roman Dmowski Józef Haller

TYLKO U NAS Prof. Krzysztof Kawalec: Dmowski był autorem pomysłu na II RP

- Jeżeli jest coś takiego, jak prawa autorskie do pomysłu, to Dmowski był autorem II RP, ponieważ co najmniej półtora roku zanim ona zaczęła się formować, na papierze zawarł jej kształt: zarówno terytorialny, jak i ustrojowy oraz odnośnie polityki zagranicznej - podkreślał historyk prof. Krzysztof Kawalec w rozmowie z portalem PolskieRadio24.pl.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Roman Dmowski Narodowa Demokracja odzyskanie niepodległości

Socjaliści i narodowcy. Dwie odpowiedzi Polaków na carską dominację w Królestwie Polskim

Kiedy w 1879 roku powstała "Narodna Wola", rosyjska organizacja rewolucyjna dążąca do obalenia caratu, Józef Piłsudski miał 12 lat. Dwa lata później, 13 marca 1881 roku, w wyniku zamachu narodników zginął od bomby rzuconej przez Polaka Ignacego Hryniewieckiego car Aleksander II. W 1885 roku przyszły marszałek podjął studia medyczne na Uniwersytecie w Charkowie i znalazł się w orbicie wpływów "Narodnej Woli".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak Andrzej Nowak historia Polski Józef Piłsudski Roman Dmowski

Jaki wpływ na działania Narodowej Demokracji miała myśl romantyczna?

Czy ideały romantyczne były ideą założycielską, kontynuowaną w dalszym działaniu środowiska narodowodemokratycznego począwszy od Ligi Polskiej z lat 80 XIX stulecia? Dwudziestowieczny emigrant Wojciech Wasiutyński uważał, że "Jeżeli Dmowski podpisał Traktat Wersalski, przywracający Polsce niepodległość, to dlatego, że był tym, który umiał znaleźć drogę dla narodu poza ugodą i poza powstaniem".
Zobacz więcej na temat:  Dorota Truszczak historia Polski Jan Żaryn Roman Dmowski romantyzm liga polska Adam Mickiewicz