Historia

Księstwo Warszawskie. Namiastka państwa polskiego

Ostatnia aktualizacja: 07.07.2023 05:45
- Powstanie Księstwa przekreśliło fakt rozbiorów - mówiła prof. Monika Senkowska-Gluck w audycji Mariana Kruczkowskiego z cyklu "Tradycje polskiego parlamentaryzmu" - Ten krótki okres istnienia księstwa bardzo przyspieszył krystalizację świadomości narodowej.
Napoleon nadaje konstytucję Księstwu Warszawskiemu 22 lipca 1807, obraz pędzla Marcello Bacciarelliego
Napoleon nadaje konstytucję Księstwu Warszawskiemu 22 lipca 1807, obraz pędzla Marcello Bacciarelli'egoFoto: Wikimedia Commons/dp

7 lipca 1807 roku Napoleon Bonaparte i Aleksander Romanow podpisali pokój w Tylży. Wskutek porozumienia cesarzy powstało Księstwo Warszawskie - namiastka państwa polskiego.

Posłuchaj
06:25 księstwo warszawskie___2747_01_iv_tr_0-0_112641740a2d1185[00].mp3 Audycja Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika Polska" poświęcona Księstwu Warszawskiemu. Wypowiedź prof. Jarosława Czubatego. (PR, 08.07.2001)

Polski problem

- Traktat tylżycki w intencjach Napoleona miał w perspektywie doprowadzić do pacyfikacji stosunków w Europie, opartej na współdziałaniu dwóch cesarzy – mówił prof. Jarosław Czubaty w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika Polska".

Problem stanowili Polacy. Zasłużeni w bojach u boku Napoleona byli cesarzowi Francuzów potrzebni. Jednocześnie stworzenie niepodległej Polski w granicach zbliżonych do przedrozbiorowych oznaczałoby wojnę z zaborcami. Zdecydowano się na kompromis: z ziem II i III zaboru pruskiego utworzone zostało Księstwo Warszawskie (car nie zgodził się na nadanie państwu nazwy "Polska"). Władcą został król Saksonii Fryderyk August Wettyn.

Posłuchaj
28:11 Księstwo Warszawskie parl.mp3 O ustroju Księstwa Warszawskiego mówi w audycji Mariana Kruczkowskiego z cyklu "Tradycje polskiego parlamentaryzmu" prof. Monika Senkowska-Gluck. (PR, 12.06.1983)

Konstytucja swoje, szlachta swoje 

- Nadana przez Napoleona konstytucja znosiła niewolę chłopów, wprowadzała równość wobec prawa i wzorowany na Francji ustrój zapewniający silną pozycję władzy wykonawczej – wymieniał historyk.

Tradycje polskiego parlamentaryzmu wkrótce dały o sobie znać i sejm zaczął uzurpować coraz szersze uprawnienia. Posłuchaj audycji poświęconej ustrojowi Księstwa Warszawskiego.

Państwo kryzysowe

Księstwo było nękane przez kolejne kryzysy. Te o podłożu gospodarczym były powodowane przez zamykanie granic rosyjskich dla polskich towarów i przełamanie przez Brytyjczyków blokady kontynentalnej. Znacznie niebezpieczniejsze były kryzysy militarne. Księstwo musiało bronić się w 1809 roku podczas wojny z Austrią. Dzięki talentom księcia Józefa Poniatowskiego udało się nie tylko zachować istnienie, ale powiększyć swój obszar.

Koniec Księstwa Warszawskiego

W 1812 roku Napoleon ogłosił drugą wojnę polską – Wielka Armia ruszyła na Rosję. Około stutysięczne wojsko wystawiło Księstwo Warszawskie w nadziei, że wyprawa doprowadzi do oswobodzenia zajętych przez zaborcę terenów i pełne odrodzenie Polski.
Tak się jednak nie stało. Napoleon poniósł klęskę, która stała się początkiem jego końca. Księstwo Warszawskie przestało istnieć wskutek postanowień kongresu wiedeńskiego. Z jego ziem stworzone zostało połączone z Rosją unią personalną Królestwo Polskie oraz podległe Prusom Wielkie Księstwo Poznańskie.

bm


Czytaj także

Książę Józef Poniatowski. Symbol żołnierskiego męstwa i honoru

Ostatnia aktualizacja: 23.07.2023 05:35
Był gorącym patriotą, który widział szansę na odzyskanie niepodległości u boku Napoleona Bonaparte. Nawet gdy cesarz Francuzów odnosił klęski, książę Józef wiernie został u jego boku, aż do śmierci w nurcie Elstery 19 października 1813 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Królestwo Kongresowe. Pół-Polska pod carskim berłem

Ostatnia aktualizacja: 27.11.2023 05:40
27 listopada 1815 roku car Aleksander I nadał konstytucję Królestwu Polskiemu, nazywanemu też Królestwem Kongresowym lub Kongresówką. Kilka miesięcy wcześniej, 20 czerwca 1815 roku w Warszawie ogłoszono powstanie Królestwa Polskiego. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa pod Wateroo. Koniec Napoleona, początek nowej Europy

Ostatnia aktualizacja: 19.06.2015 20:40
18 czerwca 1815 roku, na wzgórzach kilkadziesiąt kilometrów od Brukseli, rozegrana została jedna z ważniejszych bitew XIX wieku.
rozwiń zwiń