Gwara w sieci buduje wspólnotę. Językoznawca: młodzi wracają do mowy przodków

Internetowi twórcy mówiący gwarą – m.in. „Turysta z Podlasia” i kucharz-tiktoker ze Śląska Michał Froehlich – zdobywają setki tysięcy widzów, a dla językoznawców to sygnał, że lokalne odmiany języka wcale nie zanikają. Prof. Kazimierz Sikora z Uniwersytetu Jagiellońskiego podkreśla, że gwara buduje wspólnotę emocji i pozwala młodym „zakorzenić się” w swojej małej ojczyźnie. 

Internetowi twórcy mówiący gwarą zdobywają setki tysięcy widzów (zdjęcie ilustracyjne)

Pixabay

Zawrotną karierę w internecie robią twórcy mówiący gwarą – śląską i podlaską. Popularność zdobył m.in. Michał Froehlich z Rybnika, który na TikToku prowadzi kanał „Antyki”: w babcinej podomce gotuje śląskie potrawy i opowiada o nich po śląsku. Dużą oglądalność ma też Karol Stefanowicz, znany jako Turysta z Podlasia lub Kolorek, który odwiedza miejscowości regionu i barwnie opisuje je gwarą podlaską.

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Kolorek (@kolorek07)

Językoznawca z Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Kazimierz Sikora ocenia, że to „szczera radość”, bo młodzi wracają do dziedzictwa przodków. Jak podkreśla, gwara osadza ludzi w konkretnym środowisku i regionie, a bez kontynuacji języka nie da się ocalić kultury ludowej – sam strój czy regionalne potrawy nie wystarczą. Gwara niesie opowieści, piosenki, przysłowia i „tworzy wspólnotę emocji”, co wzmacnia funkcję społeczną i integrującą języka.

Prof. Sikora zwraca uwagę, że dawniej przewidywano szybki zanik gwar, dziś jednak raczej widać ich „karnawalizację” – częściej pojawiają się podczas występów, konkursów czy w sieci. To jednak, jego zdaniem, pozytywne zjawisko, bo internetowi twórcy wprowadzają gwarę do codzienności. Dzięki temu gwara przestaje budzić śmieszność, a w ludziach słabnie „wsiowy kompleks”, który bywał źródłem niechęci do mowy przodków. 

PAP, bs