Polskie Radio
Section05

wspomnienie

"1 września obudziły mnie syreny". Świadkowie o początku II wojny

– O szóstej rano pierwszego września rozległ się potworny hałas. Cały dom drżał. Zerwaliśmy się. Przez okno widzieliśmy, jak od strony Krosna szły dymy – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu grafik i malarz Franciszek Starowieyski. Takich osobistych wspomnień o okolicznościach wybuchu II wojny światowej zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa wrzesień 1939 Niemcy Warszawa

"Wojna jest, panowie, wyłazić z wody!". Posłuchaj wspomnień z 1 września 1939 roku

"Gdzie byłem, co robiłem w piątkowy poranek 1 września 1939 roku?". O tym szczególnym momencie – który okazał się punktem zwrotnym w dziejach świata, po którym już nie było tak samo – opowiadali przed laty przed mikrofonem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa m.in. dziennikarze i artyści. Dużo w tych historiach codzienności i najzwyklejszych spraw.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa wrzesień 1939 III Rzesza II RP Niemcy

Jan Ekier. "Spłacić dług Narodu wobec Fryderyka Chopina"

– Oddzielenie tego, co było obcym nalotem, a co intencją Chopina, stanowiło niezwykle trudne zadanie. Ale była to fantastyczna przygoda – mówił w archiwalnych radiowych nagraniach Jan Ekier. 29 sierpnia wspominamy 112. rocznicę urodzin tego wielkiego znawcy kompozytora z Żelazowej Woli, a także cenionego pianisty i pedagoga.
Zobacz więcej na temat:  Jan Ekier Fryderyk Chopin muzyka klasyczna Kraków II wojna światowa Powstanie Warszawskie koncert konkurs chopinowski

50 lat temu zmarł Adolf Dymsza, jeden z najwybitniejszych komików polskiego kina

Warszawska publiczność mówiła o nim "Dodek". Adolf Dymsza był obdarzony wyjątkowym talentem komicznym. Był artystą kabaretowym i rewiowym, gwiazdą polskiego kina przedwojennego. Wykonywał skecze, piosenki i monologi pisane specjalnie dla niego przez Juliana Tuwima. Na scenie występował m.in. wraz Hanką Ordonówną czy Mirą Zimińską.
Zobacz więcej na temat:  Adolf Dymsza film polski komedia kino Dwójka

Przewidział swoją śmierć. Tadeusz Gajcy, powstaniec, który zostawił nam przesłanie

Miał zaledwie 22 lata, kiedy – 81 lat temu, 16 sierpnia 1944 roku – zginął w Powstaniu Warszawskim. Na kilka miesięcy przed śmiercią napisał niezwykły wiersz, w którym zwracał się do "do potomnego". – Wiedział, że jego życie jest skończone – mówił w Polskim Radiu literaturoznawca Bronisław Maj o tym nieco zapominanym wielkim poecie.
Zobacz więcej na temat:  Tadeusz Gajcy Powstanie Warszawskie II wojna światowa literatura poezja Warszawa

Unikatowa relacja polskiego zakonnika, który przeżył atak atomowy na Nagasaki

– Ponieważ wcześniej była syrena i nalot się skończył, myśleliśmy, że już nie będzie zagrożenia. Zaczęliśmy dalej pracować. Nagle powstał straszny wiatr – mówił w 1957 roku przed mikrofonem Radia Wolna Europa o. Mieczysław Mirochna, współpracownik św. Maksymiliana Kolbego, wspominając zniszczenie Nagasaki przez bombę atomową.
Zobacz więcej na temat:  Hiroszima Nagasaki Japonia USA Maksymilian Maria Kolbe bomba atomowa

"Należę do nienormalnych, którzy za nic mają to, co stracili". Historie Mycielskiego

– Zawsze chciałem być muzykiem, nie miałem żadnych wątpliwości. I cieszę się z tego, bo to mi wypełniło życie – mówił w archiwalnym radiowym nagraniu Zygmunt Mycielski. Ten kompozytor, a także pisarz, autor cenionych dzienników, zmarł 38 lat temu w Warszawie. 
Zobacz więcej na temat:  Zygmunt Mycielski Mieczysław Tomaszewski kompozytor muzyka klasyczna Paryż PRL literatura dziennik muzyka współczesna

Jej biografia była kiedyś skandalem. Colette, książki "czyste nieczyste"

– Jest to po prostu przepiękna literatura opowiadająca o najbardziej intymnych, zmysłowych przeżyciach – mówiła w Polskim Radiu tłumaczka Katarzyna Bartkiewicz o jednej z książek Sidonie-Gabrielle Colette. Dziś mija 71. rocznica śmierci tej francuskiej pisarki, słynnej zarówno dzięki swojej twórczości, jak i skandalizującej biografii.
Zobacz więcej na temat:  Francja literatura feminizm powieść kobieta

"Pisanie to akt odwagi". Posłuchaj Zbigniewa Herberta

– Gdybym był weterynarzem i leczył krowę, żeby nie kaszlała, bo są krowy, które kaszlą, sprawiłoby mi to bodajże czy nie większą satysfakcję niż napisanie wiersza – mówił Zbigniew Herbert w 1971 roku w Polskim Radiu. Liczne wywiady z poetą, które zachowały się w radiowych archiwach, składają się na jedyny w swoim rodzaju autoportret tego znakomitego twórcy.
Zobacz więcej na temat:  Zbigniew Herbert literatura poezja podróże wywiad PRL