Nauka

Morze Martwe jak feniks - umiera i odżywa

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2012 12:30
Ponad 100 tys. lat temu Morze Martwe wyschło niemal do cna. Świadczą o tym wyniki badania osadów wydobytych z jego dna.
Morze Martwe jak feniks - umiera i odżywa
Foto: Wikipedia/Pete

Morze Martwe, czyli słone jezioro bezodpływowe położone na pograniczu Izraela i Jordanii, jeszcze około 17 tys. lat temu miało poziom wody tak wysoki, że łączyło się z leżącym na północ Jeziorem Tyberiadzkim. Lustro jego wody stale się obniża. W roku 1930 znajdowało się 390 metrów poniżej poziomu morza, w 2008 osiągnęło ponad 420 metrów i stanowi najniżej położony punkt na Ziemi.

Okazuje się, że taka sytuacja nie jest jednak niczym nowym - informują naukowcy z Tel Aviv University (TAU) i Hebrew University. Ustalili oni, że w ciągu ostatnich 200 tysięcy lat poziom wody w tym akwenie wzrastał i opadał o wiele metrów.

Badacze, pod kierunkiem prof. Zvi Ben-Avrahama z Minerva Dead Sea Research Center na TAU i prof. Mordechaia Steina z Geological Survey of Israel, wwiercili się w dno Morza Martwego na głębokość 460 metrów. Wydobyli stamtąd osady, które zawierają informacje na temat ekologicznej i klimatycznej historii tego rejonu w ostatnich 200 tys. lat. Badania materiału dostarczyły informacji na temat warunków, jakie dawniej panowały w rejonie, i pomagają przewidywać przyszłe zmiany.

W kolejnych warstwach osadów naukowcy sprawdzali m.in. stężenia soli. Na tej podstawie ustalili, że w przeszłości w rejonie Morza Martwego następowało po sobie kilka okresów suszy. Akwen silnie wtedy wysychał, a jego woda (zawierająca większe niż zwykle stężenie soli) zbierała się głównie w centralnej części jeziora.

W ostatnim okresie między zlodowaceniami (mniej więcej 120 tys. lat temu), morze wyschło niemal do cna - ustalili naukowcy. Kolejny okres skrajnej suszy nastąpił około 13 tys. lat temu.

Obecnie lustro wody Morza Martwego znajduje się mniej niż 420 metrów poniżej poziomu morza i wciąż opada. "Mimo historycznego precedensu wciąż mamy powody do niepokoju" - podkreśla prof. Ben-Avraham. Dodaje, że dawniej zmiany były wywołane przez klimat i wynikały z warunków naturalnych, a dziś jezioru zagraża aktywność ludzi.

- To, co obserwujemy na Bliskim Wschodzie, tylko przypomina okres poważnej suszy. Nie jest jednak skutkiem zmian klimatu, ale ma związek z aktywnością ludzi - ostrzega badacz. Jedną z głównych przyczyn problemu jest fakt, że wodę z rzek zasilających Morze Martwe zużywają ludzie, głównie do nawadniania pól. Jezioro, do którego Jordan przynosi coraz mniej wody, nie ma szans się porządnie uzupełnić.

(ew/pap)

Czytaj także

Morze Martwe wysycha

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2009 13:51
Naukowcy alarmują, że Morze Martwe wysycha w bardzo szybkim tempie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Witajcie w antropocenie

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2008 07:09
Polski geolog przewiduje przyszłość Ziemi.
rozwiń zwiń
Czytaj także

KLIMAT: Nowe Morze Martwe?

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2007 10:05
Zdaniem włoskich klimatologów globalne ocieplenie źle wpływa na Morze Śródziemne
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Wojna" o kawałek ziemi odsłoniętej przez morze

Ostatnia aktualizacja: 13.11.2011 10:07
Izraelczycy i Palestyńczycy spierają się o nowy kawałek ziemi - odsłonięty przez cofające się Morze Martwe. Prawie pół kilometra gruntów może przynieść wielkie zyski z turystyki.
rozwiń zwiń