Nauka

Polskie słowiki pod lupą badaczy

Ostatnia aktualizacja: 21.05.2012 12:00
Właśnie teraz najpiękniej śpiewają. Obrączkowanie i eksperymenty naukowe na słowikach szarych i rdzawych prowadzą w dolinie Prosny (Wielkopolska) naukowcy z Uniwersytetu Karola w Pradze i polscy ornitolodzy.
Polskie słowiki pod lupą badaczy
Foto: Glow Images/East News
Obrączkowanie i eksperymenty naukowe na słowikach szarych i rdzawych prowadzą w dolinie Prosny (Wielkopolska) naukowcy z Uniwersytetu Karola w Pradze i polscy ornitolodzy. W minionym tygodniu złapali oni 26 słowików – 24 samce i dwie samiczki, w tym siedem szarych i 19 rdzawych. Jak poinformował PAP ornitolog Paweł Dolata, badania potrwają jeszcze około tygodnia. „W czwartek złapaliśmy samca słowika rdzawego, którego zaobrączkowaliśmy jako dorosłego osobnika w maju 2008 r. Ma co najmniej siedem lat” – poinformował Dolata. 
Według niego, ptaki są bardzo przywiązane do miejsc, gdzie się urodziły i nawet po kilku latach do nich wracają. Przykładem są słowiki, które złapano – z 26 kiedyś zaobrączkowanych, pięć wróciło w dolinę Prosny.
Naukowcy badają, czy słowiki są ptakami agresywnymi wobec siebie i jakie mają wymagania siedliskowe. Schwytane słowiki są dokładnie opisywane i obrączkowane.
„Obrączkowane i mierzone są samce słowików szarych i rdzawych. Badania mają pomóc w stworzeniu właściwego systemu ich ochrony” – poinformował Dolata, który pomaga naukowcom. Dodał, że najprawdopodobniej część ptaków należy do mieszańców, ale wykluczą to, lub potwierdzą, dopiero badania DNA.
Według Dolaty badania obu gatunków ptaków prowadzone są w Czechach, Finlandii, Hiszpanii i w Polsce. Obejmują one m.in. ocenę wymagań siedliskowych oraz kondycję samców i jej wpływ na ich śpiew. „Wyniki badań posłużą do lepszego poznania obu gatunków w poszczególnych krajach i stworzeniu im lepszej ochrony” – mówi Dolata.
Według niego, zaletą badań w Polsce jest występowanie na większości terytorium obu gatunków ptaków. „W Czechach i Hiszpanii gniazduje tylko słowik rdzawy, a w Finlandii – tylko słowik szary” – dodał ornitolog.
Łapane i obrączkowane są tylko samce słowika. Wykorzystuje się do tego sieci ornitologiczne. „Z magnetofonu odtwarzany jest śpiew słowika, na który samiec bardzo reaguje. Ptak rusza przepędzić rywala i wtedy zwykle wpada w naszą sieć” – wyjaśnił Dolata. Poinformował, że wykorzystywane są też rozkładane na ziemi pułapki z larwami owadów.
Agresywność słowików zostanie zbadana na podstawie nagrań ich głosów i obserwacji zachowań. Podobnie jak badania DNA będą przeprowadzone w Czechach.
Słowik podlega ścisłej ochronie. Objęty jest Dyrektywą Ptasią Unii Europejskiej, która nakłada obowiązek jego ochrony. „Podstawą tej ochrony są rzetelne badania naukowe” – powiedział Dolata.
Słowikowi zagraża w Polsce utrata siedlisk na osuszanych dolinach rzecznych i likwidowanych zaroślach oraz zadrzewieniach lęgowych w okolicach rzek.
Badaniami biometrycznymi i siedliskowymi słowików kieruje dr Jiri Reif z Katedry Zoologii Uniwersytetu Karola w Pradze. Pomaga mu magistrant Martin Jiran.

W minionym tygodniu złapali oni 26 słowików – 24 samce i dwie samiczki, w tym siedem szarych i 19 rdzawych. Według ornitologa Paweła Dolaty, badania potrwają jeszcze około tygodnia. - W czwartek złapaliśmy samca słowika rdzawego, którego zaobrączkowaliśmy jako dorosłego osobnika w maju 2008 roku. Ma co najmniej siedem lat – poinformował Dolata. 

