Narodowe Czytanie 2021 - serwis specjalny Polskiego Radia
Z "Moralnością pani Dulskiej" wiąże się ciekawostka związana z historią polskiego kina. - Ekranizacja dramatu z 1930 roku to pierwszy polski film dźwiękowy, który się zachował do naszych czasów. Główną rolę grała Marta Flantz, zupełnie zapomniana postać. To była aktorka niemieckojęzyczna, grała po niemiecku i została zdubbingowana - mówi Paweł Jaskulski z UW. Aktorka nie zagrała w zbyt wielu filmach, jednak w dziejach polskiej kinematografii zapisała się również tym, że była jedną z pierwszych kobiet, która w okresie międzywojennym reżyserowała filmy.
05:59 Stacja Kultura/Czwórka - Dulska 02.09.2021.mp3 Paweł Jaskulski z UW opowiada o adaptacjach i ekranizacjach "Moralności pani Dulskiej" (Stacja Kultura/Czwórka)
Dramat Gabrieli Zapolskiej pojawił się również w Teatrze Polskiego Radia. Słuchowisko z 1950 roku reżyserowała Irena Byrska, w rolę Anieli Dulskiej wcieliła się Helena Buczyńska, a w Felicjana Dulskiego Adam Mularczyk.
Rolę Dulskiej, w klasycznej adaptacji dramatu, zagrała Alina Janowska. Film Jana Rybkowskiego pt. "Dulscy" miał premierę w 1975 roku.
- Chyba moim ulubionym wcieleniem głównej bohaterki dramatu Zapolskiej jest rola Anny Polony w serialu Andrzeja Wajdy "Z biegiem lat, z biegiem dni". Jest to szalenie ciekawe ze względu na scenariusz, ponieważ bohaterka pojawia się prawie w każdym odcinku, i tak możemy Anielę poznać w wielu innych sytuacjach - opowiada specjalista. - W jednym z odcinków jest adaptacja powieści Zapolskiej "Sezonowa miłość" i tam Aniela Dulska jest wepchnięta na siłę, bo nie występuje w powieści. Tam również Dulska po raz pierwszy w życiu naprawdę się zakochuje w aktorze, którego gra Jan Nowicki. Jednak on odpuszcza ten romans na widok męża, w którego rolę wcielił się Jerzy Bińczycki. Anna Polony była oryginalną decyzją obsadową, ponieważ to kobieta dystyngowana, dzięki temu jest to dość ciekawy zabieg.
Jak w dramacie - zawiłe losy Gabrieli Zapolskiej
Czytaj także:
Zupełnie inną kreację Dulskiej stworzyła Anna Seniuk w spektaklu Teatru Telewizji Tomasza Zygadły w 1992 roku. Spektakl należy do Złotej Setki spektakli Teatru Telewizji, czyli grupy przedstawień, które cieszą się największym powodzeniem. - Tam Anna Seniuk jest bardziej drapieżna, bezwzględna, silna i niezbyt sympatyczna - mówi rozmówca Weroniki Puszkar.
W 2013 roku reżyser Marcin Wrona rolę Anieli powierzył Magdalenie Cieleckiej. - W spektaklu Teatru Telewizji reżyser zdecydowanie bardziej podkręcił cynizm tego świata - opowiada Paweł Jaskulski. - A Cielecka swoją rolą świetnie to pokazała.
Źr. KinoSwiatPL/ PANIE DULSKIE - oficjalny zwiastun komedii (nie)obyczajowej
W 2015 roku na ekrany kin wszedł film Filipa Bajona pt. "Dulskie". W postać Anieli Dulskiej wcieliła się Krystyna Janda, a obok niej w gwiazdorskiej obsadzie można zobaczyć m.in. Katarzynę Figurę, Katarzynę Herman, Maję Ostaszewską, Olgierda Łukasiewicza, Władysława Kowalskiego, Sebastiana Fabijańskiego i Mateusza Kościukiewicza.
- Jest to próba poszukiwania nowego wyrazu dla tej historii. W tytule jest nieprzypadkowa zmiana, bo to zupełnie nowa historia, która toczy się wiele lat po właściwej akcji dramatu Zapolskiej - wyjaśnia specjalista. - Wnuczka pani Dulskiej przyjeżdża do rodziny, jest profesorem psychiatrii ze Szwajcarii i prowadzi prywatnie śledztwo na temat tego, co się kiedyś wydarzyło.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Materiał przygotowała: Weronika Puszkar
Data emisji: 02.09.2021
Godzina emisji: 11.46
aw
