Szarą, PRL-owską Polskę Janusz Olejniczak (ur. 1952) zamienił na Paryż dzięki występowi na VIII Konkursie Chopinowskim w 1970 roku. Jako najmłodszy uczestnik w stawce polski pianista zdobył wówczas VI nagrodę i dodatkowo kilka nagród pozaregulaminowych. Jedną z nich ufundował dr Julian Godlewski - prawnik, mecenas sztuki, filantrop i działacz polonijny.
Janusz Olejniczak śladem paryskiej bohemy
- Oznaczało to dla mnie możliwość wyboru miejsca, gdzie chciałbym dalej studiować. No i wyjechałem do Paryża, ale nie wiem, czy to by najszczęśliwszy pomysł. Już wtedy właściwie ten ciężar wagi miejsca przesuwał się w kierunku Londynu bardziej niż Paryża, choć na początku lat 70. ten zapach bohemy niewątpliwie tam jeszcze był - wspominał Janusz Olejniczak.
Czytaj także:
To właśnie z czasów paryskich wywodzi się pseudonim "Jamusz", jaki został nadany bohaterowi cyklu "Głosy z przeszłości". Stało się to podczas przypadkowego spotkania pianisty ze słynnym muzycznym duetem Marek i Wacek.
"Byłem bardzo poruszony"
- Chciałem wrócić na godz. 22.00 do swojego studia. Czekałem na windę i z góry zjechali akurat Wacek Kisielewski i Marek Tomaszewski, którzy mieszkali w tym samym budynku. Dla mnie to były wielkie gwiazdy, nie znałem ich wcześniej i byłem bardzo poruszony tym spotkaniem. Wacek spytał: "Co robisz?". A ja na to, że wracam do studia. "A dlaczego o tej porze?" "Bo ja muszę od jutra rana ćwiczyć". No i od tej pory miałem pseudonim "Jamusz" - wyjaśnił Janusz Olejniczak.
Grę na fortepianie rozpoczął on w Łodzi, a następnie rozwijał swoje umiejętności w Warszawie pod okiem Luizy Walewskiej, Ryszarda Baksta i Zbigniewa Drzewieckiego. Już w tym okresie występował na scenach zarówno w Polsce, jak i za granicą, m.in. podczas festiwalu MIDEM w Cannes. Po udanym dla niego VIII Konkursie Chopinowskim w 1970 roku, sięgnął również po zwycięstwo w Konkursie Pianistycznym im. Alfredo Casellego w Neapolu (1972).
Posłuchaj:
W latach 1971–1973 studiował w Paryżu u Konstantego Schmaelinga i Witolda Małcużyńskiego. Po powrocie do Polski ukończył Akademię Muzyczną w Warszawie w klasie Barbary Hesse-Bukowskiej, jednocześnie kontynuując naukę pod kierunkiem Wiktora Mierżanowa.
Artysta o światowym zasięgu
Janusz Olejniczak koncertował na całym świecie – występował niemal we wszystkich krajach Europy, a także w Japonii, Australii, obu Amerykach oraz na Kubie. Współpracował z wybitnymi dyrygentami, takimi jak Witold Rowicki, Jerzy Maksymiuk, Jacek Kaspszyk, Kazimierz Kord, Grzegorz Nowak i Marek Moś. Grał w najbardziej renomowanych salach koncertowych świata, w tym w Filharmonii Berlińskiej, Tonhalle w Düsseldorfie, Salle Pleyel w Paryżu, Concertgebouw w Amsterdamie. Występował także jako kameralista, koncertując z wybitnymi skrzypkami, wiolonczelistami i śpiewakami.
Między estradą a ekranem
Wystąpił jako Fryderyk Chopin w filmie "La note bleue" (Błękitna nuta) w reżyserii Andrzeja Żuławskiego, a także pojawił się w obrazie "Hiszpanka" Łukasza Barczyka, wcielając się w postać Ignacego Jana Paderewskiego. Był również autorem ścieżek dźwiękowych do filmów "Chopin. Pragnienie miłości" w reżyserii Jerzego Antczaka oraz "Pianista" Romana Polańskiego.
Janusz Olejniczak na płytach
Artysta zrealizował wiele nagrań radiowych i telewizyjnych zarówno w Polsce, jak i za granicą – we Francji, na Słowacji oraz w Japonii. Współpracował z takimi wytwórniami, jak Polskie Nagrania, Wifon, Selene, Tonpress, Camerata, Pony Canyon, Opus 111, CD Accord, Sony Classical i BeArTon, dla których zarejestrował utwory m.in. Jeana-Philippe’a Rameau, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Ferenca Liszta, Fryderyka Chopina, Franza Schuberta, Sergiusza Prokofiewa, Wojciecha Kilara i Henryka Mikołaja Góreckiego. Jego dorobek fonograficzny był wielokrotnie nagradzany, w tym pięć razy statuetką "Fryderyk", przyznawaną przez polski przemysł muzyczny.
Janusz Olejniczak zmarł 20 października 2024 roku. Miał 72 lata.
***
Tytuł audycji: Głosy z przeszłości
Data emisji: 13-17.10.2025
Godz. emisji: 14.45 (13-16), 12.45 (17.10)
pg