Według niego, ptaki są bardzo przywiązane do miejsc, gdzie się urodziły i nawet po kilku latach do nich wracają. Przykładem są słowiki, które złapano – z 26 kiedyś zaobrączkowanych, pięć wróciło w dolinę Prosny.

Naukowcy badają, czy słowiki są ptakami agresywnymi wobec siebie i jakie mają wymagania siedliskowe. Schwytane słowiki są dokładnie opisywane i obrączkowane. - Obrączkowane i mierzone są samce słowików szarych i rdzawych. Badania mają pomóc w stworzeniu właściwego systemu ich ochrony – mówi Dolata. Najprawdopodobniej część ptaków należy do mieszańców, ale wykluczą to, lub potwierdzą, dopiero badania DNA.

Według Dolaty badania obu gatunków ptaków prowadzone są w Czechach, Finlandii, Hiszpanii i w Polsce. Obejmują one m.in. ocenę wymagań siedliskowych oraz kondycję samców i jej wpływ na ich śpiew. - Wyniki badań posłużą do lepszego poznania obu gatunków w poszczególnych krajach i stworzeniu im lepszej ochrony – mówi Dolata.

Według niego, zaletą badań w Polsce jest występowanie na większości terytorium obu gatunków ptaków. - W Czechach i Hiszpanii gniazduje tylko słowik rdzawy, a w Finlandii – tylko słowik szary – dodaje ornitolog.

Łapane i obrączkowane są tylko samce słowika. Wykorzystuje się do tego sieci ornitologiczne. - Z magnetofonu odtwarzany jest śpiew słowika, na który samiec bardzo reaguje. Ptak rusza przepędzić rywala i wtedy zwykle wpada w naszą sieć – wyjaśnił Dolata. Poinformował, że wykorzystywane są też rozkładane na ziemi pułapki z larwami owadów. Agresywność słowików zostanie zbadana na podstawie nagrań ich głosów i obserwacji zachowań. Podobnie jak badania DNA będą przeprowadzone w Czechach.

Słowik podlega ścisłej ochronie. Objęty jest Dyrektywą Ptasią Unii Europejskiej, która nakłada obowiązek jego ochrony. - Podstawą tej ochrony są rzetelne badania naukowe – powiedział Dolata. Słowikowi zagraża w Polsce utrata siedlisk na osuszanych dolinach rzecznych i likwidowanych zaroślach oraz zadrzewieniach lęgowych w okolicach rzek. 

Badaniami biometrycznymi i siedliskowymi słowików kieruje dr Jiri Reif z Katedry Zoologii Uniwersytetu Karola w Pradze. Pomaga mu magistrant Martin Jiran.

(ew)

Posłuchaj śpiewu słowika:

 

Czytaj także

Weterynarz uratował orła metodą usta-usta!

Ostatnia aktualizacja: 19.07.2011 09:00
A doładnie: usta-dziób. Agencja AP podała, że lekarz z miasta Bend w stanie Oregon ocalił życie amerykańskiego orła bielika, stosując sztuczne oddychanie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Duże ptaki uciekają od ludzkiego hałasu

Ostatnia aktualizacja: 15.11.2011 12:00
Z głośnych okolic wynoszą się zwłaszcza ptaki większe, które wydają odgłosy o stosunkowo niskich częstotliwościach. Najtrudniej jest ptakom większym, które wydają z siebie odgłosy o niższych częstotliwościach.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Życie intymne ptaków

Ostatnia aktualizacja: 20.03.2012 15:11
Masowo bociany przylecą w pierwszych dniach kwietnia. Ale pierwsze bociany już są, choć to prawdopodobnie stare samce, które wiedzą po co się spieszą.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gołębie naprawdę mają kompas w mózgu

Ostatnia aktualizacja: 07.05.2012 21:06
Odkryta w mózgu gołębi grupa 53 komórek reaguje na kierunek i natężenie pola magnetycznego Ziemi - informuje "Science".
rozwiń zwiń