Kraków - miasto legend, "baniek" i kamieniołomów

Ostatnia aktualizacja: 03.12.2022 12:20
Gdyby zapytać obcokrajowców o znane im polskie miasta, z pewnością to znalazłoby się w pierwszej trójce. Turystów można tu spotkać na każdym kroku - przechadzają się po rynku, odpoczywają na Plantach, tłoczą się w knajkach na Kazimierzu.    
Rynek w Krakowie to jedno z najchętniej odwiedzanych przez zagranicznych turystów miejsc w Polsce.
Rynek w Krakowie to jedno z najchętniej odwiedzanych przez zagranicznych turystów miejsc w Polsce.Foto: Czwórka/Martyna Matwiejuk

Kamieniołom z "Listy Schindlera"

Pierwsze budowle w Krakowie zaczęto wznosić już tysiąc lat temu. Wykorzystywano do tego bloki wapienne wydobywane w kamieniołomach. Jednym z nich był kamieniołom Libana - obejmujący powierzchnię około 15 hektarów i położony między aleją Powstańców Śląskich, ulicą Swoszowicką, kopcem Krakusa i cmentarzem Podgórskim. - Nazwę wziął od Bernarda Libana, potentata przemysłowego, wizjonera i wynalazcy, który w XIX wieku  prowadził świetnie prosperującą firmę dystrybuującą materiały budowlane. zakłąd został zamknięty w latach 80., ale jeszcze do niedawna można tam było zobaczyć pozostałości po scenografii do "Listy Schindlera", którą m.in. w Krakowie kręcił Steven Spielberg  - opowiada dziennikarka i podróżniczka Martyna Matwiejuk. - Dziś kamieniołom to bardzo ważny punkt dla wszystkich wspinaczy, którzy na jego najwyższej ścianie stworzyli wiele tras. Jednym z najistotniejszych walorów przyrodniczych obszaru kamieniołomu jest różnorodność zbiorowisk roślinnych - występuje tu łącznie 286 gatunków roślin naczyniowych, a także blisko 40 rzadkich i chronionych gatunków zwierząt.    

Skałki Pana Twardowskiego

Z grodem Kraka łączy się także wiele legend, która opowiada się polskim dzieciom. Stąd też przekonanie, że Kraków to miasto magiczne, w którym dzieją się niestworzone historie. Jedną z nich jest legenda o Panu Twardowskim - szlachcicu, który interesował się magią i alchemią, i który próbował przechytrzyć samego diabła. Postać Twardowskiego wzorowana była prawdopodobnie na jednym z czarnoksiężników króla Zygmunta Augusta, a na jego ślady można trafić w różnych miejscach w Krakowie - Kamienica Pod św. Janem Kapistranem, w której podobno mieszkał szczlachcic oraz Skałki Twardowskiego. - W obszarze skałek znajduje się kamieniołom Zakrzówek, który powstał tuż przed II wojną światową. Jego wyrobisko jest już zalane wodą z Wisły i - z racji głębokości ponad 30 metrów - przyciąga fanów nurkowania - dodaje Matwiejuk.  

Fontanna na rynku w Krakowie. Fontanna na rynku w Krakowie.

Sprawdź też:

"Żywa historia i barwna kultura". Dlaczego warto odwiedzić Lublin?
Miasto jak cebula. "Wrocław ma wiele warstw"

Kulinarny symbol miasta

Dziś do Krakowa chętnie podróżują do niego mieszkańcy całej Europy. Przyciąga ich klimatyczna zabudowa, jeden z największych rynków na kontynencie, dawna siedziba polskich królów i bogata oferta gastronomiczna - w ostatnim czasie coraz chętniej odwołująca się do kuchni regionalnej. - Symbolem Krakowa jest obwarzanek, wypiekany w mieście od XIV wieku. Początkowo w trakcie Wielkiego Postu i tylko przez niektóre rodziny, dziś - każdego dnia w wielu różnych piekarnaich  - opowiada podróżniczka. - Dla mnie jednak smak Krakowa mieści się w kultowej zapiekance z "okrąglaka" na Kazimierzu.  

Sklepiki na krakowskim Kazimierzu. Sklepiki na krakowskim Kazimierzu.

Kraków poleca się na święta

Agnieszka Kuźma jest licencjonowaną przewodniczką po Krakowie. Przyznaje, że w grudniu największym zainteresowaniem wśród przyjezdnych cieszą się tematy świąteczne. - Zwykle zaczynam od pokonkursowej wystawy szopek krakowskich, na której opowiadam o tej tradycji: skąd się ona wzięła i jakie elementy szopki są obowiązkowe. Opowiadam o postaciach, które w szopkach występują, a które pochodzą z krakowskich legend. Później wychodzimy w plener, oglądamy choinki, a ja tłumaczę dlaczego Krakowianie na ozdoby choinkowe mówią "bańki" a nie "bombki" - opowiada gość Czwórki.   

Posłuchaj
16:38 CZWÓRKA Swiatla wielkiego miasta - krakow 03.12.2022.mp3 Kraków poza turystycznym szlakiem. Co warto zobaczyć? (Światła wielkiego miasta/Czwórka)

***

Tytuł audycji: Światła wielkiego miasta

Prowadzi: Martyna Matwiejuk

Gość: Agnieszka Kuźma (przewodniczka po Krakowie) 

Data emisji: 03.12.2022

Godzina emisji: 10.15

kul

Czytaj także

Pomysł na weekend? Mikrowyprawy z Warszawy - co wycieczka, to historia

Ostatnia aktualizacja: 05.08.2022 10:00
Lato to czas wakacji, wycieczek i wypraw. Co jednak, gdy jesteśmy w domu i nie możemy wyjechać? Mikrowyprawy nie tylko sprawią, że nasz weekend będzie atrakcyjny, ale też pomogą odkrywać znane miejsca na nowo.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Urbex History. Kolekcjonerzy znikających miejsc

Ostatnia aktualizacja: 20.08.2022 14:00
Idą tam, skąd inni by zawrócili. Twórcy kanału Urbex History odwiedzają obiekty zbudowane przez człowieka, ale już opuszczone lub trudno dostępne. - Można powiedzieć, że je „zwiedzamy”, ale tak naprawdę chodzi nam o to, by opowiedzieć ich historię - mówi Konrad Niedziułka.
rozwiń zwiń