Podziemne relikty getta warszawskiego pod ochroną konserwatorską

Ostatnia aktualizacja: 14.10.2021 11:00
- Przeciętny mieszkaniec Muranowa nie zauważy różnicy. Zauważą ją inwestorzy, ci, którzy chcą tam budować, remontować, prowadzić sieci, rury, instalacje, czyli wszyscy, którzy kopią w ziemi - wyjaśniał Michał Krasucki, stołeczny konserwator zabytków.
Warszawa, 30.08.1948. Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju. Na zdjęciu uczestnicy kongresu wśród ruin getta
Warszawa, 30.08.1948. Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju. Na zdjęciu uczestnicy kongresu wśród ruin gettaFoto: PAP

Do gminnej ewidencji zabytków trafiła karta ewidencyjna archeologicznego zabytku nieruchomego pn. "Podziemne relikty getta warszawskiego". Oznacza to, że każde pozwolenie na budowę będzie wymagało ustalenia z wojewódzkim konserwatorem zabytków.


Posłuchaj
06:43 Dwojka_Poranek_Dwojki 2021_10_14-07-50-20.mp3

 

- Jeżeli chcemy wybudować jakiś budynek, wykopać piwnicę, postawić garaż, to konserwator będzie mógł wymagać badań archeologicznych. W przypadku mniejszych prac, takich jak pociągnięcie rury, przyłącza czy naprawa instalacji, jako miasto będziemy dbali o to, żeby była tam zapewniona obecność archeologów - tłumaczył Michał Krasucki.

Dr Krzysztof Persak, historyk z Muzeum Polin, przekonywał z kolei, że to właśnie pod ziemią znajdują się najliczniejsze pozostałości po dawnej dzielnicy żydowskiej.

- Myślę, że wszyscy znają powojenne fotografie morza ruin, na którym właściwie nic nie ma, jest to pustynia gruzu. Niemal wszystko, co pozostało po tej północnej części getta, gdzie rozegrały się najbardziej dramatyczne wydarzenia związane z powstaniem, znajduje się pod ziemią - mówił historyk.

Dr Krzysztof Persak dodał też, że zaraz po wojnie na tym terenie powstało osiedle Muranów, a podczas jego budowy wiele pamiątek bezpowrotnie przepadło. - W tej chwili miejscem, gdzie można coś znaleźć, są tereny zielone i parkingi. Tym bardziej chodzi o to, by ochronić te nieliczne miejsca, gdzie mogą znajdować się pozostałości po getcie - dodał.

Czytaj także:

Michał Krasucki wyjawił, że wpisanie terenów getta do ewidencji zabytków poprzedzone było szerokimi konsultacjami i dużym analitycznym opracowaniem. - Ministerstwo Kultury miało obawy, czy taka formuła jest właściwa. Długie dyskusje toczyliśmy też z wojewódzkim konserwatorem zabytków, który zwrócił uwagę na to, że powinno się wybrane rejony dodatkowo wzmocnić ochroną, i on rzeczywiście włączył do wojewódzkiej ewidencji 21 adresów. Konsultowaliśmy się też długo ze wszystkimi instytucjami, które na historii getta się znają. Jeśli chodzi o zarządców, musieliśmy ich przekonać, że to po prostu nie będzie oznaczało paraliżu miasta - opowiadał stołeczny konserwator.

Przyznał też, że gdyby obszar dawnego getta był objęty ochroną wiele lat wcześniej, można byłoby uniknąć niekontrolowanego wywozu pamiątek i zabytków.

***

Rozmawiała: Aldona Łaniewska-Wołk

Goście: Michał Krasucki (stołeczny konserwator zabytków), dr Krzysztof Persak (historyk z Muzeum Polin)

Data emisji: 14.10.2021

Godzina emisji: 7.50

Materiał wyemitowano w audycji Poranek Dwójki.

Czytaj także

Kawiarnie artystyczne getta. Enklawy w morzu łez

Ostatnia aktualizacja: 19.04.2018 17:15
- W relacjach, wspomnieniach, bardzo często pojawia się obraz getta jako muzycznego piekła jak z obrazów Boscha. Nad murami unosi się kakofonia głosów błagających o pomoc, śpiewających piosenki, to wszystko brzmi makabrycznie - mówiła dr Agnieszka Żółkiewska z Żydowskiego Instytutu Historycznego. W audycji "Wybieram Dwójkę" przyjrzeliśmy się życiu artystycznemu warszawskiego getta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Agaton" Stanisław Jankowski. Patriota i profesjonalista

Ostatnia aktualizacja: 29.09.2021 11:00
- Cichociemni nie byli osobami przypadkowymi, werbowano osoby, które się wyróżniały - taki był Jankowski - wszechstronnie wyszkolony, bardzo sprytny, zmyślny, inteligentny - mówił w Dwójce historyk Rafał Brodacki z działu historycznego Muzeum Powstania Warszawskiego. W audycji rozmawialiśmy o niezwykłym życiorysie Stanisława Jankowskiego "Agatona" - architekta, żołnierza, uczestnika Powstania Warszawskiego. 29 września mija 110. rocznica jego urodzin.
rozwiń zwiń