Historia

Szczątki Aleksandra Brücknera zostaną sprowadzone do Polski

Ostatnia aktualizacja: 16.06.2023 14:29
Szczątki slawisty, historyka literatury i kultury polskiej Aleksandra Brücknera zostaną sprowadzone do kraju. 29 września po uroczystej mszy pogrzebowej urna z jego prochami zostanie złożona do grobu na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Aleksander Brckner
Aleksander BrücknerFoto: Polskie Radio (na podstawie grafik ze zbiorów Biblioteki Narodowej/Polona.pl/dp)

Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do spraw ochrony miejsc pamięci Wojciech Labuda przypomniał, że starania o sprowadzenie szczątek profesora Aleksandra Brücknera z Berlina do Polski trwały od 1939 roku.

- Dzisiaj dzięki inicjatywie premiera Mateusza Morawieckiego jesteśmy w stanie zrealizować wolę samego zmarłego i chęć upamiętnienia go przez naukowców. To nie tylko upamiętnienie wybitnego Polaka, patrioty, osoby, która dbała o nasz język, ale też przywracanie pamięci o nim młodemu pokoleniu - wskazał Wojciech Labuda.

Szereg wydarzeń towarzyszących 

We wrześniu w Berlinie, Krakowie i Warszawie odbędzie się szereg wydarzeń towarzyszących. Będą to wystawy, konferencje naukowe, konkursy i lekcje - powiedział przewodniczący zarządu Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie Jakub Deka.

- W Krakowie odbędą się warsztaty, konferencja naukowa, z kolei dzień po pogrzebie w Bibliotece Narodowej zostanie otwarta wystawa poświęcona profesorowi i najstarszych zabytkom piśmiennictwa polskiego. Będzie okazja zobaczyć oryginał Kazań świętokrzyskich - dodał Jakub Deka.

Kim był Aleksander Brückner?

Aleksander Brückner urodził się 29 stycznia 1856 roku w Tarnopolu w spolszczonej od trzech pokoleń rodzinie urzędnika skarbowego. Studiował we Lwowie, odbył też staże naukowe u slawistów. Był docentem Uniwersytetu Lwowskiego. W 1881 roku powołano go na katedrę slawistyki w Berlinie.

– Aleksander Brückner był wybitnym Polakiem mieszkającym w Berlinie przeszło 60 lat – mówił w audycji Polskiego Radia prof. Tomasz Szarota. – Był jednym z dwóch polskich profesorów do II wojny światowej z katedrą na Uniwersytecie Berlińskim – to zupełny ewenement.

Na przełomie 1889 i1890 roku  Brückner odnalazł w Bibliotece Petersburskiej "Kazania świętokrzyskie", które opracował i opublikował. Są przechowywane w Bibliotece Narodowej Warszawie i uznawane za najstarszy dokument prozatorski stworzony w języku polskim, datowany na koniec XIII wieku lub na XIV stulecie.

Oprócz tego Brückner pod koniec XIX wieku opracował spuściznę literacką po barokowym poecie Wacławie Potockim. Był współtwórcą wydawanej od 1904 roku "Wielkiej Powszechnej Encyklopedii Ilustrowanej". Wykaz publikacji w dorobku Brücknera wynosi ponad 1500 pozycji, niektóre z nich w znaczący sposób zmieniły spojrzenie na literaturę polską.

Czytaj także:

Po I wojnie światowej w 1924 roku władze uniwersytetu przeniosły profesora Aleksandra Brücknera na emeryturę. W 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Był członkiem Akademii Umiejętności, Rosyjskiej Akademii Nauk w Petersburgu i Towarzystwa Naukowego we Lwowie. W 1929 roku Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa. W 1935 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury.

Zmarł 24 maja 1939 roku i został pochowany w Berlinie. Wolą zmarłego było, aby został pochowany na polskiej ziemi.

IAR/Tomasz Zielenkiewicz/bm

Czytaj także

Aleksander Brückner. "Zadziwiał wszystkich wszechstronnością zainteresowań"

Ostatnia aktualizacja: 24.05.2024 05:40
– Polihistorem nazywano uczonego, który opanował wszystkie dziedziny wiedzy, zarówno nauki ścisłe, jak i humanistyczne czy społeczne – tłumaczył prof. Janusz Tazbir. – Aleksander Brückner w dziedzinie historii literatury, gramatyki poruszał się niesłychanie swobodnie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jędrzej Śniadecki. Gwiazda chemii, "szlachcic na łopacie" i prezydent Szubrawców

Ostatnia aktualizacja: 11.05.2024 05:45
– Słuchaczy jego wykładów przybywało z dnia na dzień. Oprócz studentów pojawiali się entuzjaści spoza uniwersytetu, czasem z zapadłych zakątków Litwy – opowiadał w Polskim Radiu chemik i historyk nauki prof. Włodzimierz Hubicki.
rozwiń zwiń