Historia

Michał Sędziwój i kamień filozoficzny

Ostatnia aktualizacja: 02.02.2024 05:50
- Współcześni uważali, że zdołał dokonać transmutacji metali szlachetnych w srebro i złoto, dlatego jego traktaty cieszyły się zainteresowaniem. Na pewno znał je Newton - mówiła prof. Jolanta Choińska-Mika na antenie Polskiego Radia.
Jan Matejko, Alchemik Sędziwój, 1867 r.
Jan Matejko, Alchemik Sędziwój, 1867 r.Foto: Wikipedia/domena publiczna

2 lutego 1556 urodził się Michał Sędziwój, alchemik, lekarz i naukowiec.

Sędziwój studiował na Akademii Krakowskiej. Na przełomie XVI i XVII wieku, kiedy żył i działał alchemik, związki między nauką, teologią i magią były bardzo mocne. Wyrazem takiej mentalności była alchemia, której celami była przemiana metali nieszlachetnych w złoto i wynalezienie leku na wszystkie choroby - panaceum.

- Chodziło o przemianę człowieka. Ołów przemieniany w złoto symbolizował człowieka upadłego, który ma zostać podniesiony ze swojego upadku, czyli przemieniony. (…) Chrześcijaństwo kościelne chciało zbawić duszę ludzką, a alchemicy szli dalej: chcieli zbawić także ciało - wyjaśniał antropozof, prof. Jerzy Prokopiuk w audycji Barbary Schabowskiej z cyklu "Spotkania po zmroku".


Posłuchaj
29:36 Dwojka Spotkania po zmroku 7.08.2015.mp3 O Michale Sędziwoju i alchemii Barbara Schabowska rozmawiała z Rafałem Prinke i Jerzym Prokopiukiem w audycji z cyklu "Spotkania po zmroku". (PR, 7.08.2015)

 


Na zdjęciu: Michał Sędziwój, autor  Łuszczkiewicz, źr. Wikimedia Commons/dp

Agent Jego Królewskiej Mości

Sędziwój zyskał sławę człowieka posiadającego wielką wiedzę tajemną. Dzięki temu stał się zaufanym człowiekiem króla Zygmunta III Wazy. Od 1600 roku piastował godność sekretarza królewskiego. Podobnie, jak John Dee, słynny alchemik i agent królowej Elżbiety I, Sędziwój wykonywał misje dyplomatyczne dla monarchy.

Powszechnie uważano, że dokonał transmutacji, czyli przemiany metali nieszlachetnych w złoto. Świadkiem tego zdarzenia był sam cesarz Rudolf II. Niestety, domniemany kamień filozoficzny Sędziwoja został mu skradziony w Pradze.


Posłuchaj
07:01 michał sędziwój - najsłynniejszy alchemik ___1259_02_iv_tr_0-0_1080247008b21bd9[00].mp3 Michał Sędziwój - najsłynniejszy alchemik - audycja Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 12.04.2002)

 

Odkrywca tlenu

O ile doniesienia o tej umiejętności Polaka można włożyć między bajki, to jego rozważania na temat tego, że w powietrzu znajduje się życiodajny składnik, uważa się za pierwsze wzmianki o istnieniu tlenu. Sędziwój słusznie twierdził też, że ta niezwykła substancja znajduje się w stanie stałym w saletrze, w czym upatrywał jej łatwopalne właściwości.

Dokładna data śmierci Sędziwoja nie jest znana. Pewne jest to, że zmarł w 1636 roku. Sto lat później nadeszła epoka, która przyniosła kres alchemii - oświecenie.

bm

Zobacz więcej na temat: chemia HISTORIA Rzeczpospolita
Czytaj także

Ignacy Łukasiewicz. Twórca przemysłu naftowego

Ostatnia aktualizacja: 30.03.2024 05:46
30 marca 1853 w oknie wystawowym apteki "Pod Złotą Gwiazdą" we Lwowie zapłonęła pierwsza na świecie lampa naftowa. Jej głównym konstruktorem był farmaceuta Ignacy Łukasiewicz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sejm niemy próbą reformy Rzeczpospolitej

Ostatnia aktualizacja: 01.02.2024 05:30
- Uchwały Sejmu nazwanego niemym, miały dopiero zapoczątkować dzieło reformy wewnętrznej w Polsce, ale na nich się nieomal wyczerpało – pisał Jacek Staszewski w książce "Polska na przestrzeni wieków".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Karol Olszewski. Człowiek, który zmroził Kraków

Ostatnia aktualizacja: 29.01.2024 05:45
To, czego nie udało się osiągnąć zachodnim uczonym w toku długich i żmudnych badań i eksperymentów, dokonali w niecałe dwa miesiące dwaj naukowcy z ośrodka akademickiego, który uchodził za prowincjonalny.
rozwiń zwiń