Kolekcje Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych

Ostatnia aktualizacja: 11.08.2021 20:00
- Działalność Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych była nie do przecenienia. Umożliwiała zakupienie bardzo ważnych dzieł znanych artystów, jak chociażby Gierymskiego czy Matejki. Do gmachu Zachęty trafiało też wiele darowizn, ponieważ był to salon, do którego warto było chodzić. To była taka tradycja, że w niedzielę warszawiacy tłumnie chodzili na wystawę do Zachęty - mówił w Dwójce Roman Olkowski, autor katalogu dzieł Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych zgromadzonych w latach 1860-1939.
Gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych przy pl. Małachowskiego 3 w Warszawie
Gmach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych przy pl. Małachowskiego 3 w WarszawieFoto: NAC

Posłuchaj
28:41 Rozmowy po zmroku 11.08.2021.mp3 Roman Olkowski o kolekcji dzieł Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

Dzisiaj mówimy "Zachęta", myśląc o budynku wystawowym Narodowej Galerii Sztuki przy placu Małachowskiego. Mało kto pamięta o tym, że jeszcze przed drugą wojną światową był to budynek Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych i że do tego Towarzystwa należała imponująca kolekcja sztuki polskiej - głównie malarstwa.

Po wojnie Towarzystwo nie zostało reaktywowane. W ubiegłym roku minęła okrągła 160. rocznica powołania go. Budynek przy placu Małachowskiego - stałą siedzibę Towarzystwa i kolekcji - oddano w 1900 roku. Wtedy w rosyjskiej, gubernialnej Warszawie - stolicy Kraju Nadwiślańskiego, jak o Kongresówce po powstaniu styczniowym mówili zaborcy - nie było jeszcze Muzeum Narodowego.

Towarzystwo powołane zostało w celu promocji sztuki – głównie polskiej – i pomocy artystom. Jak pisano, "trzeba nie skąpić artystom materialnego poparcia w zdobywaniu ich dzieł".

- To był jeden z celów powstawania towarzystwa. Pierwszym zakupionym dziełem była "Śmierć Barbary Radziwiłłówny", zamówiona przez Ludwika Abramowicza. Ale miłośnikom ten obraz bardzo się spodobał, wówczas Abramowicz zrezygnował z nabycia tego obrazu, który został przekazany do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych - wyjaśniał Roman Olkowski, autor trzytomowego albumu, w której możemy znaleźć zbiory Zachęty.

Roman Olkowski jest autorem albumu kolekcji Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych zgromadzonej w latach 1860-1939. Katalog zbiorów został poprzedzony wyczerpującym zarysem historycznym działalności Towarzystwa. Między innymi dzięki jego pracy możemy większość obrazów z kolekcji Towarzystwa podziwiać w Muzeum Narodowym, dokąd w dwu turach były wywiezione z rozkazu niemieckiego. Wiele z nich rozgrabiono. Rabowane były też po 1945 roku. Niektóre odnajdują się na aukcjach na świecie, a nawet w Polsce. Dlatego tak ważne było odtworzenie dokumentacji kolekcji wraz z "portretami" (najczęściej fotograficznymi) obrazów poszukiwanych.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadziła: Anna Lisiecka

Gość: Roman Olkowski (autor albumu kolekcji Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych zgromadzonej w latach 1860-1939)

Data emisji: 11.08.2021

Godzina emisji: 19.30

am

Czytaj także

"Cranach na Wawelu" - wyjątkowa wystawa dzieł Lukasa Cranacha starszego

Ostatnia aktualizacja: 17.05.2021 09:09
Na Zamku Królewskim w Krakowie - od 20 maja do 24 października - dostępna dla zwiedzających będzie wystawa "Cranach na Wawelu" prezentująca dzieła jednego z najważniejszych artystów niemieckiego renesansu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nowe zbiory Muzeum Podkarpackiego. Prof. Miziołek: to wielkie wydarzenie muzeologiczne

Ostatnia aktualizacja: 23.05.2021 08:45
- To jest wspaniałe, wielkie wydarzenie muzeologiczne. Cieszę się, że ta wystawa trwa tak długo. Mam nadzieję, że tysiące zwiedzających przyjedzie do Krosna obejrzeć ją, bo ona pokazuje jak wspaniale ci kombatanci, ci Polacy żyjący we Francji potrafili zebrać te zabytki, a następnie jak mądrze potrafili wybrać i przekazać je w miejsce, które dało pierwszy dowód swojego bardzo serdecznego stosunku do tej darowizny - powiedział w Polskim Radiu 24 prof. Jerzy Miziołek, historyk i archeolog. Gościem audycji był także Jan Gancarski, dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie.
rozwiń zwiń