Remigiusz Mazur-Hanaj w PolskieRadio.pl (3)

Lirak Krzysztof Grabek

Niedawno upłynęło lub niedługo upłynie, a może właśnie upływa 180 lat od narodzin byś może ostatniego wędrownego lirnika polskiego, a na pewno jednego z ostatnich. Oczywiście lirników obywateli polskich było jeszcze w międzywojniu niemało, ale byli to etniczni Ukraińcy, a także Białorusini. O kim mowa i skąd wiem, że chodzi o lirnika Polaka?

Dżerpedżeż czyli echo

Polskie słowo oznaczające echo jest krótkie, sekundowe wręcz, efemeryczne, indywidualne, mało waży, z powietrzem się kojarzy i z nimfą. Czerkieskie (czy też adygejskie) dżerpedżeż jest dłuższym, bardziej złożonym słowem, twardszym, cięższym, konkretnym, mocnym, tworzy szerszą wspólnotę liter i kojarzy się bardziej z ziemią. Tak przynajmniej to wygląda, czy też brzmi, z polskiej perspektywy.

Paradoksy Festiwalu w Kazimierzu

Pierwszy można nazwać paradoksem założycielskim. Jeden z twórców (obok lubelskich regionalistów i ambitnych działaczy kultury) Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu, a z perspektywy kuratorskiej można powiedzieć, że jego ojciec – nieżyjący już Włodzimierz Dębski – mówił: „Stworzyłem zasady kazimierskiego Festiwalu”, a zarazem twierdził, że „Folklor, którym się tylu zachwyca, okazuje się po głębszej analizie lipą, chałą bez jakichkolwiek wartości kształcących. Co najwyżej można go jeszcze gorzej wykonać. Parę bab pojęczy sobie, popiszczy. Nikomu to nic nie da”. Zobacz więcej na temat: folklor folk kultura ludowa felieton Kazimierz Dolny

Nostalgia

Kiedy kończy nam się dzieciństwo, z rozpędem wzniecającym kurzawę wbiegamy w młodość, która zamienia się niepostrzeżenie w dorosłość. W owym momencie jednak nie za bardzo wiadomo, co ta dorosłość oznacza, bo dopiero „staje się”. Rozsadza nas niepowstrzymana organiczna witalność. Sturm und Drang jest piękny także dlatego, że niebezpieczny jak walka z bykiem, a chociażby i z borsukiem. Tak to wygląda, przynajmniej z perspektywy chłopackiej, oraz liczba mnoga, której tu używam, jest oczywiście szczególna, nie ogólna.

Folk prosto z szelfu: Frode Haltli "Avant folk II"

Utalentowany norweski akordeonista Frode Haltli, szkoda, że mało u nas znany, nagrał w tym roku kontynuację cenionego albumu „Avant folk” (2018). To jeden z wielu jego projektów, wyróżniający się spośród nich mini-bigbandowym składem, bo w pierwszej części wzięło udział trzynastu muzyków, włącznie z gwiazdą norweskiej awangardy Mają Ratkje, a w tegorocznych nagraniach dziesięciu.

Bractwo na Roztoczu – część III

Pisałem wcześniej odkrywaniu z Bractwem Ubogich Roztocza jako krainy, a dziś o tym jak wymyśliliśmy region etnomuzyczny. Wprawdzie byliśmy chyba jedynymi jego mieszkańcami, i to symbolicznymi, lecz z czasem nazwa regionu zaczęła istnieć realnie. Warto przypomnieć, że geograficznie rzecz ujmując Roztocze również jest młode.

W upiornym kręgu

Kiedy w połowie lat 90. dokumentowałem pieśni pogrzebowe Puszczy Białej, szybko się zorientowałem, że część spośród śpiewających na pogrzebach, zwłaszcza tych, którzy prowadzili te śpiewy czy też „trzymali” ten zwyczaj, to ludzie daleko bardziej ciekawi niż z początku sądziłem. Momentalnie mnie „skanowali”, rozpoznawali moje szczere intencje i zgadzali się na nagranie.

Żydowskie rembetiko | Łemkowie | Robert Jaworski | Meril Wubslin

Dziś krócej, ale za to o czterech płytach. Czasem trzeba nadgonić miesięczny tryb recenzowania, bo ukazuje się coraz więcej albumów zarówno z muzyką nową jak i z archiwaliami. W tych ostatnich, a zwłaszcza nieanglojęzycznych nagraniach amerykańskich z pierwszej połowy XX wieku specjalizuje się wydawnictwo Canary, prowadzone przez Iana Nagoskiego.

Remigiusz Mazur-Hanaj

Rewelacje z zagranicy 2021 roku. Podpowiada Remek Mazur-Hanaj

I znowu przyszła babcia z Sycylii

Rumba na jesień

Lirak Krzysztof Grabek

Dżerpedżeż czyli echo

Paradoksy Festiwalu w Kazimierzu

Zomia. Wciągające odkrycia Laurenta Jeanneau

Nostalgia

Folk prosto z szelfu: Frode Haltli "Avant folk II"

Wesele śmiertelników

Wokalny fajerwerk z Oksytanii

Bractwo na Roztoczu – część III

Śpiew - Hâfız Âşir | Samuel David

W upiornym kręgu

Płaczę z Szejkiem Zouzou

Świniarki – środek świata

Żydowskie rembetiko | Łemkowie | Robert Jaworski | Meril Wubslin

Bractwo z Roztocza