David Strathairn o Janie Karskim: był zawsze gotowy stawać po stronie innych

Ostatnia aktualizacja: 01.02.2023 22:00
- Jest to część historii, sztuka historyczna, w pewnym sensie dokumentalna na temat życia jednej osoby – Jana Karskiego, historia opowiedziana z perspektywy jednego człowieka. Jednocześnie jest to kreacja artystyczna zbudowana wokół jego słów – mówił w Dwójce David Strathairn. Amerykański aktor w monodramie "Zapamiętaj" wciela się w postać polskiego kuriera, który z własnej woli wszedł do warszawskiego getta. O tym, co zobaczył, Karski opowiadał później szczegółowo. Jednak jego słowa nie wpłynęły na postawę najpotężniejszych tego świata i na losy wojny.
David Strathairn
David StrathairnFoto: FOTON/PAP
  • Prezentowany w kilku polskich miastach monodram "Zapamiętaj" to opowieść o niezwykłej postawie Jana Karskiego. 
  • W rolę bohaterskiego kuriera wciela się amerykański aktor David Strathairn.
  • Nad Wisłą życiorys i postawa Jana Karskiego wybrzmiewają ze szczególną mocą.

Prezentowany w kilku polskich miastach monodram "Zapamiętaj" to opowieść o niezwykłej postawie Jana Karskiego. W rolę bohaterskiego kuriera wciela się David Strathairn – aktor nominowany do Oscara za rolę w filmie "Good Night and Good Luck". W Polsce Amerykanin znany jest głównie z występów na dużym ekranie, choć miłością wielką kocha teatr.

Ten sam tekst – inny świat

Od momentu premiery spektaklu w Polsce minęło już kilka lat. Tymczasem świat się zmienił. Tuż obok nas toczy się krwawa wojna. I chociaż treść monodramu nie zmieniła się, jej odbiór jest już inny. - Przekaz sztuki jest uniwersalny, a dziś publiczność wyłapuje inne elementy, na inne aspekty zwraca uwagę - zaznaczył David Strathairn. 

Niezgoda na zło

Na postać Jana Karskiego można patrzeć w sposób uniwersalny. To człowiek, który nie godzi się na zło i przeciwdziała mu. Jednak nad Wisłą jego życiorys i postawa wybrzmiewają ze szczególną mocą. - Czuję się zaszczycony, iż mogę przedstawiać polskiej publiczności tę sztukę. To jest marzenie, o którym nawet nie śniliśmy - nie krył aktor. - To ogromna odpowiedzialność i ważne przeżycie opowiadać historię życia Karskiego jego rodakom. I nie chodzi tylko o sztukę, również o wartości - dodał.

- Moim zdaniem sednem tego spektaklu jest bardzo uniwersalna mądrość, ale równocześnie można go odbierać jako niezwykle osobiste świadectwo. Mówi przede wszystkim o znaczeniu jednostki, a nie całych społeczeństw, narodów - zaznaczył nasz gość. - Jego niezgoda na zło jest absolutnie najwyższą wartością i chyba najważniejszą inspiracją dla nas wszystkich.

Jan Karski - serwis specjalny Polskiego Radia>>>>>

Posłuchaj
29:14 2023_02_01 21_30_16_PR2_Rozmowy_po_zmroku.mp3 David Strathairn o teatrze, filmie i dziedzictwie Jana Karskiego (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

Monodram będzie wystawiony 1 lutego w krakowskim Teatrze Variete oraz 4 lutego w Auli Artis w Poznaniu.

***

Sztuka "Remember This: The Lesson of Jan Karski" powstała w 2014 roku, a jej autorami są Clark Young i Derek Goldman z Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie - uczelni, na której Karski wykładał przez prawie cztery dekady. 

- Był świadkiem najgorszych cech ludzkości i pokazał, co się dzieje, gdy nacjonalizm i populizm przeradzają się w ekstremizm. Mimo poczucia porażki poświęcił swoje życie nauczaniu młodych ludzi i starał się uzmysłowić światu to, czego był świadkiem i co próbował zdemaskować - mówił w Polskim Radiu o Janie Karskim reżyser Derek Goldman.

[YouTube: Chicago Shakespeare Theater/Remember This: The Lesson of Jan Karski]

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadził: Jakub Kukla

Gość: David Strathairn (aktor)

Data emisji: 1.02.2023

Godzina emisji: 21.30

uk

Czytaj także

Getto warszawskie - piekło w środku miasta

Ostatnia aktualizacja: 16.11.2023 05:55
16 listopada 1940 roku Niemcy zamknęli getto w Warszawie. Granice getta stały się granicami życia i śmierci. Strzegła ich niemiecka żandarmeria, polska policja i żydowska Służba Porządkowa. Bez specjalnej przepustki nie wolno było wyjść ani wejść. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Archiwum Ringelbluma - niezwykłe świadectwo Zagłady

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2023 05:43
Żydowski historyk Emmanuel Ringelblum skrupulatnie notował sytuację w warszawskim getcie podczas II wojny światowej. Dzięki jego staraniom w 1940 roku powstało jedno z najważniejszych źródeł dokumentujących Zagładę. 
rozwiń zwiń