115:18 2020_10_09 00_04_33_PR3_Trojka_pod_Ksiezycem.mp3 Radiowy "rytuał" noblowskiej nocy (Trójka pod Księżycem)
My od 1994 roku poświęcamy Noblowi szczególny czas i czynimy to konsekwentnie, od kolejnych lat głównie w noc po ogłoszeniu, kto otrzyma literacką Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, czyli z październikowego czwartku na piątek.
Jeżeli nie Polak, to… To w zasadzie możemy zachować spokój, bo i tak wybory szwedzkich akademików są zazwyczaj zaskakujące. Nie lubimy poprzedzających ogłoszenie "rankingów". Popkulturowe gesty wydają się nie pasować do gestu fundatora Nagrody Nobla. Post factum – sprawdzamy naturalnie, jaka jest relacja między notowaniami na listach bukmacherskich a decyzjami akademików.
Mamy swój – od początku niemal – "rytuał" noblowskiej nocy. Kalendarz noblowski jest bowiem niezmienny, czyli wszystko odbywa się w zgodzie z tradycją, poza – naturalnie – wyjątkowymi sytuacjami, jak wojna czy "afera" w Szwedzkiej Akademii. Taka wyjątkowa sytuacja jest i w tym roku. Z wiadomych powodów musiały nastąpić zmiany w organizacji zarówno Nobel Day, jak i Nobel Week.
Gmach dawnej Giełdy sztokholmskiej, w której mieści się Szwedzka Akademia (fot. Shutterstock.com/Grisha Bruev)
Poznaliśmy więc ich szczegóły w tym wydaniu TPK. A nasz "rytuał" polegał na tym, że nie musząc ścigać się z nikim, jedenaście godzin po ogłoszeniu nazwiska literackiego Nobla 2020, połączyliśmy się tradycyjnie ze Sztokholmem, by posłuchać o wydarzeniach minionego dnia. Mieliśmy też swoich przewodników. Od lat jest nim przewodniczka nade wszystko po Sztokholmie – Marta Prochwicz. Od lat obserwuje ona zarówno moment ogłoszenia nazwisk laureatów, relacjonuje reakcje szwedzkiej prasy, jak i samą grudniową uroczystość. Jest znakomitą rozmówczynią i czyni to "społecznie". Jesteśmy jej wdzięczni, tym bardziej, że o gości w tych okolicznościach ogromnie trudno. W tym roku jednak Marta Prochwicz nie powinna udawać się na miejsce zdarzenia. Wystarczy, że jest w Sztokholmie, a media elektroniczne, wyjątkowo aktywne w zaistniałej sytuacji, sprawią, że "serwis" był i tym razem pełny.
Od ubiegłego roku przyjmuje także nasze zaproszenie Tadeusz Iwanowski, wieloletni mieszkaniec Sztokholmu, absolwent słynnej Politechniki Gdańskiej, który tytuł doktora otrzymał na szwedzkiej uczelni. Nadal pracuje w Polsce i w Szwecji.
Przychylność ludzi zaprzyjaźnionych w obecnej sytuacji jest nie do przecenienia.
Cieszymy się, że możemy od ćwierć wieku już, jako swoiści pionierzy, nadawać w Trójce Nobel Night. To jest zarazem wyróżnienie oraz przywilej.
Barbara Marcinik
PS. Teraz możemy ujawnić: literackiego Nobla 2020 otrzymała amerykańska poetka Lousie Gluck. Połączyliśmy się więc także z Eliza Kącką – doktor nauk humanistycznych w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, która poznała wiersze Gluck w oryginale oraz – oczywiście – te nieliczne, przełożone na język polski przez Julię Hartwig.
***
Tytuł audycji: Trójka pod Księżycem
Prowadzi: Barbara Marcinik
Wydawcy: Wojciech Dorosz, Kuba Sadowski
Data emisji: 9.10.2020
Godzina emisji: 0.05
