Nagroda Bookera dla Banu Mushtaq z Indii. Za zbiór opowiadań przetłumaczony z języka kannada

Ostatnia aktualizacja: 22.05.2025 13:05
Pochodząca z Indii Banu Mushtaq została tegoroczną laureatką Międzynarodowej Nagrody Bookera. Jedno z najcenniejszych wyróżnień literackich przyniósł jej zbiór opowiadań "Heart Lamp". Autorka, która jest zaangażowana w działania na rzecz praw kobiet, opisuje codzienne życie indyjskich dziewcząt i kobiet ze społeczności muzułmańskich na południu kraju. To pierwszy Booker przyznany za książkę przetłumaczoną z języka kannada.
Banu Mushtaq, tegoroczna laureatka Nagrody Bookera, walczy z uciskiem kastowym i religijnym w Indiach
Banu Mushtaq, tegoroczna laureatka Nagrody Bookera, walczy z uciskiem kastowym i religijnym w IndiachFoto: PAP/EPA/TOLGA AKMEN

"Heart Lamp" było jednym z sześciu tytułów, które znalazły się na krótkiej liście nominowanych do Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025. Wyróżnienie przyznawane jest co roku jednej książce przetłumaczonej na język angielski, opublikowanej w Wielkiej Brytanii lub Irlandii. Zwycięska proza Banu Mushtaq była w tym roku jedyną niepowieścią na tzw. shortliście. 

Szef jury Nagrody Bookera: książka, która rzuca wyzwanie

Jej liczący 12 opowiadań zbiór powstawał w latach 1990–2023. Opisuje życie kobiet i dziewcząt w patriarchalnych społecznościach w południowych Indiach. Inspiracją do napisania tych historii były doświadczenia kobiet, które zwróciły się do Mushtaq o pomoc jako prawniczki i wybitnej obrończyni praw kobiet.

Czytaj także:

– To naprawdę coś nowego dla czytelników anglojęzycznych (...), piękne historie pełne życia. Ta książka rzuca wyzwanie i poszerza nasze rozumienie tłumaczenia – powiedział, uzasadniając wyróżnienie dla indyjskiej pisarki, przewodniczący jury Max Porter. Obok autora licznych bestsellerów w wydaniu werdyktu brali udział: poeta, reżyser i fotograf Caleb Femi, pisarka i dyrektorka wydawnictwa Wasafiri Sana Goyal, niejednokrotnie nominowany do Bookera autor i tłumacz Anton Hur, a także piosenkarka i autorka tekstów Beth Orton.

Banu Mushtaq pisze historię

Nagroda Bookera wiążę się z gratyfikacją finansową w wysokości 50 tys. funtów. Zgodnie z regulaminem podzielą się nią po równo autorka zwycięskiej książki (Banu Mushtaq) oraz jej tłumaczka na język angielski (Deepa Bhasthi).

Tegoroczna laureatka to druga pisarka z Indii, która sięgnęła po Nagrodę Bookera. Pierwszą była Geetanjali Shree (2022). W oryginale "Heart Lamp" wydane zostało w kannada - języku, którym posługuje się około 65 mln ludzi. Nigdy wcześniej książka przetłumaczona z tego języka nie znalazła się nawet wśród nominowanych do tego prestiżowego wyróżnienia.

Z Polski same kobiety

Na tegorocznej shortliście znalazło się również 5 powieści:

  • "A Leopard-Skin Hat", Anne Serre (tłum. Mark Hutchinson, oryginalny język: francuski)
  • "Perfection", Vincenzo Latronico (tłum. Sophie Hughes, oryginalny język: włoski)
  • "Under the Eye of the Big Bird", Hiromi Kawakami (tłum. Asa Yoneda, oryginalny język: japoński)
  • "Small Boat", Vincent Delecroix (tłum. Helen Stevenson, oryginalny język: francuski)
  • "On the Calculation of Volume I", Solvej Balle (tłum. Barbara J. Haveland, oryginalny język: duński).

Na długiej liście nominowanych do Bookera pojawiały się w ubiegłych latach nazwiska polskich pisarek: Urszuli Honek i Wioletty Grzegorzewskiej. Dotychczas jedyną polską laureatką tej prestiżowej literackiej nagrody jest Olga Tokarczuk, wyróżniona w 2018 roku za powieść "Bieguni" ("Flights") w tłumaczeniu Jennifer Croft.

***

polskieradio.pl/PAP/Piotr Grabka/k/am

Czytaj także

Międzynarodowy Booker dla niemieckiej pisarki. O czym opowiada powieść "Kairos"?

Ostatnia aktualizacja: 22.05.2024 06:56
Międzynarodowy Booker w tym roku trafił do niemieckiej pisarki Jenny Erpenbeck za powieść "Kairos". To historia romansu młodej studentki i o wiele starszego radiowca i pisarza, rozgrywająca się w NRD niedługo przed upadkiem muru berlińskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Uhonorowana Nagrodą Bookera powieść "Orbita". Pełna refleksji historia astronautów

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2025 18:03
Powieść Samanthy Harvey "Orbita" została nagrodzona Bookerem w 2024 roku. To historia, do której autorka bardzo dobrze się przygotowała. Chodź akcja dzieje się w kosmosie, to obserwacje i refleksje bohaterów dotyczą człowieka, życia i ziemskich spraw. W Dwójce o tej pozycji opowiedział Konrad Nowacki z wydawnictwa Wielka Litera.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Żądło" Paula Murraya. Rozpad rodziny z mrożącym krew w żyłach finałem

Ostatnia aktualizacja: 18.03.2025 10:32
- W momencie, gdy Dickie traci możliwość zapewnienia rodzinie bezpieczeństwa finansowego, bezwiednie zaczyna szukać innych sposobów, żeby wywiązać się ze swej roli człowieka, który roztocza opiekę nad bliskimi. Idzie to w zupełnie innym kierunku, w pewnym momencie już dosyć szalonym - mówił w Dwójce Łukasz Witczak, autor przekładu książki "Żądło" Paula Murraya.
rozwiń zwiń