"Kombinat" - jak powstawał słynny utwór Republiki?

Ostatnia aktualizacja: 23.12.2021 18:20
W każdy czwartek w "Muzycznym lunchu" zaglądamy za kulisy polskiej muzyki współczesnej i zdradzamy, jak powstawały ulubione utwory ostatnich lat i dekad. Tym razem Bartek Koziczyński opowiada historię kawałka "Kombinat" Republiki.
Grzegorz Ciechowski i Republika - Koncert z okazji 20-lecia zespołu Republika w 2001 roku
Grzegorz Ciechowski i Republika - Koncert z okazji 20-lecia zespołu Republika w 2001 roku Foto: Forum/Studio69
  • 20 lat temu odszedł Grzegorz Ciechowski - legenda polskiej muzyki, lider zespołu Republika, kompozytor, autor tekstów, i producent muzyczny.
  • Utwór "Kombinat" powstał w Toruniu w 1982 roku w klubie Od Nowa
  • Inspiracją do jego napisania była książka "Lot nad kukułczym gniazdem" Kena Kesey'a

"Kombinat" - utwór legendarnego zespołu Republika powstał w 1982 roku. Autorem muzyki i tekstu jest Grzegorz Ciechowski, kawałek mimo upływu lat cieszy się popularnością nie tylko wśród fanów zespołu. "Kombinat" jest ważnym utworem w historii polskiego rocka i być może jednym z najważniejszych w twórczości grupy. Sprawdzamy w jakich okolicznościach powstawał utwór.

- Siedzieliśmy w Toruniu w tzw. czarnej piwnicy Klubu Od Nowa i robiliśmy swoje. Prawie codziennie przez dwa lata byliśmy na próbach. W pewnym momencie doszło do takiej kumulacji energii, że powstało tych piosenek kilkanaście - mówił lider zespołu Grzegorz Ciechowski w reportażu "Ty to masz szczęście" Telewizji Polskiej. - Okazało się, że jedna z nich wybuchła i trafiła poza to miasto. Trafiła wszędzie. To był "Kombinat" i wtedy to wszystko się zaczęło.

Zbigniew Krzywański, gitarzysta i współzałożyciel Republiki, wspomina, że na początku Ciechowski przyniósł kompozycję, do której zespół stworzył aranżację. - Generalnie to jest piosenka, którą można nagrać i zaśpiewać tylko przy fortepianie - opowiada. - To się bardzo rzadko zdarza przy progresywnej muzyce rockowej, żeby utwór zagrać przy jednym instrumencie.

Źr. Youtube/Z filmu "KONCERT" - Republika - Kombinat

Inspiracją dla Grzegorza Ciechowskiego do napisania tekstu utworu była książka "Lot nad kukułczym gniazdem" Kena Kesey'a. Powieść z lat 60. doczekała się polskiego wydania dwie dekady później i uznawana była za kultową, zwłaszcza wśród studentów polonistyki. Do ich grona zaliczał się Grzegorz Ciechowski. W książce pojawia się słowo "kombinat", które stało się tytułem i tematem piosenki.

>>> Grzegorz Ciechowski. Serwis specjalny w 20 rocznicę śmierci artysty [ZOBACZ]

- Cały tekst kojarzy się z klimatem orwellowskim, poukładanego, idealnie funkcjonującego społeczeństwa i systemu - mówi Zbigniew Krzywański. - Machiny, gdzie wszystko jest poukładane, a w środku tego znajduje się człowiek, który ma świadomość, że się stamtąd nie wyrwie, że ta machina nad tym panuje.

Słuchaj także: 

Na początku 1982 roku, Republika pojawiła się w studiu na warszawskim Wawrzyszewie, by zrealizować sesję nagraniową dla wytwórni Tonpress. Niestety zespół natknął się na nieprzychylnego realizatora, co miało wpływ na jakość nagrania. Pierwsza, niedoskonała wersja trafiła do radia, jednak na singlu nagranie już ukazało się w lepszym miksie. Utwór angażuje słuchaczy już od pierwszych dźwięków, ale szczególnie przejmujący jest pod koniec. Całość wieńczy bowiem krzyk. - Po słowach "Teraz już wiem", czyli wiem, że jest jak jest i nic się nie zmieni, nasz perkusista Sławek Ciesielski, po ostatnim uderzeniu wrzasnął. Było to fajne i wymowne, więc zostało - opowiada gitarzysta Republiki.


Posłuchaj
08:17 Czwórka/Muzyczny lunch - kombinat 23.12.2021.mp3 Jak powstawał utwór "Kombinat" grupy Republika? (Muzyczny lunch/Czwórka)

 

Z okazji 20. rocznicy śmierci Grzegorza Ciechowskiego Polskie Radio uruchomiło specjalny serwis poświęcony legendarnemu i charyzmatycznemu liderowi grupy Republika. "Biała flaga", "Kombinat", "Telefony", "Mamona", "Tak… Tak… To ja", "Nie pytaj o Polskę" - te i inne utwory autorstwa Grzegorza Ciechowskiego weszły na stałe do historii polskiego rocka. Twórczość artysty, wraz z wyprodukowanymi przez niego piosenkami innych wykonawców - można usłyszeć w Radiu Ciechowski. Ta internetowa stacja uruchomiona przez Polskie Radio jest kolejnym ogniwem serwisu specjalnego.


***

Tytuł audycji: Muzyczny Lunch

Materiał przygotował: Bartek Koziczyński

Data emisji: 23.12.2021

Godzina emisji: 13.24

 aw

Czytaj także

Spokojnie! To tylko święta. Stres może być zapowiedzią szczęścia!

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2021 19:00
Na tydzień przed świętami nikt nie narzeka na nadmiar wolnego czasu. Zajęcia na uczelniach trwają, praca wre, a do codziennych obowiązków dochodzą świąteczne przygotowania i wiecznie towarzyszący im stres. Czwórkowy gość przekonuje jednak, że stres nie wyklucza szczęścia.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Cytra. Jak wydobyć dźwięki bożonarodzeniowych pieśni?

Ostatnia aktualizacja: 17.12.2021 16:10
Święta, obok wymiaru duchowego, niosą ze sobą spotkania z bliskimi, choinkę, prezenty, wspólne jedzenie i muzykę. W wielu domach śpiewa i gra się kolędy, a czy gra się jeszcze na cytrze? I co to w ogóle za instrument?
rozwiń zwiń