Historia

Bitwa pod Rarańczą - przebić się do wolności

Ostatnia aktualizacja: 15.02.2024 05:45
W nocy z 15 na 16 lutego 1918 roku II Brygada Legionów Polskich pod dowództwem gen. Józefa Hallera przebiła się przez front austriacko-rosyjski w celu połączenia z oddziałami polskimi w Rosji.
Polski Korpus Posiłkowy - pozycje pod Rarańczą. Żołnierze w okopach.
Polski Korpus Posiłkowy - pozycje pod Rarańczą. Żołnierze w okopach.Foto: NAC

II Brygada Legionów została we wrześniu 1916 roku wcielona do Polskiego Korpusu Posiłkowego. Po akcie 5 listopada jego dowództwo zostało przekazane przez Austriaków Niemcom. Po kryzysie przysięgowym PKP wrócił pod komendę austro-węgierską i jego żołnierze bili się z Rosjanami na Bukowinie.

Z biegiem czasu walki traciły na intensywności. Rewolucyjny ferment rozkładał armię rosyjską i państwa centralne zdecydowały się na pertraktacje pokojowe z bolszewikami. Brak kompromisu doprowadził do chęci ugody z Ukraińską Republiką Ludową. Porozumienie usankcjonował pokój brzeski z 9 lutego 1918 roku. Na jego mocy URL otrzymywała Chełmszczyznę i część Podlasia, czyli ziemie etnicznie i historycznie przynależne Polsce. Zostało to odebrane jako policzek wobec Polaków walczących u boku wojsk państw centralnych.

To wywołało bunt Polskiego Korpusu Posiłkowego. Jego żołnierze pod dowództwem gen. Józefa Hallera stoczyli bitwę z Austriakami i przebili się przez front w kierunku formującego się II Korpusu Polskiego w Rosji.

- Już przed wyruszeniem rozdałem każdemu pułkowi po kilka egzemplarzy "Trylogii" Sienkiewicza. Wszak mieliśmy iść tymi samymi szlakami – wspominał gen. Józef Haller.

Jak przebiegał szlak bojowy II Brygady Legionów Polskich? Posłuchaj wspomnień gen. Józefa Hallera o bitwie pod Rarańczą.

Posłuchaj
09:02 Haller_Rarańcza.mp3 Wspomnienia gen. Józefa Hallera - organizatora i dowódcy 2 Brygady Legionów Polskich, wodza naczelnego Armii Polskiej we Francji - na temat jego bojów podczas I wojny światowej. Wspomnienia dotyczą między innymi przejścia legionów na Ukrainę pod Rarańczą wiosną 1918 roku. (RWE, 13.03.1956)

Posłuchaj
12:45 Rarańcza.mp3 Materiały dźwiękowe nagrane z okazji 50 rocznicy powstania Armii Błękitnej we Francji pod dowództwem gen Józefa Hallera: wspomnienia hallerczyka - od zmiany frontu przez II Korpus Polski pod Rarańczą - 14.02.1918 - do wjazdu do Warszawy przez Armię Hallera - kwiecień 1919. (RWE)

  

bm


Czytaj także

Zaślubiny z morzem - Polska wraca nad Bałtyk. Posłuchaj wspomnień gen. Hallera

Ostatnia aktualizacja: 10.02.2024 06:00
- Oto dzisiaj dzień czci i chwały! Jest on dniem wolności, bo rozpostarł skrzydła Orzeł Biały nie tylko nad ziemiami polskimi, ale i nad morzem polskim. Naród czuje, że go już nie dusi hydra, która dotychczas okręcała mu szyję i piersi. Teraz wolne przed nami światy i wolne kraje - przemawiał generał Józef Haller.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa pod Verdun – piekło na ziemi

Ostatnia aktualizacja: 18.12.2020 05:45
W trwającej blisko rok bitwie po obu stronach frontu zginęło, zostało rannych lub wziętych do niewoli nawet 700 tys. żołnierzy. Wydarzenia roku 1916 przeszły do historii jako "piekło Verdun".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Bitwa pod Rafajłową. Zwycięstwo Legionów Polskich nad Rosjanami

Ostatnia aktualizacja: 24.01.2024 05:35
Żołnierze Legionów Polskich wchodzących w skład grupy podpułkownika Józefa Hallera w nocy z 23 na 24 stycznia 1915 roku odparli groźny atak wojsk rosyjskich przeprowadzony z zaskoczenia. Poza tym udało im się stworzyć tzw. Rzeczpospolitą Rafajłowską - pierwszy polski wolny byt państwowy od czasów zaborów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Haller. Żołnierz, który się nie poddawał

Ostatnia aktualizacja: 13.08.2023 05:45
Józef Haller zerwał z Austro-Węgrami na wieść o niekorzystnych dla Polski postanowieniach, czym zdobył serca Polaków. Po odzyskaniu niepodległości odsunął na bok osobiste ambicje i dla dobra kraju postanowił służyć pod rozkazami swojego konkurenta Józefa Piłsudskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Defilada Legionów w Warszawie w 1916 roku. Polskie mundury pojawiły się tu pierwszy raz od powstania listopadowego

Ostatnia aktualizacja: 01.12.2023 05:55
107 lat temu żołnierzy z orzełkami na czapkach witano na ulicach stolicy z mieszanymi uczuciami. Była radość i ekscytacja, ale też i głosy wyrażające nieufność, a nawet krytykę. W tle tego podniosłego wydarzenia bowiem coraz mocniej uwidaczniał się konflikt między Józefem Piłsudskim i rządami państw centralnych.
rozwiń zwiń