Finalista Konkursu Chopinowskiego, ps. "Jamusz". Janusz Olejniczak z archiwum

Ostatnia aktualizacja: 17.10.2025 13:00
- Paryż oczywiście był zachwycający, ale to była inna planeta. Trochę instynktownie nie poleciałem od razu z przewodnikiem, żeby biegać po muzeach, tylko bardziej interesowała mnie ulica paryska i ludzie, przede wszystkim ludzie. Pierwszymi osobami, które spotkałem na miejscu byli Wacek Kisielewski i Marek Tomaszewski - mówił w archiwalnym nagraniu Janusz Olejniczak. Wybitny pianista zmarł przed rokiem - 20 października - w wieku 72 lat.
Janusz Olejniczak podczas Maratonu Chopinowskiego Polskiego Radia, rok 2023
Janusz Olejniczak podczas Maratonu Chopinowskiego Polskiego Radia, rok 2023Foto: Cezary Piwowarski/PR

Szarą, PRL-owską Polskę Janusz Olejniczak (ur. 1952) zamienił na Paryż dzięki występowi na VIII Konkursie Chopinowskim w 1970 roku. Jako najmłodszy uczestnik w stawce polski pianista zdobył wówczas VI nagrodę i dodatkowo kilka nagród pozaregulaminowych. Jedną z nich ufundował dr Julian Godlewski - prawnik, mecenas sztuki, filantrop i działacz polonijny.

Janusz Olejniczak śladem paryskiej bohemy

- Oznaczało to dla mnie możliwość wyboru miejsca, gdzie chciałbym dalej studiować. No i wyjechałem do Paryża, ale nie wiem, czy to by najszczęśliwszy pomysł. Już wtedy właściwie ten ciężar wagi miejsca przesuwał się w kierunku Londynu bardziej niż Paryża, choć na początku lat 70. ten zapach bohemy niewątpliwie tam jeszcze był - wspominał Janusz Olejniczak.

Czytaj także:

To właśnie z czasów paryskich wywodzi się pseudonim "Jamusz", jaki został nadany bohaterowi cyklu "Głosy z przeszłości". Stało się to podczas przypadkowego spotkania pianisty ze słynnym muzycznym duetem Marek i Wacek.

"Byłem bardzo poruszony"

- Chciałem wrócić na godz. 22.00 do swojego studia. Czekałem na windę i z góry zjechali akurat Wacek Kisielewski i Marek Tomaszewski, którzy mieszkali w tym samym budynku. Dla mnie to były wielkie gwiazdy, nie znałem ich wcześniej i byłem bardzo poruszony tym spotkaniem. Wacek spytał: "Co robisz?". A ja na to, że wracam do studia. "A dlaczego o tej porze?" "Bo ja muszę od jutra rana ćwiczyć". No i od tej pory miałem pseudonim "Jamusz" - wyjaśnił Janusz Olejniczak.

Grę na fortepianie rozpoczął on w Łodzi, a następnie rozwijał swoje umiejętności w Warszawie pod okiem Luizy Walewskiej, Ryszarda Baksta i Zbigniewa Drzewieckiego. Już w tym okresie występował na scenach zarówno w Polsce, jak i za granicą, m.in. podczas festiwalu MIDEM w Cannes. Po udanym dla niego VIII Konkursie Chopinowskim w 1970 roku, sięgnął również po zwycięstwo w Konkursie Pianistycznym im. Alfredo Casellego w Neapolu (1972).

Posłuchaj:

W latach 1971–1973 studiował w Paryżu u Konstantego Schmaelinga i Witolda Małcużyńskiego. Po powrocie do Polski ukończył Akademię Muzyczną w Warszawie w klasie Barbary Hesse-Bukowskiej, jednocześnie kontynuując naukę pod kierunkiem Wiktora Mierżanowa.

Artysta o światowym zasięgu

Janusz Olejniczak koncertował na całym świecie – występował niemal we wszystkich krajach Europy, a także w Japonii, Australii, obu Amerykach oraz na Kubie. Współpracował z wybitnymi dyrygentami, takimi jak Witold Rowicki, Jerzy Maksymiuk, Jacek Kaspszyk, Kazimierz Kord, Grzegorz Nowak i Marek Moś. Grał w najbardziej renomowanych salach koncertowych świata, w tym w Filharmonii Berlińskiej, Tonhalle w Düsseldorfie, Salle Pleyel w Paryżu, Concertgebouw w Amsterdamie. Występował także jako kameralista, koncertując z wybitnymi skrzypkami, wiolonczelistami i śpiewakami.

Między estradą a ekranem

Wystąpił jako Fryderyk Chopin w filmie "La note bleue" (Błękitna nuta) w reżyserii Andrzeja Żuławskiego, a także pojawił się w obrazie "Hiszpanka" Łukasza Barczyka, wcielając się w postać Ignacego Jana Paderewskiego. Był również autorem ścieżek dźwiękowych do filmów "Chopin. Pragnienie miłości" w reżyserii Jerzego Antczaka oraz "Pianista" Romana Polańskiego.

Janusz Olejniczak na płytach

Artysta zrealizował wiele nagrań radiowych i telewizyjnych zarówno w Polsce, jak i za granicą – we Francji, na Słowacji oraz w Japonii. Współpracował z takimi wytwórniami, jak Polskie Nagrania, Wifon, Selene, Tonpress, Camerata, Pony Canyon, Opus 111, CD Accord, Sony Classical i BeArTon, dla których zarejestrował utwory m.in. Jeana-Philippe’a Rameau, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Ferenca Liszta, Fryderyka Chopina, Franza Schuberta, Sergiusza Prokofiewa, Wojciecha Kilara i Henryka Mikołaja Góreckiego. Jego dorobek fonograficzny był wielokrotnie nagradzany, w tym pięć razy statuetką "Fryderyk", przyznawaną przez polski przemysł muzyczny.

Janusz Olejniczak zmarł 20 października 2024 roku. Miał 72 lata.

***

Tytuł audycji: Głosy z przeszłości

Data emisji: 13-17.10.2025

Godz. emisji: 14.45 (13-16), 12.45 (17.10)

pg


Czytaj także

The Real Chopin. Gra Janusz Olejniczak

Ostatnia aktualizacja: 23.10.2024 16:00
Chopinowskie interpretacje najmłodszego laureata Konkursu Chopinowskiego z 1970 roku. Audycja "Chopin osobisty" poświęcona była pamięci Janusza Olejniczaka. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Janusz Olejniczak in memoriam" - wieczór wspomnień wybitnego pianisty

Ostatnia aktualizacja: 06.11.2024 11:03
"Janusz Olejniczak in memoriam" - taki tytuł nosi koncert i wieczór wspomnień poświęcony pamięci Janusza Olejniczaka - wybitnego pianisty i pedagoga. Wydarzenie, zorganizowane przez Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina, ma uczcić pamięć artysty, który przez wiele lat inspirował swoich uczniów i pasjonatów muzyki.
rozwiń zwiń