Od Ukrainy, przez Łotwę, po Francję. Instytut Polonika konserwuje polskie zabytki za granicą

Ostatnia aktualizacja: 21.03.2024 13:00
Remonty kościołów, renowacje obrazów, rzeźb i zabytkowych nagrobków rozsianych po Europie Środkowej i Zachodniej i związanych z polską historią - to plany Instytutu Polonika na ten rok. - Zawsze wybór obiektów był wskazywany nie tylko ze względu na wartość artystyczną, ale też wartość historyczną, było to dzieło tworzone przez Polaków lub dla Polaków - mówiła dyrektorka instytutu Dorota Janiszewska-Jakubiak.
Figura świętego Jana z Dukli, kościół Bernardynów we Lwowie
Figura świętego Jana z Dukli, kościół Bernardynów we LwowieFoto: ZKR/mat. pras.
  • Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą Polonika planuje w tym roku poddać renowacji blisko 30 polskich zabytków.
  • Są to obiekty znajdujące się w Ukrainie, na Litwie, Łotwie, we Francji i Włoszech.
  • Wśród nich są zabytkowe kościoły wraz z wyposażeniem oraz kapliczki i nagrobki Polaków.

W planach instytutu są renowacje polskich kościołów, znajdujących się tam obrazów czy rzeźb, a także obiektów, takich jak kapliczki i zabytkowe nagrobki Polaków.

Ślady polskości rozsiane po Europie

Jak podkreśla dyrektorka Poloniki Dorota Janiszewska-Jakubiak, wszystkie obiekty, które zostaną poddane pracom renowacyjnym, łączy wspólny mianownik.

- Zawsze wybór obiektów był wskazywany nie tylko ze względu na wartość artystyczną, ale też wartość historyczną, było to dzieło tworzone przez Polaków lub dla Polaków. Bo też, jak pokazuje choćby kościół św. Stanisława w Rzymie, nie wszystkie obiekty poddawane pracom konserwatorskim są dziełami artystów polskich. Są to też artyści włoscy, artyści niemieccy, którzy tworzyli na potrzeby tejże świątyni - wyjaśniała.

W niektórych przypadkach kryterium wyboru stanowi fakt, że dany obiekt jest jednym z ostatnich śladów po polskiej społeczności. - Tak bywa czasami z niektórymi nagrobkami na cmentarzach, gdzie okazuje się, że ze spodziewanych kilkudziesięciu czy kilkuset grobów zostaje kilka albo jeden - mówiła Dorota Janiszewska-Jakubiak.

Polskie zabytki we Lwowie

Według planów instytutu bardzo wiele prac będzie w tym roku prowadzonych w Ukrainie, głównie we Lwowie. Tam na cmentarzu Łyczakowskim kontynuowana będzie m.in. renowacja kaplicy grobowej Dybusiów, obecnie nazywanej Kaplicą Jaworskich. Z kolei w Katedrze Łacińskiej ukończony będzie remont zabytkowych organów.

Prace konserwatorskie będą także kontynuowane w kościele Bernardynów, gdzie renowacji poddawana jest m.in. zabytkowa studnia.

- Zakres prac jest bardzo szeroki - mówił konserwator Paweł Jędrzejczyk. - On dotyczy konserwacji malarstwa ściennego w kopule, konserwacji metalu - tu jest figura świętego Jana z Dukli, ona jest pusta w środku, to jest miedziana figura, na całej powierzchni rzeźby znaleźliśmy ślady złoceń, złota płatkowego, więc przywróciliśmy tę rzeźbę pierwotnemu stanowi. Natomiast konserwacja ścian jest zaawansowana w 80 proc. Posadzki wymieniamy w całości, bo się nie zachowały, a to są posadzki kamienne wykonane z płyt grubości 18 cm - relacjonował.


Lwowska figura św. Jana z Dukli przed renowacją/fot. P. Jędrzejczyk Lwowska figura św. Jana z Dukli przed renowacją/fot. P. Jędrzejczyk

Czytaj także:

Kraje Bałtyckie i zachód Europy

Bardzo wiele pracy czeka na ekspertów Poloniki na Łotwie. Tam renowacji zostanie poddany m.in. obraz św. Donata w kościele pod wezwaniem św. Ludwika w Krasławiu. Z kolei na cmentarzu św. Michała w Rydze renowacji zostanie poddanych kilka nagrobków spoczywających tam Polaków.

Polscy konserwatorzy będą działać nie tylko na dawnych kresach Rzeczypospolitej, ale również w Europie Zachodniej. W Rzymie, w kościele św. Stanisława, renowacji zostaną poddane trzy obrazy. We Francji natomiast eksperci instytutu będą kontynuować prace na wyjątkowej dla Polski i Polaków nekropolii Les Champeaux w Montmorency pod Paryżem.


Posłuchaj
05:58 Dwojka_Poranek_Dwojki_2024_03_21-09-38-08.mp3 Od Ukrainy, przez Łotwę, po Francję. Instytut Polonica konserwuje polskie zabytki za granicą (Poranek Dwójki)

***

Przygotował: Witold Banach

Data emisji: 21.03.2024

Godz. emisji: 9.38

Materiał wyemitowano w audycji Poranek Dwójki.

mgc/pg/kormp

Czytaj także

"Kultywujemy naszą historię i dziedzictwo". Wolontariuszka o pielęgnowaniu polskich śladów na Kresach

Ostatnia aktualizacja: 11.11.2022 11:03
- W Krzemieńcu mieszkają Polacy, ale o cmentarz nikt nie dba,  my tam przyjeżdżamy co roku, ścinamy drzewa, odkrywamy nagrobki z haszczy. Kultywujemy tę naszą historię i nasze dziedzictwo - mówiła w Polskim Radiu 24 Melania Gregorczyk z Fundacji Dziedzictwa Kulturowego. O poszukiwaniu i odkrywaniu polskich cmentarzy na Keresach mówiła także Zofia Rodak z FDK.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pięć lat działalności programu „Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą – wolontariat”

Ostatnia aktualizacja: 27.02.2024 14:48
W Warszawie podczas uroczystej gali zaprezentowano i uhonorowano pracę społeczników – wolontariuszy, którzy w ramach projektu porządkowali m.in. polskie cmentarze za granicą.  
rozwiń zwiń