Minister wystąpił w Senacie w tej formule po raz drugi - jak podkreślił chce, aby stało się to stałym, corocznym wydarzeniem. Zadeklarował, że Polska będzie stwarzać warunki do tego, by rodacy mieszkający za granicą wracali do kraju.
Radosław Sikorski przypomniał, że rok temu przedstawił nową wizję współpracy rządu z Polonią i Polakami za granicą. Jak dodał, opisał w niej zmianę podejścia i unowocześnienie narzędzi, którymi dysponuje MSZ. Zapowiedział też przekierowanie systemu wspierania polskich społeczności poza granicami kraju na tory skutecznego wydatkowania publicznych pieniędzy dla realizacji konkretnych interesów Polski.
Według szefa MSZ, Polska „siłą swojego społeczeństwa, udanej transformacji oraz osiąganymi wynikami gospodarczymi otwiera sobie drogę do kolejnych celów, między innymi członkostwa w grupie G-20”.
Jak zauważył Sikorski, Polska znalazła się w gronie państw, których PKB przekroczył bilion dolarów. Minister chwalił też wzrost gospodarczy Polski, który według niego w ciągu ostatnich 35 lat wyniósł ponad 300 proc. Podkreślił, że kolejną miarą sukcesu naszego kraju jest to, że według najnowszej edycji "Henley Passport Index" brytyjskiej firmy konsultingowej Henley & Partners, polski paszport znajduje się na siódmym miejscu w rankingu najbardziej pożądanych w świecie paszportów, wyprzedzając w nim Wielką Brytanię i USA.
„Ten historyczny sukces wywiera wpływ także na politykę polonijną. Pozwala sformułować atrakcyjne zaproszenie dla naszych rodaków za granicą do powrotu do kraju. Polska chce dokonać skoku do gospodarki opartej na wiedzy. Doświadczenia, które nasi rodacy przywożą z zagranicy, mogą tę transformację przyspieszyć” - powiedział szef MSZ.
Przekazał, że utrzymano na dotychczasowym poziomie środki finansowe, które państwo co roku przeznacza na wspieranie Polonii.
Zauważył, że polska diaspora jest zróżnicowana: są wśród niej polscy obywatele w UE lub na czasowych kontraktach, którzy są w innej sytuacji niż rodacy na Wschodzie, zwłaszcza ci funkcjonujący w warunkach wojny, żyjący w państwach autorytarnych czy neototalitarnych. Dlatego - podkreślił - w relacjach z tą drugą grupą wciąż będzie realizowana polityka pomocy rodakom w potrzebie.
„Niestety nadal spoczywa na nas wielki obowiązek uwolnienia więźniów politycznych, takich jak niezłomny Andrzej Poczobut (dziennikarz i działacz polonijny więziony przez białoruski reżim). Nie zapominamy o nim i o innych prześladowanych rodakach” - zapewnił szef MSZ.
Zaznaczył, że kontynuowany jest proces repatriacji, na którą ma być przeznaczone 70 mln zł. Zapowiedział ponadto, że w bieżącym kwartale do konsultacji międzyresortowych trafi projekt zmian w ustawie o Karcie Polaka. „Chcemy zachować ten ważny instrument. Jego twórcom przyświecała słuszna idea umacniania więzi naszych rodaków z zagranicy z ojczyzną. Musimy jednak dostosować zapisy legislacyjne do aktualnych wyzwań, zwłaszcza tych odnoszących się do obszaru bezpieczeństwa państwa” - podkreślił Sikorski.
Mówiąc o Polonii z Zachodu, Sikorski powiedział, że relacje z nimi chce postrzegać w kategorii nie tyle pomocy, co współpracy nakierowanej na obopólną korzyść. Zapewnił, że utrzyma pomoc dla tych z nich, którzy wyjechali z Polski „za chlebem”, ale nie odnieśli sukcesu, jednak będzie skupiać się na tym, by „raczej dawać wędkę niż rybę”, pomagając organizacjom polonijnym w pozyskiwaniu środków z programów dostępnych w krajach zamieszkania.
Podkreślał wolę aktywizacji młodych przedstawicieli Polonii, którzy mogą wiązać z Polską swoją przyszłość. Dla nich - dodał szef MSZ - zorganizowano Światowe Spotkania Młodej Polonii – Polonia Camp 2025, a także pilotażowy program stypendialny MSZ „Poland. Business Adventure”, wpisujący się w politykę powrotową. Sikorski przekazał, że bierze w nim udział prawie stu młodych ludzi.
Według wicepremiera, Polska będzie realizować też najlepsze projekty zmierzające do: wzmocnienia kompetencji przywódczych, wykorzystania nowych technologii, promowania oferty organizacji pozarządowych działających w Polsce w obszarze edukacji obywatelskiej i dialogu społecznego, a także wsparcia organizacji działających na rzecz Polaków w kryzysie – udzielających poradnictwa prawnego, pomocy socjalnej, psychologicznej i pracujących na rzecz ich aktywizacji zawodowej.
„Polska chce być silna siłą swojej diaspory – zamożnej, wpływowej, zintegrowanej z krajem przebywania, ale pamiętającej o swoich korzeniach i lobbującej na rzecz ojczyzny. Siłą diaspory będzie zaś państwo polskie – dobrze zorganizowane, wspierające Polonię swoim autorytetem oraz, tam gdzie konieczne – działaniami dyplomatycznymi” - oświadczył szef MSZ.
Podkreślił, że chciałby, aby zwiększył się społeczny i polityczny wpływ Polonii na politykę miast i krajów zamieszkania oraz że marzy mu się, aby pewnego dnia „był polski burmistrz Chicago”.
Radosław Sikorski przypomniał, że rządowa strategia współpracy z Polonią na lata 2025–2030 opiera się na szeregu założeń, w tym wspieraniu nauczania języka polskiego, który coraz częściej nie jest językiem ojczystym, oraz polityki powrotowej. Zaznaczał potrzebę otwarcia administracji państwowej na absolwentów renomowanych zagranicznych uczelni i uregulowania kwestii certyfikacji znajomości języka polskiego, tak by ułatwić studiowanie zagranicznym studentom. Jednak - zastrzegł - chodzi o tych z nich, którzy naprawdę chcą studiować, a nie pracować w Polsce na czarno. Aby umożliwić taką zmianę, zaznaczył szef MSZ, należy pilnie znowelizować ustawę o języku polskim.
Elementami rządowej strategii - mówił szef MSZ - są także wsparcie społeczno-humanitarne rodaków za granicą, upowszechnianie ofert turystycznych zwiększających liczbę przyjazdów turystycznych do Polski, polityka podtrzymania tożsamości oraz zmiana finansowania projektów polonijnych tak, by ich twórcy przygotowywali profesjonalne kosztorysy i harmonogramy oraz zapewniali finansowy wkład własny.
PAP/ho