Zanieczyszczanie środowiska - łamanie praw człowieka
Organizacja Narodów Zjednoczonych, w ostatnim raporcie Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu, uznała, że poprzez zanieczyszczanie środowiska np. tworzywami sztucznymi czy odpadami elektronicznymi łamiemy prawa człowieka. Co więcej, David Boyd, ekspert ds. praw człowieka i środowiska przy ONZ, zwraca uwagę, że najbardziej cierpią ludzie mieszkający w tzw. strefach poświęcenia. Jego zdaniem z powodu zanieczyszczeń cierpią miliony osób, a głównym winowajcą na tych obszarach są firmy, które w pogoni za zyskiem bagatelizują koszty społeczne i środowiskowe.
- To są strefy, które pokazują, jak bardzo korporacje wyzyskują ludzi i środowisko - mówi Janusz Mizerny. - Są miejsca, gdzie zrzucane są toksyczne substancje i odpady, które później przedostają się do środowiska. Cierpią na tym najbiedniejsi mieszkańcy tych okolic.
"Strefy poświęcenia" na całym świecie
Jednocześnie Boyd podkreśla, że "strefy poświęcenia" występują na całym świecie - zarówno w biednych, jak i w bogatych krajach. - Wymienia m.in. tzw. aleję rakową w Luizjanie - mówi Weronika Michalak z HEAL Polska. - Mieszkańcy tego miejsca mają wyraźnie podwyższone wskaźniki zapadalności na choroby nowotworowe. Boyd łączy to bezpośrednio z istnieniem ponad stu rafinerii czy zakładów petrochemicznych na tym terenie.
Ekspert ONZ podaje także przykłady: Zambii, gdzie w jednym z regionów zauważa się podwyższony poziom ołowiu, a także obszaru na Karaibach, gdzie w organizmach ludzi występują rakotwórcze pestycydy. Jak wskazuje Boyd, to "żądza pieniądza" stanowi główną przeszkodę w walce z kryzysem klimatycznym. A to dlatego, że wielkie firmy, które zanieczyszczają środowisko, bardzo rzadko są pociągane do odpowiedzialności.
Zobacz także:
Starcie Dawida z Goliatem
- To niestety jest jak starcie Dawida z Goliatem. Rzadko się zdarza, żeby potentaci odczuli protesty. W historii były jednak głośne przypadki, gdy naświetlenie sprawy przyniosło skutek. Choćby przykład Erin Brockovich, która walczyła z PGE - opowiada Janusz Mizerny. - Wtedy firma zatruwała wodę toksycznymi związkami chromu, albo późniejsza historia z firmą DuPont, która zatruwała wodę kwasem stosowanym do wyrobu teflonu.
Ponieważ korporacyjni giganci nie kwapią się do ponoszenia odpowiedzialności za swoje działania na szkodę środowiska i ludzi, dlatego David Boyd wzywa rządy do nałożenia regulacji na korporacje, które szkodzą środowisku. Przypomina, że Rada Praw Człowieka ostatnio uznała dostęp do czystego środowiska za fundamentalne prawo człowieka.
Regulacja "Polluters pay" w drodze
Unia Europejska pracuje obecnie nad zasadą "Polluters pay", czyli "Zanieczyszczający płacą". - Jest to koncepcja, która ma być wdrażana w ramach Europejskiego Zielonego Ładu i ma obciążać korporacje i spółki kosztami usuwania spowodowanych przez nie strat środowiskowych - wyjaśnia Weronika Michalak. - Co niepokojące, niektóre firmy świadomie zanieczyszczają środowisko. Przyjmują kary wskutek przegranych procesów sądowych i zanieczyszczają dalej. Szukamy bardzo skutecznego instrumentu, po to żeby jak najbardziej ograniczyć emisję związków i zanieczyszczeń, które szkodzą ludziom, całemu ekosystemowi i naszej planecie.
04:23 Czwórka/Pierwsze Słyszę - "strefy poświęcenia" 30.03.2022.mp3 W audycji mówimy o "strefach poświęcenia" i odpowiedzialności korporacji za zanieczyszczanie środowiska (Pierwsze słyszę/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzi: Kamil Jasieński
Materiał: Martyna Ogonek
Data emisji: 30.03.2022
Godzina emisji: 6.32
aw
