Redakcja Polska

"Zasługują na tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata". Badacze Holokaustu o liderach Grupy Ładosia

21.10.2021 17:39
Badacze Holokaustu, profesorowie Mordecai Paldiel i Daniel Blatman podkreślają, że liderzy Grupy Ładosia powinni zostać uhonorowani medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. To jedno z najważniejszych izraelskich odznaczeń państwowych jest przyznawane osobom ratującym Żydów w czasie II wojny światowej. Do tej pory Instytut Yad Vashem przyznał je jednemu członkowi Grupy - konsulowi Konstantemu Rokickiemu.
Audio
  • Instytut Pileckiego zorganizował w Warszawie międzynarodową konferencję pt. „Decyzja: Ratuj ludzi. Dyplomaci i akcje pomocowe podczas Holokaustu”. Jest to część obchodów Roku Grupy Ładosia. Klaudiusz Madeja rozmawia z Tomaszem Stefankiem z Instytutu Pileckiego w Warszawie
Zdjęcia i dokumenty uratowanych przez Grupę Ładosia Żydów
Zdjęcia i dokumenty uratowanych przez Grupę Ładosia ŻydówŹródło: Twitter/ Consulate General of Poland in Los Angeles @PLinLosAngeles

W Warszawie trwa konferencja naukowa Instytutu Pileckiego "Decyzja: ratować ludzi. Dyplomaci i akcje pomocowe podczas Holokaustu". Jednym z jej tematów jest podsumowanie dotychczasowych badań nad Grupą Ładosia, polsko-żydowskim zespołem działającym podczas II wojny światowej w Szwajcarii pod kierunkiem ambasadora Aleksandra Ładosia.

Profesor Daniel Blatman z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie i Muzeum Getta Warszawskiego powiedział Polskiemu Radiu, że w ostatnich latach zrobiono wiele dla zbadania działalności Grupy Ładosia.

- Myślę, że skoro Konstanty Rokicki został uhonorowany, to dlaczego nie Ładoś? Przecież działali razem. Ale czasem chodzi tu o różnego rodzaju politykę, czasami mamy różne podejście ocalonych i osób zaangażowanych w proces. Nie jestem pracownikiem Yad Vashem, nie jestem członkiem zespołu tego Instytutu, jestem profesorem Uniwersytetu Hebrajskiego, ale jeśli pyta mnie pan osobiście - to tak, uważam, że Aleksander Ładoś powinien zostać Sprawiedliwym za to, co robił podczas wojny - podkreślił historyk.

Za uhonorowaniem ambasadora Aleksandra Ładosia i jego zastępcy Stefana Ryniewicza opowiada się też prof. Mordecai Paldiel z nowojorskiego uniwersytetu Yeshiva oraz Fundacji Sousy Mendesa. Historyk, który przez wiele lat kierował w Yad Vashem departamentem Sprawiedliwych, mówił, że liderzy Grupy Ładosia spełniają kryteria uhonorowania tym tytułem.

- Yad Vashem przyznało tytuł Sprawiedliwego konsulowi generalnemu Salwadoru w Genewie Jose Arturo Castellanosowi. Pozwolił on wystawiać swemu żydowskiemu sekretarzowi konsulatu Georgeowi Mandel-Mantello poświadczenia obywatelstwa Salwadoru tysiącom Żydów na Węgrzech i w innych krajach. Byłem zaangażowany w tę sprawę. Ten precedens podobnie dotyczy Aleksandra Ładosia i jego współpracownika Stefana Ryniewicza. Obaj byli wspominani w świadectwach i szwajcarskich raportach jako zaangażowani w wiele akcji ratunkowych - powiedział prof. Mordecai Paldiel.

W 2019 roku Instytut Yad Vashem przyznał tytuł Sprawiedliwego jedynie konsulowi Konstantemu Rokickiemu, który jako członek Grupy Ładosia własnoręcznie sfałszował ponad tysiąc paszportów Paragwaju. Ambasador Aleksander Ładoś i jego zastępca Stefan Ryniewicz mieli otrzymać tylko oficjalne podziękowanie. Jednak pod koniec ubiegłego roku ówczesny prezydent Izraela Reuwen Riwlin w liście do konsula honorowego RP w Zurychu Markusa Blechnera zapewnił, że do Yad Vashem trafiły nowe dokumenty i sprawa uznania dwóch dyplomatów za Sprawiedliwych jest w toku.
Paszporty państw latynoamerykańskich dawały ich posiadaczom duże szanse na uniknięcie transportów do obozu śmierci. Wiele takich osób było kierowanych do obozów internowania, mogło też liczyć na ewentualną wymianę na niemieckich jeńców wojennych.

W wyniku badań zespołu Instytutu Pileckiego opublikowano nazwiska ponad 3 tysięcy Żydów objętych akcją paszportową Grupy Ładosia. Z tego grona ustalono tożsamość około 800 osób, które przeżyły II wojnę światową.

IAR/ho

Bruce (Xiaoyu) Liu z Kanady zwycięzcą XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina

21.10.2021 08:00
Bruce (Xiaoyu) Liu z Kanady zajął I miejsce w XVIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina - podał w nocy ze środy na czwartek dyrektor Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina Artur Szklener.

Szymon Szynkowski vel Sęk w sprawie wyroku TK: Polska nie może zrobić ani jednego kroku wstecz

21.10.2021 11:01
To jest moment, w którym Polska nie może zrobić ani jednego kroku wstecz – powiedział w czwartek wiceszef MSZ Szymon Szynkowski vel Sęk odnosząc się do projektu rezolucji dotyczącego wyroku polskiego Trybunału Konstytucyjnego, ws. prymatu prawa europejskiego przygotowanego przez 5 frakcji w Parlamencie Europejskim.

Prace Tamary Łempickiej i artystów z Ecole de Paris na Zamku w Książu

21.10.2021 12:00
Wystawa „Paryż był kobietą” w wałbrzyskiej Galerii Sztuki BWA, oddziale Zamku Książ, prezentuje dzieła ze zbiorów muzeum Villa la Fleur. Na ekspozycji można zobaczyć obrazy, rysunki i rzeźby m.in. Tamary Łempickiej, Mojżesza Kislinga, Meli Muter, Ludwika Markusa, Eugeniusza Zaka, Henriego Haydena, Jeana Lambert-Ruckiego i Nadii Leger.